Netanyahu rijdt brokkenparcours, maar blijft overeind
Geen plan voor na de oorlog, een dreigende hongersnood in Gaza en een “onbedoelde” precisieaanval op hulpverleners. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu blundert en oogst kritiek, maar zijn regering valt niet.
“De zeven mensen die werden gedood bij een missie van World Central Kitchen in Gaza, maandag, waren de besten onder de mensheid. Ze riskeerden alles voor de meest fundamentele activiteit: eten delen met anderen”, zo schreef de Spaanse topchef José Andrés, de stichter van de ngo, woensdag in een opiniestuk in de Israëlische krant Yedioth Ahronoth. “Israël is beter dan de manier waarop deze oorlog wordt gevoerd.”
Andrés drukt zijn schok en vertwijfeling uit over de drievoudige raketaanval maandagavond, waarbij zeven van zijn medewerkers in drie auto’s, over een afstand van ruim twee kilometer, werden gedood door het Israëlische leger. De missie van WCK was volledig gecoordineerd met dat leger. Bovendien geniet de Spaans-Amerikaanse ngo zelfs in Israël een uitstekende faam.
Het Israëlische leger kroop dinsdag, voor een zeldzame keer, door het stof. Legerwoordvoerder Daniel Hagari drukte, theatraal met de hand op het hart, zijn “diepste spijt” uit. Premier Benjamin Netanyahu (74), die dinsdagavond het ziekenhuis verliet na een hernia-operatie, klonk achtelozer: het ging om een “tragische vergissing”, zei hij, want de drievoudige raketaanval raakte “onbedoeld” onschuldige slachtoffers. “Dat gebeurt in een oorlog”, zei de premier van Israël.
Schietgraag
“Een ‘vergissing’ is hier het understatement van de eeuw”, zo stelde de Israëlische topjournalist Barak Ravid aan CNN. Gelijkaardige ‘incidenten’ gebeuren om de paar dagen in Gaza, aldus Ravid, alleen krijgen Palestijnse slachtoffers geen wereldwijde aandacht. “Het professionalisme van het leger is in deze oorlog zoek”, zei Ravid. De orders van veldcommandanten op het terrein komen vaak neer op “schiet op elke man van militaire leeftijd”, aldus Ravid.
De Israëlische legertop mag nu klagen over die schietgrage veldcommandanten, de vaststelling blijft dat Israëlische officieren en soldaten in bijna zes maanden Gaza-oorlog zelden van hogerhand zijn aangesproken op schendingen van het oorlogsrecht. Vanuit de Israëlische regering gebeurt dat evenmin, integendeel.
Premier Netanyahu blijft zes maanden na de Hamas-aanvallen van 7 oktober streven naar een “totale zege”. De “vergissing” van maandag illustreert het brokkenparcours dat de regering-Netanyahu en het Israëlische leger aanrichten op weg naar die ongedefinieerde strategische doelstelling. De belangrijkste Israëlische bondgenoot, de VS, dringt al maanden aan op een plan voor de “day after” de militaire operatie in Gaza. Netanyahu kwam nog niet verder dan één A4’tje daarover.
Ondertussen slaat de hele wereld, ook Washington, alarm over een dreigende massale hongersnood in Gaza. Maar de regeringNetanyahu ontkent dat er een probleem is met hulpverlening aan Gaza, en begon een internationale lastercampagne tegen de VN-organisatie UNRWA, die de belangrijkste noden in Gaza lenigde.
Netanyahu rekende net op ngo’s zoals WCK om daarna de grootste gaten te vullen. Na de dodelijke raketaanvallen van maandag schort zelfs WCK noodgedwongen zijn hulpoperaties in de Gazastrook op. “WehopendatWCKzalterugkeren naar Gaza”, noteerde de krant The Times of Israel dinsdag uit de mond van een anonieme Israëlische functionaris. “Er is geen plan klaar om het werk van WCK te vervangen.”
De massale internationale kritiek dringt ook in Israël door, maar toch lijkt de positie van premier Netanyahu nog altijd niet te wankelen. Zelfs al houdt een meerderheid van de Israëliërs hem politiek verantwoordelijk voor de Hamasaanvallen van 7 oktober, de premier blijft overeind zolang geen van de partijen in zijn extreemrechtse coalitie de stekker uit het kabinet trekt.
Straatprotest
In de Israëlische straten neemt de druk op de regering wel toe. In de voorbije dagen trokken de grootste en woeligste antiregeringsbetogingen sinds 7 oktober door de straten van Jeruzalem. De betogers krijgen daarbij sinds dit weekend de openlijke steun van enkele tientallen families van de 134 Israëlische gijzelaars die nog in Gaza vastzitten – de vraag wordt steeds nijpender hoeveel van hen nog leven na 180 dagen oorlog.
Met de onderhandelingen over hun lot, die plaatsvinden in de Egyptische hoofdstad Caïro, maakt Netanyahu ook geen haast. “De families kunnen zeggen wat ze willen”, citeerde de nieuwssite Ynet maandag Mark Regev, een aloude trouwe luitenant van de premier. “We begrijpen hun pijn, maar de Israëliërs gaan volgens peilingen niet akkoord met een akkoord tot elke prijs. Gaan we wegens de gijzelaars Hamas de oorlog laten winnen?”
Netanyahu houdt zich overeind aan die peilingen. Al wil een meerderheid van de Israëliërs hem weg als premier, een meerderheid blijft ook achter de oorlog staan. De nieuwe straatbetogingen lokken tienduizenden demonstranten, niet de honderdduizenden die vorig jaar protesteerden tegen de “justitiehervorming” van de premier.
“De focus op Netanyahu is een handige afleiding van het feit dat de oorlog in Gaza niet Netanyahu’s oorlog is, maar die van Israël – en het probleem is niet alleen Netanyahu, maar ook het Israëlische electoraat”, schreef Mairav Zonszein, de Israël-analiste van de denktank International Crisis Group (ICG) deze week in het magazine Foreign Policy. “Met een grote meerderheid steunen de Israëlische kiezers de militaire campagne in Gaza en het doel van de regering om Hamas te vernietigen, ongeacht de menselijke tol voor de Palestijnen in de Gazastrook.”
“Het probleem is niet alleen Netanyahu, maar ook het Israëlische electoraat” Mairav Zonszein
International Crisis Group
Terwijl zijn dochter en zijn partij hoge toppen scheren in politiek Frankrijk, gaat het met de gezondheid van Front National-oprichter Jean-Marie Le Pen (95) achteruit. Le Pen werd “onder gerechtelijke bescherming” geplaatst, maakte de vicevoorzitter van het Rassemblement National, Louis Aliot, bekend. Dat komt erop neer dat hij nu onder voogdij van zijn drie dochters staat, omdat hij volgens medisch onderzoek zelf “niet langer in staat is om zijn belangen te behartigen”.
Met deze beslissing rijst de vraag of Jean-Marie Le Pen dit najaar nog wel zal kunnen verschijnen op het proces tegen hem, zijn dochter Marine en een aantal andere leden van de partij. Ze worden ervan verdacht tussen 2004 en 2016 fondsen van de Europese Unie te hebben gebruikt om assistenten te betalen die in werkelijkheid voor het toenmalige Front National werkten, in plaats van
voor de FN-Europarlementsleden.
Sleutelhangers en dure wijn
De zaak ging in 2015 aan het rollen, na een brief van toenmalig Europees Parlementsvoorzitter Martin Schulz aan het Franse gerecht. Het Europees Parlement, dat burgerlijke partij is in het proces, schat dat de Franse partij zo’n 6,8 miljoen euro Europees geld verduisterd heeft. Le Pen en co. riskeren tot 1 miljoen euro boete en een gevangenisstraf van tien jaar. Volgens Marine Le Pen gaat het om “een politiek proces”.
Dat ze bij RN niet vies zijn van Europees geld verduisteren, bleek ook al uit een ander onderzoek. Voor een bijeenkomst met als titel ‘Europese regio’s en de financiële crisis’ diende Marine Le Pen een factuur van 5.000 euro in voor de hotelkosten van de deelnemers, van wie achteraf iemand beweerde dat de Europese vlag, die voor de gelegenheid was opgehangen, al snel weer verdween na de fotosessie. “Haal dat snertding snel weg”, zou Le Pen gezegd hebben, waarna hij het over het toekomstige voorzitterschap van het Front National gehad zou hebben, in plaats van over de Europese regio’s. Er ging ook Europees geld naar pennen en sleutelhangers met het FN-logo en van de dure flessen wijn die JeanMarie Le Pen bestelde voor zijn werkzaamheden in het Europees Parlement belandden de meesten in zijn familiekasteel, het officieuze partijhoofdkwartier dicht bij Parijs.
Nu Jean-Marie Le Pen onder voogdij van zijn dochters staat, zal hij volgens Aliot – die zelf ook terechtstaat – “niet kunnen getuigen of deelnemen aan het proces” dat in september van start gaat. Zijn vrouw Jany zei onlangs in een interview met Le Parisien dat haar man dan wel “geen alzheimer heeft”, maar dat hij inderdaad beter niet aanwezig zou zijn bij de
rechtszaak omdat hij “zich zou laten beetnemen” door “rechters van slechte wil”.
Vermoeide oude man
De voorbije maanden bleef het opmerkelijk stil rond vader Le Pen. Dat was niet altijd zo, tot soms grote frustratie van dochter Marine. Zo had hij jarenlang een vlog, waarin hij wekelijks de actualiteit besprak. Die filmpjes leidden niet zelden tot ruzie met zijn dochter die, sinds ze de partij in 2011 overnam, probeert af te raken van de geesten die haar vader achterliet. Maar Jean-Marie Le Pen kon het niet laten af en toe een antisemitische of racistische uitspraak de ether in te gooien. Na zijn hartaanval, in april vorig jaar, was het voor Marine genoeg geweest. “Voor zijn gezondheid moest hij er van haar mee stoppen”, is te horen in hun entourage.
Le Pen stuurde zijn persattaché op pensioen en ontvangt geen journalisten meer in zijn bureau in het Château de Montretout, zoals hij vroeger elke dinsdag en donderdag deed. Dat is niet alleen goed voor zijn gezondheid, maar vooral voor die van het Rassemblement National. Sindsdien is de relatie tussen vader en dochter opnieuw veel beter. Toen hij in oktober vorig jaar toch op de radio kwam, belde Marine Le Pen achteraf haar vader op omdat hij zijn “stiltebelofte” had gebroken.
Volgens de advocaat van vader Le Pen is de gerechtelijke bescherming geen bewuste tactiek om de rechtszaak te omzeilen. “Hij is gewoon een vermoeide man op leeftijd”, voegde Aliot eraan toe. In juli beslist de rechtbank of hij al dan niet in staat zal zijn om zich te verdedigen. Is dat niet het geval, dan wordt zijn zaak afgescheiden van het grote proces.
Dat proces wordt cruciaal voor Marine Le Pen, van wie verwacht wordt dat ze in 2027 een vierde gooi zal doen naar het presidentschap. Volgens analisten is de kans groter dan ooit dat het voor haar “vierde keer, goeie keer” kan zijn.
Het proces dat in september van start gaat, wordt cruciaal voor Marine Le Pen, die in 2017 een vierde gooi naar het presidentschap zal doen