Vechtpartij in parlement en protest tegen “Russische wet”
Ondanks protest zet de Georgische regering door met een wet gericht tegen organisaties die geld uit het buitenland ontvangen. Die wet, die geïnspireerd is op een Russische, kan de toetreding van Georgië tot de EU hypothekeren.
Met een flinke overhoekse sloeg een parlementslid van de oppositie maandag de fractieleider van de regeringspartij Georgische Droom tegen de grond in het parlementsgebouw. Nadat hij vanwege de kloppartij buiten was gezet, schreeuwde Aleko Elisashvili de journalisten toe: “Ik kreeg ook klappen. Maar dat doet er niet toe als het voor Georgië is. Er is geen tijd voor beleefdheid, ze slepen ons rechtstreeks richting Rusland. We moeten deze wet in hun reet stoppen!”
Maandagavond betoogden naar schatting 5.000 pro-Europese betogers tegen de wet, terwijl ze met Georgische en Europese vlaggen zwaaiden en slogans riepen zoals “Poetin is een zak” en “Russen, Russen” aan het adres van de regeringspartij. Ze waren vastbesloten om dinsdagavond terug te keren.
Kandidaat-lidstaat EU
Georgische Droom is toch vastbesloten door te zetten met de wet. Ngo’s en media die meer dan een vijfde van hun middelen uit het buitenland halen, zullen worden verplicht zich te laten registreren als “een organisatie die de belangen van een buitenlandse macht nastreeft”.
Het wetsontwerp lijkt als twee druppels water op een versie die de regering in maart vorig jaar na grootschalige straatprotesten introk. Alleen is de term “buitenlandse agenten” in het nieuwe wetsontwerp vervangen.
De regeringspartij lijkt de mosterd voor het wetsontwerp te halen uit Moskou, waar een gelijkaardige wet gebruikt wordt om dissidente stemmen van ngo’s te smoren. De betogers spreken daarom systematisch van de “Russische wet”. De regeringspartij wijst de kritiek van de hand en stelt dat de wet nodig is om “pseudoliberale waarden” uit het buitenland te bestrijden.
De Europese Unie kende eind vorig jaar voorwaardelijk het statuut van kandidaat-lidstaat toe aan Georgië, waar een meerderheid van de bevolking een toenadering tot de EU steunt. Een van de voorwaarden is dat de civiele samenleving vrij kan opereren en dat Georgië desinformatie tegen de EU en haar waarden bestrijdt. Het nieuwe wetgevende initiatief brengt de toetreding in gevaar, wat mee verklaart waarom duizenden Georgiërs op straat komen.
De woordvoerder van Josep Borrell, de hoge vertegenwoordiger voor het buitenlandse beleid van de EU, herinnerde de regering in Tbilisi aan het begin van de maand aan haar belofte dat ze niet langer zulke wetgevende initiatieven zou nemen: “Een positief klimaat creëren voor ngo’s en de mediavrijheid in stand houden, maakt deel uit van het hart van de democratie. Het is ook cruciaal voor het toetredingsproces tot de Europese Unie.”
Geen hersovjetisering
“Er is geen tijd voor beleefdheid, ze slepen ons rechtstreeks richting Rusland” Aleko Elisashivili Pro-Europees parlementslid
De Commissaris voor de Rechten van de Mens van de Raad van Europa, Michael O’Flaherty, waarschuwde voor het “huiveringwekkende effect dat de goedkeuring van deze wet kan hebben op media en ngo’s, ook zij die zich
toeleggen op mensenrechten, democratie en de rechtsstaat”. Hij riep het parlement op de wet niet goed te keuren en overleg te plegen met nationale en internationale partners zoals de Raad van Europa.
Maar de regeringspartij, die onder controle staat van oud-premier en miljardair Bidzina Ivanisjvili, vaart al jaren een proRussische koers. De partij voert ook een gevecht met de pro-Europese presidente Salome Zourabichvili, die op X de betogers aanmoedigde de strijd niet op te geven: “Georgië zal zich niet overgeven aan de hersovjetisering!”