De Sagrada Familia moet in 2026 klaar zijn
De basiliek Sagrada Familia, het meesterwerk dat Antoni Gaudí tijdens zijn leven niet kon afwerken, nadert haar voltooiing. In 2026 moet ze klaar zijn, op de honderdste sterfdag van de architect.
De Sagrada Familia heeft er decennia bijgestaan als een onvoltooide symfonie. Pas de jongste jaren is de druk opgevoerd om het ambitieuze gebouw af te werken volgens de plannen van de architect Antoni Gaudí. De stad Barcelona heeft ingezien dat ze daar alle baat bij heeft. De basiliek is de parel aan de kroon van het Catalaanse modernisme, zeg maar de plaatselijke variant van de art nouveau.
Het comité dat belast is met de afwerking van het monument heeft nu beslist dat de werken tegen 2026 klaar moeten zijn, 144 jaar nadat de eerste steen is gelegd. In 2026 is Gaudí honderd jaar dood. Maar er is nog meer. Vijf jaar geleden bleek dat er een gigantische anomalie was: de Sagrada Familia had niet eens een bouwvergunning. Die was in 1885 wel aangevraagd, maar nooit goedgekeurd. Met de recente regularisatie kon de afwerking wettelijk verdergezet worden. De vergunning loopt tot 2026.
Volgens het comité zijn zowel het geld als de materialen beschikbaar om het gebouw te finaliseren. Dat wil zeggen dat ook de 172,5 meter hoge centrale toren, gewijd aan Jezus Christus, er komt. Die wordt dan zelfs het hoogste gebouw van Barcelona. Het gros van de financiering komt uit toerisme. Jaarlijks komen er bijna vijf miljoen bezoekers over de vloer. Iets meer dan de helft van de 125 miljoen euro aan inkomsten gaat naar de bouwwerken.
Acht jaar voor een trap
Hoewel 2026 als streefdatum wordt opgegeven, is de laatste steen dan nog niet gelegd. Er bestaat controverse rond een trap die moet leiden naar wat uiteindelijk de hoofdingang wordt. Volgens het comité hoort die er wel degelijk bij. “We volgen Gaudí’s plan tot op de letter”, zei voorzitter Esteve Camps aan The Guardian. “We zijn zijn erfgenamen en we kunnen zijn project niet verwerpen. Het plan dat in 1915 aan de gemeente werd gepresenteerd en dat door Gaudí was ondertekend, bevat de trap.”
Niet iedereen is ervan overtuigd dat de rigueur zo ver moet gaan. De trap zou zich uitstrekken over twee grote stadsblokken. Daarvoor zouden ongeveer duizend gezinnen en bedrijven moeten wijken. De uitwerking van de trap zou nog eens acht jaar kosten.
Hoe ontzagwekkend en monumentaal de Sagrada Familia ook mag zijn, eigenlijk was Antoni Gaudí niet eens de eerste architect die op het project zat. De opdrachtgever voor de kerk was een boekhandelaar die moeite had met de ontkerstening in de tweede helft van de 19de eeuw. Hij stelde een architect aan voor wie Gaudí in zijn studententijd nog gewerkt had. Het originele idee was om een neogotische kerk te ontwerpen, zoals gebruikelijk in die tijd. Na een fikse ruzie gaf hij er de brui aan.
In 1883 kreeg Gaudí de opdracht in handen. In dat jaar ontwierp hij ook Casa Vicens, even later kwam Palau Guëll. Uit 1904 dateert een ander meesterwerk: Casa Batlló, net als Casa Millá volop in die organische vormentaal. Rond die tijd realiseerde hij ook het beroemde Parc Guëll, met zijn kleurrijke mozaïekjes. Maar toen trok Gaudí er de stekker uit. Sinds 1914 nam hij geen enkele opdracht meer aan en wijdde zich volledig aan de Sagrada Familia. Hij woonde toen zelfs op de bouwwerf.
Antoni Gaudí was niet de eerste architect die op het project zat. Het originele idee was om een neogotische kerk te ontwerpen