Een berg geld die toch doet wantrouwen
Die 61 miljard dollar hulp van de VS aan Oekraïne is een reusachtige berg geld en meer dan de miliaire steun die de VS sinds de oorlog aan Oekraïne schonken. Maar het is voor de VS ook wel een koopje. Dankzij de deal in het Congres laten de VS anderen de komende jaren hun grootste rivalen in toom houden. Oekraïne houdt Rusland wat langer bezig, Taiwan wordt een lastigere horde voor China, Israël kan weerstaan aan Iran. Een heel contrast met toen de VS zelf ten oorlog trokken, zoals in Irak of bij de bezetting van Afghanistan, de oorlogen tegen terreur die naar schatting 8.000 miljard kostten en de levens van duizenden Amerikaanse soldaten. Voor Oekraïne speelt het Amerikaanse leger de rol van logistieke partner die de wapens zo snel mogelijk ter plekke moet krijgen. Dat vergt ook een grote industriële inspanning, om de gesofisticeerdere wapensystemen en raketten te bouwen en nog massaler artilleriegranaten te produceren. Dat komt integraal de Amerikaanse defensie-industrie ten goede, een niet onbelangrijk argument in de debatten. Kortom, het steunpakket was voor de VS de evidentie zelve.
Dat het desondanks maanden van bittere politieke strijd kostte, heeft diepe sporen nagelaten in de Europese geesten. We beleefden een winter van geopolitieke ontnuchtering. Het isolationisme van de Republikeinen in handen van Trump gaat wel degelijk zover dat ze Europa echt durven laten vallen. Door het gebrek aan nieuwe leveringen van wapens, munitie en geld is een Russische overwinning plotseling een reële mogelijkheid. In Europa staan we daardoor oog in oog met onze geopolitieke fragiliteit. Die is groter dan we ooit vreesden in de driekwart eeuw sinds de Tweede Wereldoorlog. De kentering in de geesten is formidabel. In nauwelijks enkele maanden tijd is de herbewapening en hermilitarisering van Europa politiek mainstream geworden.
Hoe de Republikeinse Speaker of the House van het Amerikaanse Congres dan toch bijgedraaid is, dankzij geopolitieke briefings over het penibele front in Oekraïne en mogelijke volgende stappen van Poetin, voedt vertrouwen dat in het heetst van de strijd, zelfs in de partij van Trump, het gezond verstand regeert. Oekraïne slaakt een zucht van opluchting. Op het nippertje komt een wapenstroom op gang die hen opnieuw kansen geeft tegen het Russische overwicht. Europa deelt die opluchting.
Maar de veilige Amerikaanse geborgenheid komt niet terug. Integendeel, dit voelt als een repetitie van wat Trump in november mogelijk brengt. Het verkilt dat een amalgaam van samenzweringstheorieën en bewondering voor de christelijke waarden van Poetin de westerse alliantie zo kan verzwakken. Die krachten zullen ook bij verkiezingen in Europa opspelen, en ook hier de steun voor Oekraïne ondermijnen. Zo reikt de steun van zelfs 61 miljard niet veel verder dan de korte termijn.
In Europa beleefden we een winter van geopolitieke ontnuchtering