En plots verschenen Russische militairen op BabyTv
Door “interferentie” op een tv-satelliet was op de zender BabyTV twee keer kort een pro-Russische videoclip te zien, ook in ons land. Wie daarvoor verantwoordelijk is, blijft onduidelijk. De zender zelf zegt dat de bron in Rusland zat.
“Je zag de Russische president Poetin, de Russische vlag … Ik vroeg me af: wat is dit?” Michael Domenech Verontruste ouder
Op donderdag 28 maart, rond twintig over twaalf ’s middags, verscheen plots een paar seconden een lichtgrijs beeld in plaats van de gewone uitzending van BabyTV. Meteen daarna volgde een close-up van de Russische propagandazanger Oleg Gazmanov en begon zijn gezang: “Zo is het altijd geweest in Rusland/ hoe hoger de druk, hoe sterker het beton./ En wanneer de natie een dreiging tegemoet gaat/ wordt het Moederland als een monoliet./ Vandaag, net zoals in vroegere tijden/ wordt het staal van het Moederland weer getemperd/ in de haard van de overwinning!”
Voor de doorsneekijker van BabyTV zal de Russische tekst van Gazmanovs hit ‘Vooruit, Rusland’ moeilijk te begrijpen zijn geweest. De zender, die eigendom is van The WaltDisneyCompanyenindiverse landen beschikbaar is, richt zich op kinderen onder de drie jaar. Maar de beeldtaal bij ‘Vooruit, Rusland’ contrasteerde zo sterk met de kleurrijke wereld van de gewone programma’s, dat snel duidelijk werd dat iets niet pluis was. Naast Gazmanov begonnen soldaten te marcheren, meteen daarop volgden beelden van het Rode Leger tijdens de Tweede Wereldoorlog, met oprukkende tanks en vernielde nazibanieren. Daarop volgden shots van modern Russisch wapentuig, nog altijd begeleid door de pompende muziek van het nummer en Gazmanovs enthousiaste gezang.
De beelden op BabyTV waren afkomstig uit de officiële videoclip van ‘Vooruit, Rusland’. Die 28ste maart verstoorden ze twee keer de gewone uitzending. De eerste keer was om 12.18 uur en was het zeer kort, slechts 22 seconden. Even later, om 12.25 uur, duurde de verstoring een dikke drie minuten, vernam De Standaard bij BabyTV. “Wij bevestigen dat de uitzending van kanalen die worden uitgezonden via Eutelsat (een Franse satellietprovider die actief is in heel Europa, red.), waaronder BabyTV, op die dag door een externe bron werd onderbroken”, zegt een woordvoerder van de zender. “Elk land waar BabyTV via Eutelsat wordt gedistribueerd, was hierdoor getroffen, inclusief België.”
Tip van ouder
Telecombedrijf Telenet, dat gebruikmaakt van het signaal van Eutelsat, leidt uit technische rapporten van die dag af dat er “onregelmatigheden” waren. “De ontvangst van dat signaal gebeurt geëncrypteerd, en dus beveiligd”, meldt woordvoerder Bart Boone. “Maar als de hacking daarvoor al gebeurt – aan de bron, vooraleer de zender naar ons wordt doorgestuurd – kunnen wij dit niet verhelpen. De enige optie is de zender op zwart te plaatsen zodra we op de hoogte zijn van problemen of onregelmatigheden. Wij hebben tot dusver hierover geen klachten van klanten ontvangen.”De Nederlandse media nu.nl en NOS berichtten het eerst over de storing nadat een ouder nu.nl had getipt. “Je zag de Russische president Poetin, de Russische vlag, animaties van een brug en de kaart van Rusland”, vertelde Michael Domenech aan nu.nl. “Ik vroeg me af: wat is dit? We hebben vervolgens heen en weer gezapt. Het bleek echt op BabyTV uitgezonden te worden.”
Rode Plein
Het ‘gat’ waarlangs de uitzending werd overgenomen, situeerde zich bij satellietprovider Eutelsat. “We hebben interferentie op de radiofrequentie door een externe bron vastgesteld”, bevestigt Eutelsatwoordvoerster Joanna Darlington. “Er was een tijdelijke impact op sommige videodiensten. Een klein aantal klanten die inhoud in Europa distribueren, is getroffen door deze interferentie.”
Ook andere zenders die gebruikmaken van Eutelsat, zouden dus verstoord zijn. Dat maakt het weinig waarschijnlijk dat de daders bewust BabyTV viseerden. Maar doordat de melding over die zender ging, wordt het effect van de aanval wel groter: het laatste wat je op een peuterzender verwacht, is een Russisch nationalistisch lied.
Volgens BabyTV werd vastgesteld dat het verstorende signaal afkomstig was uit Rusland. Door de keuze van de inhoud die werd uitgezonden, is dat aannemelijk. Oleg Gazmanov heeft van patriottische popnummers zijn handelsmerk gemaakt. In juni bracht hij ‘Vooruit, Rusland’ ook voor een volgestroomd Rode Plein. Dat was ter gelegenheid van de nationale feestdag van Rusland. In verhouding tot andere incidenten zijn de gevolgen van de verstoring van BabyTV relatief beperkt, al is de methode wel bijzonder. Een inbraak op een tv-satelliet gaat vrij ver en geeft opnieuw aan hoe kwetsbaar de informatiesystemen in Europa kunnen zijn.