Netanyahu ziet Israël “op een stap van de zege”, maar bouwt troepen af in Gaza
De bloedige Hamas-aanvallen van 7 oktober vonden een halfjaar geleden plaats, maar dat werd zondag in Israël niet officieel herdacht. Premier Netanyahu bezwoer alweer dat de “totale zege” nabij is, ook al houdt zijn leger nu nog maar één brigade in Gaza.
Veel Israëliërs hielden zondag een moment van bezinning, terugdenkend aan de gruwel van de Hamasaanvallen van 7 oktober, zes maanden geleden. Families van de 134 gijzelaars die nog in Gaza vastzitten – “niet allemaal in leven”, voegen Israëlische media vaak toe aan dat cijfer – hielden hun eigen gedenkmoment zondag in Jeruzalem, met enkele tienduizenden sympathisanten.
Toespraken van bewindvoerders waren daar niet te horen. President Isaac Herzog reisde naar Rwanda, waar de genocide van 1994 wordt herdacht. Premier Benjamin Netanyahu hield het bij een mondelinge mededeling zondagmiddag, op de wekelijkse kabinetsraad. Hij beloofde alweer een “totale zege”, volgens Israëlische media zei Netanyahu zelfs dat het land “op een stap van de zege” staat.
Op welke stap, preciseerde Netanyahu niet. Het Israëlische leger kondigde net dit weekend aan dat soldaten van de 98ste Divisie naar Israël zijn teruggetrokken vanuit de zuidelijke stad Khan Younis. Daardoor blijft maar één Israëlische infanteriebrigade voltijds in Gaza, naar schatting zo’n 4.000 soldaten.
Die brigade moet de ‘Netzarimcorridor’ bewaken, een transportweg die Israël heeft getrokken tussen het noorden en zuiden van Gaza, net onder Gaza-Stad. Bij het begin van de oorlog dwong Israël honderdduizenden Palestijnen om van het noorden naar het zuiden te evacueren. De Netzarim-corridor, dwars door Gaza, belet onder meer dat die vluchtelingen terugkeren naar hun huizen in het noorden.
Tentenkampen
In januari telde het Israëlische leger naar schatting 30.000 soldaten in Gaza. Wat de troepenafbouw concreet betekent, is niet helemaal duidelijk. Ook zonder vaste legerposities kunnen Israëlische troepen nog altijd dagenlange raids overal in Gaza uitvoeren, zoals onlangs nog gebeurde tegen het AlShifa-ziekenhuis in Gaza-Stad. De dodentol in Gaza staat nu op minstens 33.000, van wie twee derde vrouwen en kinderen.
Premier Netanyahu herhaalde zondag dat hij aast op de “complete vernietiging van Hamas in de hele Gazastrook, Rafah inbegrepen”.
Netanyahu kondigt al maanden een ultiem offensief aan op dat zuidelijke grensstadje, waar anderhalf miljoen Palestijnen hun toevlucht hebben gezocht. De Amerikaanse president Joe Biden stelde zowat zijn veto als die burgers niet eerst een veilig onderkomen kan worden geboden.
Minister Ron Dermer, een trouwe Netanyahu-luitenant, probeerde vorige week Washington vergeefs te overtuigen dat Israël een plan heeft om voor hen tentenkampen te bouwen ten noorden van Rafah. Dat plan bevatte voor anderhalf miljoen Palestijnen “geen sanitaire voorzieningen of een inschatting over het nodige voedsel en water”, citeerde nieuwszender NBC “hoge Amerikaanse bronnen”. Israël had “alleen nagedacht over de aankoop van een fractie van de honderdduizenden tenten die nodig zijn”.
Of de Israëlische troepenafbouw betekent dat het Rafahplan in de praktijk wordt opgegeven, is onduidelijk. De Amerikaanse senator Chris Coons, een bondgenoot van president Biden, ziet de afbouw eerder als een “tactische hergroepering” waarmee Israël troepen wil verleggen tegen “de dreiging van een echte aanval van de Hezbollah-militie vanuit Libanon of een directe aanval door Iran”, aldus Coons bij Fox News.
Onderhandelingen in Caïro
Israël bombardeerde vorige week het Iraanse consulaat in buurland Syrië, waarbij twee generaals van de Iraanse Revolutionaire Garde omkwamen. Iran dreigt met een nakende “vergelding”, die ook de Israëlische burgerbevolking al dagen in de ban houdt. De vraag blijft wat Iran onderneemt, en hoe Israël dan reageert. In plaats van minder oorlog in Gaza kan het troepenverkeer zo ook wijzen op meer potentiele oorlog in de brede regio.
Een bestand rond Gaza zou de lont uit het kruitvat nemen, en daarover wordt sinds zondag
Zes maanden na 7 oktober is de hoop erg klein dat de regering-Netanyahu een vergelijk zal vinden met Hamas
avond opnieuw onderhandeld in Caïro tussen CIA-baas Bill Burns, de premier van Qatar en de directeurs van de Egyptische en Israëlische inlichtingendiensten. Maar zes maanden na 7 oktober is de hoop erg klein dat de regering-Netanyahu een vergelijk zou vinden met Hamas.
Families van de Israëlische gijzelaars in Gaza klinken steeds wanhopiger, en politieker, dit weekeinde gesteund door honderdduizend betogers in Tel Aviv en Jeruzalem. De vraag is of die aantallen volstaan om Netanyahu inschikkelijker te maken, zelfs al is duidelijk dat steeds meer gijzelaars “omkomen door oorlogsgeweld”.
Vrijdagavond vond het Israëlische leger nabij Khan Younis het begraven lijk van Elad Katzir (47), die op 7 oktober werd ontvoerd uit de kibboets Nir Oz. Begin januari leefde Katzir nog, hij verscheen toen in een video. “Hij had gered kunnen worden als er op tijd een akkoord was geweest”, schreef zijn zus Carmit op Facebook. “Maar onze leiders zijn lafaards, gemotiveerd door politieke overwegingen, en dus gebeurde het niet.”