In de zaak-Bart De Pauw is alles nu wel gezegd

Ongetwijfeld leidt de biecht van Bart De Pauw in De tafel van Gert tot bedenkingen. Misschien mochten de vragen van Gert Verhulst wat snediger zijn. Ook verzuimde de presentator zijn gast te confronteren met enkele concrete feiten uit het strafdossier. Het zou de kijkers hebben geholpen met de interpretatie van de context. Anderzijds etaleerde De Pauw meer schuldinzicht dan enkele jaren geleden. Al kon hij het niet laten om minimaliserend uit de hoek te komen.

Op zijn minst heeft de televisiemaker nu ook zijn versie gegeven. Een week na de laatste uitzending van de driedelige documentaire Het proces dat niemand wou zijn alle betrokkenen – dader zowel als slachtoffers – aan het woord geweest. Na de beschuldigingen, het proces, de uitspraak en de diverse mediaoptredens lijkt alles nu wel gezegd. Het wordt daarom tijd om de haven uit te varen en de weg van verzoening, of zelfs vergeving in te slaan. Dat kan zich alleen succesvol voltrekken als de media ver uit de buurt blijven. Maar na zeven jaar mag de infernale keten worden doorbroken. Alle protagonisten hebben ongetwijfeld de behoefte om de draad van hun leven weer op te nemen, om niet elke dag te worden geconfronteerd met de onverkwikkelijke feiten of een zoveelste episode in het verhaal.

Het omslaan van een bladzijde betekent geen stap terug in de tijd, integendeel. De zaak-De Pauw illustreert glashelder de gevolgen van grensoverschrijdend gedrag en toxisch leiderschap. Het legt haarfijn het pijnlijke mechanisme bloot waarbij de dader obstinaat blind bleef voor de implicaties van zijn acties, waarbij hij het zelfvertrouwen van vrouwen laag per laag afpelde en zijn onaantastbare status elke afwijzing in de weg stond.

De zaak scherpte de collectieve alertheid voor ongepast gedrag aan. Slachtoffers krijgen nu meer ruimte om bedreigende situaties aan te klagen, ook los van het mogelijk strafbare karakter ervan. (Potentiële) daders zijn gewaarschuwd. Dat maatschappelijke acquis mag nooit verloren gaan.

Juist daarom overstijgt de problematiek de tragiek van De Pauw. Deze man hoeft niet de zondebok te blijven van grensoverschrijdend gedrag in Vlaanderen. De Pauw kan het stigma van dader wellicht niet meer van zich afschudden. Als dat een levenslange straf is, is die het gevolg van zijn eigen handelen. Maar zijn dagelijkse sociale en professionele isolement is groter dan de straf die drie jaar geleden tegen hem werd uitgesproken, en dat isolement moet een einde kennen.

Het probleem van grensoverschrijdend gedrag overstijgt de figuur van de televisiemaker