Donkere wolken boven chemie-industrie
De top van Essenscia, de belangenorganisatie van de Belgische chemie-industrie, heeft woensdagmorgen een pessimistisch beeld opgehangen van de toestand van de Belgische chemiesector. Voorzitter Hans Casier, een van de topmanagers in het Britse chemieconcern Ineos, zei dat het aanhoudend lage gebruik van de productiecapaciteit in de chemiefabrieken van ons land hem grote zorgen baart. Het is volgens hem een teken dat er iets loos is.
De eerste maanden van dit jaar zakte de benutte productiecapaciteit zelfs naar het laagste peil ooit (65 procent), blijkt uit de cijfers die Essenscia heeft verzameld. “Als daar geen verandering in komt, dan zullen herstructureringen onvermijdelijk worden”, waarschuwde Casier tijdens de presentatie van de resultaten van de Belgische chemie- en farma-industrie in 2023.
Tot nu toe is daarvan geen sprake. De totale werkgelegenheid steeg vorig jaar zelfs lichtjes (plus 360 jobs) tot 99.658 rechtstreekse banen. Daardoor zit de werkgelegenheid van de chemie in de buurt van de topjaren begin jaren 70 en 90 van de vorige eeuw. Toen was de chemie in ons land verantwoordelijk voor iets meer dan 100.000 banen.
De investeringstrein is stilgevallen, waarschuwt belangenorganisatie Essenscia
Maar Essenscia-directeur Yves Verschueren wees erop dat de toename van het aantal jobs louter te danken was aan de farmasector. In de klassieke chemie- en de kunststofverwerkende bedrijven waren er in 2023 minder jobs dan in 2022. Bovendien vormde de lichte toename van de werkgelegenheid de grote uitzondering. Want de evoluties van de omzet, de invoer- en export van chemieproducten, de handelsbalans en zelfs die van de investeringen leiden tot veel onzekerheid over de toekomst van de chemiesector in ons land, stelt Verschueren.
De omzet lag in 2023 14 procent lager dan het jaar voordien, de import viel 12 procent terug, de export zelfs 18 procent. De investeringen piekten wel tot 3,9 miljard euro, maar dat kwam alleen doordat projecten werden uitgevoerd die de voorbije jaren al waren beslist. Volgens Essenscia werd er vorig jaar geen enkele nieuwe grote investering in de Belgische chemie-industrie aangekondigd. “De investeringstrein is gewoon stilgevallen”, aldus Verschueren. Een laatste vaststelling is dat het omzetaandeel van de chemie in het totaal van de hele verwerkende industrie van ons land vorig jaar daalde naar het laagste peil sinds 2013.
De conclusie van Verschueren is dan ook helder: er hangen donkere wolken boven de Belgische chemie. Zijn vrees is dat het om de eerste signalen gaat van een de-industrialisatie. Een van de grote problemen van de chemiesector zijn de energieprijzen die vergeleken met het vorige decennium nu heel wat hoger zijn.
De Belgische chemienijverheid is met een aandeel van een derde in de totale export een van de belangrijke economische sectoren van het land. Ze is goed voor 20 procent van de totale industriële werkgelegenheid.
In ‘De Grote Markt’ duikt de economieredactie dagelijks in een opmerkelijke beweging in de economische wereld.