Striptentoonstelling lokt kwade menigte in Brussel
Bezoekers van de vernissage van striptekenaar Bastien Vivès in Brussel werden opgewacht door een boze menigte. “Medeplichtigen”, scandeerden ze.
“Shame on you”, klinkt het in koor wanneer een man de Brusselse kunstgalerij Huberty & Breyne verlaat. Onder luid boegeroep maakt hij zich uit de voeten. Tegenover de galerij in de Kastelijnwijk in Elsene heeft zich een menigte van een honderdtal actievoerders verzameld, voornamelijk jonge vrouwen. “Nous sommes fortes, nous sommes fières, des feministes radicales et en colères”, zingen ze (“Wij zijn sterk, wij zijn trots, radicaal-feministisch en woest”).
Ze zijn woest omdat Huberty & Breyne een tentoonstelling wijdt aan nieuw werk van de Franse striptekenaar Bastien Vivès. De auteur promoot volgens hen verkrachting, incest en pedofilie. “Kinderen seksualiseren is noch grappig, noch subversief en al zeker geen kunst”, leest een pancarte in het Frans. Een petitietegendetentoonstellingheeft in amper twee weken tijd meer dan 4.000 handtekeningen verzameld.
In zijn thuisland gold de 40-jarige Vivès nochtans lange tijd als een van de grootste talenten van zijn generatie. Hij debuteerde in 2007 met de grafische roman In mijn ogen, uitgegeven bij Casterman. Een jaar later brak hij door met De smaak van chloor dat de Prix Révélation won op het prestigieuze stripfestival van Angoulême.
Het was daar dat hij in 2022 van zijn sokkel viel. Een geplande overzichtstentoonstelling van zijn werk werd geboycot door, alweer, een petitie. Actievoerders hekelden in het bijzonder drie van zijn werken: Les melons de la colère (2011), La décharge mentale (2018) en Petit Paul (2018). De stripverhalen werden uitgegeven in een reeks voor volwassenen en bevatten incest en seks tussen volwassenen en minderjarigen in een karikaturale stijl.
Na doodsbedreigingen aan het adres van Vivès, besloot het festival de tentoonstelling af te voeren uit veiligheidsoverwegingen. De organisatie bleef erbij dat zijn werk binnen de wettelijke grenzen valt. Er zijn tegen hem wel al klachten ingediend, maar vooralsnog is geen daarvan ontvankelijk verklaard.
Humor en parodie
DaarberoeptookgaleriehouderAlain Huberty zich op: de tentoonstelling “benadrukt vooral zijn humor en gevoel voor parodie en spot. Een dimensie die zijn tegenstanders niet zien, omdat ze sommige van zijn tekeningen voor waar aannemen”, staat in een geschreven verklaring. De expo bevat geen beelden uit de drie bekritiseerde strips. Wel neemt Vivès de polemiek op de hak in verschillende illustraties. Recent verdedigde hij zich in Le Point: “Petit Paul is niet de werkelijkheid. Alles eraan is grotesk.” Hij wordt bijgestaan door Richard Malka, de advocaat van Charlie Hebdo.
Volgens de galerist is de inhoud van geen tel voor de manifestanten. “Wat zij willen, is simpelweg elke presentatie of publicatie van zijn werk verbieden. Ze willen zijn artistieke dood.” Dounia Largo, die het initiatief nam voor de petitie in Brussel, trok in een reactie in deze krant het debat eerder al open naar een strijd tegen het “bourgeois, conservatieve” kunstmilieu.