Strenge abortuswet Arizona geeft Democraten munitie tegen Trump
Het Hooggerechtshof van Arizona gaf groen licht voor een wet die abortus in de staat vrijwel onmogelijk maakt. De Democraten wijzen als schuldige Trump aan, wiens rechters in het federale Hooggerechtshof het nationale recht op abortus sloopten.
“Arizona heeft de tijd zonet teruggedraaid naar een tijd voordat vrouwen stemrecht hadden, en één persoon geeft zelf toe dat hij verantwoordelijk is: Donald Trump”, reageerde de Amerikaanse vicepresident Kamala Harris dinsdagavond op een vonnis van het Hooggerechtshof van Arizona. Dat had net een draconische abortuswet uit 1864 bekrachtigd. Die stelt dat abortus verboden wordt, behalve als de zwangere vrouw in levensgevaar is. Wie toch een abortus uitvoert, zou tot vijf jaar cel riskeren. Er zijn geen uitzonderingen voorzien in geval van incest of verkrachting.
Meteen na het vonnis richtte ook president Joe Biden zijn pijlen op zijn Republikeinse concurrent. “Trump heeft dit gedaan”, schreef hij op X. “Kijk wat Trump en de MAGA-extremisten ( Make America Great Again, red.) met het land zullen doen als ze opnieuw winnen.” Dat de Democraten onmiddellijk naar Trump wijzen, is geen toeval. Maandag had de voormalige president nog aangegeven dat hij het beleid rond abortus het liefst overliet aan de staten. Hij sprak zich niet uit over een nationaal verbod, maar gaf aan “trots” te zijn op zijn bijdrage aan de beslissing van het federale Hooggerechtshof, dat het nationale recht op abortus terugdraaide.
Trump stelde drie van de negen opperrechters aan die in 2022 met een meerderheid van vijf tegen vier besloten dat het recht op abortus in de Verenigde Staten niet grondwettelijk beschermd is. In zijn videoboodschap van maandag bedankte hij ‘zijn’ aanstellingen daar persoonlijk voor. Eindelijk, zei Trump, konden staten zelf beslissen over hun abortuswetgeving. Het vonnis toont wat dat in de praktijk kan betekenen in staten waar erg conservatieve rechters of politici aan de knoppen zitten. Trump heeft de Democraten onbedoeld extra munitie gegeven.
Een overgrote meerderheid van de Amerikanen vindt dat abortus minstens onder bepaalde omstandigheden mogelijk moet zijn. Sinds het federale Hooggerechtshof het recht op abortus afschafte, regende het strengere abortuswetten in Republikeinse staten. Biden en Harris hopen in november van de brede steun voor het recht op abortus te profiteren en dat tot een centraal verkiezingsthema te maken. In een nieuwe campagnevideo van Biden vertelt een vrouw uit Texas hoe ze bijna stierf na een miskraam waarvoor ze geen abortus mocht krijgen door de strenge Texaanse wetgeving. “Trump heeft dit gedaan”, besluit ook de spot.
De 160 jaar oude wet die in Arizona opnieuw van kracht wordt, is bovendien strenger dan Trump en veel Republikeinen willen. Antiabortusgroepen toonden zich dinsdag tevreden met de strenge wetgeving, maar de meeste Republikeinen reageerden geschrokken. Doug Ducey, de voormalige Republikeinse gouverneur van Arizona, noemde het vonnis “niet het resultaat dat ik zou verkiezen”. Kari Lake, die in Arizona namens de Republikeinen mee hoopt te dingen naar een zitje in de Senaat, gaf aan het oneens te zijn met de beslissing van het hooggerechtshof van Arizona en koos dezelfde lijn als Trump. Ze roept de Democratische gouverneur Katie Hobbs op om met een oplossing te komen.
“Ultieme zonde”
Of die geschokte reacties oprecht zijn of een poging om naar de mainstream op te schuiven, is zeer de vraag. Ducey benoemde vijf van de zeven rechters die dinsdag beslisten over het abortusverbod. Een van hen onthield zich wegens belangenvermenging, de anderen stemden voor het verbod. Als gouverneur ondertekende Ducey in 2022 een wet die abortus na meer dan 15 weken zwangerschap illegaal maakte onder de meeste omstandigheden. Lake noemde de strenge wet twee jaar geleden nog “geweldig” en vond abortus toen “de ultieme zonde”.
De strijd om abortusrechten in Arizona is nog niet gestreden. De wet treedt pas ten vroegste binnen twee weken in werking. Hobbs riep het Huis en de Senaat van Arizona, waar de Republikeinen een meerderheid hebben, op om in te grijpen. De openbare aanklager in de staat, de Democrate Kris Mayes, gaf al aan niemand te willen vervolgen onder de “draconische wet”. Proabortusactivisten verzamelden genoeg handtekeningen om op 5 november, de dag van de presidentsverkiezingen, een referendum over abortus af te dwingen. Als de activisten daarin aan het langste eind trekken, verankert dat het recht op abortus in de grondwet van Arizona.
“Kijk wat Trump en de MAGAextremisten met het land zullen doen als ze opnieuw winnen” Joe Biden Amerikaans president