Schakelen van “hulp aan de natie” naar oorlog in Oekraïne

Ludivine Dedonder is geliefd om de loonsverhoging die ze de militairen kon geven. Maar daarmee zijn de personeelsproblemen nog lang niet opgelost.

Ludivine Dedonder wilde als eerste vrouwelijke minister van Defensie van het leger een jobmotor maken, een kans voor sociale promotie en “hulp aan de natie” vooropstellen (covid, overstromingen ...). Onder haar watch gingen de lonen van de militairen voor het eerst in lang omhoog, net zoals de budgetten van Defensie. Ze startte ook de broodnodige cybercomponent op. Maar de oorlog in Oekraïne toonde ongenadig de gebreken van het leger. Het was krabben om genoeg materieel en uitrusting bijeen te krijgen om de eerste 300 militairen te kunnen uitsturen naar Roemenië. Haar Star-plan werd net voor de inval goedgekeurd. Dat ze die crisis niet aangreep om meteen aan de opvolger ervan te werken, is een gemiste kans.

Wat de steun aan Oekraïne betreft, staan we volgens het Duit

se Kiel Institute op de dertiende plaats. Defensie gaf onder meer oude automatische wapens, manpads, munitie, helmen, slaapzakken, brandstof en een pak landvoertuigen. Ons land is ook lid van de F-16-coalitie en leidt zowel piloten als technici op. Dat laatste is minder sexy dan vliegtuigen sturen, maar minstens even belangrijk. Maar samen met de opdrachten in Roemenië en Litouwen, wat kleinere opdrachten in Afrika en de missie in de Rode Zee, is het vat van Defensie wel af.

Met een extra productielijn en een meerjarig contract voor FN Herstal zette Dedonder vol in op de Belgische militaire industriële expertise. Alleen is de timing daarvan ongelukkig. Met een oorlog aan je voordeur koop je misschien beter elders capaciteit, in plaats van in eigen ontwikkelingsprocessen van jaren te stappen. Want in Brussel of aan de haven van Antwerpen is van luchtafweer nu geen sprake. Elders op het grondgebied trouwens ook niet.

POP, of ‘People our Priority’, heette het eerste hervormingsplan van Dedonder. De jobdagen bewijzen dat het leger een aantrekkelijke werkgever blijft. Maar de vele uitvallers tonen dat er iets schort. Dat is dramatisch voor Defensie. Als de wantoestanden zoals in Amay breder zitten, weet de volgende minister van Defensie meteen wat aan te pakken. Na Jürgen Conings zegde Dedonder extremisten, seksisten en fascisten de wacht aan. Dat werk is duidelijk nog niet af.

Dedonder communiceert vinnig. Dat maakt het alleen maar extra erg dat ze haar legertop die vrijheid niet gunt.