Niet één, maar zeker twintig boten waagden oversteek naar Engeland
De boot met migranten die zondag nabij Koksijde werd onderschept, was niet de enige. Zeker twintig boten waagden dit weekend de overtocht naar het VK. Door Franse acties in het kader van de Olympische Spelen duiken transmigranten weer vaker op voor onze kust.
Warmtecamera’s, camera’s met nummerplaatherkenning, dronebeelden en in de toekomst mogelijk zelfs sensoren op het strand die trillingen registreren. De politiezone Westkust beschikt over heel wat technologische hulpmiddelen om transmigranten te onderscheppen op hun tocht naar het Verenigd Koninkrijk. “Toch kunnen we niet anders dan vaststellen dat het fenomeen van de bootjes met migranten aan de Belgische kust de jongste weken weer volop de kop opsteekt”, zegt Nicholas Paelinck, de korpschef van de politiezone Westkust, waartoe ook Koksijde behoort.
Het was voor de kust van Koksijde dat zondag een boot met 38 migranten aan boord werd gezien. De politie slaagde er niet in het vaartuig te stoppen, waarna werd besloten om het te begeleiden tot aan Britse wateren, en daar over te dragen aan de bevoegde autoriteiten. Paelinck: “Het fenomeen was natuurlijk nooit helemaal weg, maar in onze zone was het toch fors afgenomen. Door het grote aantal controles aan de Belgische kust waren de mensensmokkelaars uitgeweken naar andere oorden, zoals Henegouwen en zelfs Rijsel. Nu voelen we aan alles dat het probleem weer crescendo gaat.”
Dat is meer dan een gevoel. Uit cijfers van provinciegouverneur Carl Decaluwé, die De Standaard kon inkijken, blijkt dat vorige maand in West-Vlaanderen 130 transmigranten werden onderschept. Dat is bijna vier keer zoveel als dezelfde maand vorig jaar, toen in de provincie slechts 34 transmigranten werden onderschept. In maart 2022 troffen de autoriteiten 171 transmigranten in West-Vlaanderen aan. Kortom: na een jaar met een opvallende dip zitten we weer op het hoge niveau van weleer.
De korpschef van de zone Westkust ziet verschillende verklaringen. “Er is altijd een piek in de lente en de zomermaanden, om de simpele reden dat het weer beter is en het langer licht blijft”, zegt Paelinck. “Maar er speelt meer. In aanloop naar de Olympische Spelen deze zomer in Parijs, zijn de Franse autoriteiten gestart met grote politieacties. Ze verjagen er daklozen, niet alleen in de hoofdstad zelf, maar ook in de periferie. Daarnaast heeft Frankrijk het dreigingsniveau onlangs opgetrokken naar het hoogste niveau (na de terreuraanslag in Moskou, red.). Daardoor zijn er daar ook weer veel meer militairen te zien in het straatbeeld. De mensen die daardoor worden afgeschrikt, zwerven uit naar hier. Het is het klassieke waterbedeffect.”
Veiligheid prioritair
Daar komt nog bij dat het omstreden Rwandaplan van de Britse premier Rishi Sunak mogelijk deze week groen licht krijgt. De Britse regering zou dan asielzoekers kunnen uitzetten naar Rwanda. Veel asielzoekers proberen vóór dat moment het Verenigd Koninkrijk te bereiken. Afgelopen weekend vroegen 748 transmigranten die het Kanaal per boot hadden overgestoken, asiel aan in het Verenigd
“Is het normaal dat wij niet tegen mensensmokkelaars kunnen optreden omdat agenten een voetbalmatch moeten beveiligen?”
Carl Decaluwé Provinciegouverneur West-Vlaanderen
Koninkrijk, maakte het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken maandag bekend. Belgische politiediensten hebben weet van “zeker twintig boten” die de oversteek hebben gemaakt.
Korpschef Paelinck: “De boot die wij nabij Koksijde hebben onderschept, was inderdaad lang niet de enige die afgelopen weekend de overtocht maakte. Net daardoor konden onze Franse collega’s ons ook niet komen helpen, zij hadden het zelf zeer druk. De veiligheid staat op dat moment centraal, dus hebben wij de boot verder begeleid. Niemand wil een drenkeling.”
Provinciegouverneur Decaluwé laat niettemin weten dat hij “goed wil evalueren” hoe de politieactie van afgelopen zondag is verlopen. “Ik snap dat de veiligheid centraal staat”, zegt hij. “Maar het kan niet de bedoeling zijn dat wij bootjes gaan begeleiden. De Engelsen waren in ieder geval not amused.”
Betere samenwerking
Waar de betrokkenen het roerend over eens zijn, is dat er meer middelen nodig zijn. Paelinck: “De bendes worden steeds professioneler en kapitaalkrachtiger. Vroeger lieten ze één klein bootje per keer te water. Vandaag gebruiken ze grote boten met krachtige buitenboordmotoren, waar in sommige gevallen zelfs tachtig passagiers op passen. De reis begint niet meer in Calais, maar veel verder weg van het Kanaal, zoals in Boulogne-surMer. Dat vraagt allemaal veel meer mankracht. Zondag konden we bijvoorbeeld niemand extra oproepen, omdat er manschappen waren ingezet bij de match van Club Brugge. We staan er vaak alleen voor, terwijl er bij de strijd tegen mensenhandel grote uitdagingen komen kijken, rond logistiek en medische opvang bijvoorbeeld.”
Decaluwé: “In de samenwerking met Frankrijk en het VK valt ook nog wat te winnen. Het is nog te vaak gepruts in de marge. Iedereen doet zijn best, maar de gegevensuitwisseling kan veel beter. We strijden tegen bendes die de nieuwste technologische snufjes gebruiken, en wij slagen er vaak nog niet eens in om telefoongegevens uit te lezen en met elkaar te delen. En over de extra manschappen die wij aan het federale niveau vragen, hoor ik ook nooit wat. Is het normaal dat wij niet tegen mensensmokkelaars kunnen optreden omdat we een voetbalmatch moeten beveiligen?”