Te stil is ook niet goed: risico bij te veel noisecancelling

Overmatig gebruik van geluidsdempende oortjes of koptelefoons, oftewel ‘active noi

se cancelling’, kan leiden tot gehoorproblemen, waarschuwen experts.

Het kan heerlijk zijn: de trein of je collega’s als het ware het zwijgen opleggen met je hoofdtelefoon of oortjes. Dankzij active noise cancellation (ANC) genieten veel mensen van stilte en rust op luide plaatsen.

Maar trop is te veel. Wie te vaak alle geluid verdrukt met ANC, riskeert overgevoelig te worden aan geluid. Hyperacusis heet dat in wetenschappelijke termen. “In mijn eigen praktijk heb ik de laatste jaren een toename van meer dan 26 procent gezien van jonge mensen met zulke klachten”, zegt professor in de audiologie Bart Vinck (UGent) van expertisecentrum On-Gehoord.

“Er is sowieso een verhoogde gehoorschade bij jongeren, maar er is ook een grotere angst voor de ontwikkeling van gehoorschade en tinnitus.”

Het gaat niet om dat uurtje in de fitness waar je de muziek wil onderdrukken, of om een persoon die z’n snurkende partner wil verdrukken, zegt de professor. “Maar nu de examens eraan komen, zie ik studenten die lange dagen blokken en tot dertien uur vrijwel non-stop hoofdtelefoons met ANC dragen.”

De mechanismes die spelen zijn vergelijkbaar met die van een anechoïsche kamer, ook wel bekend als een ‘dode’ kamer. Want absolute stilte is onnatuurlijk, sterker nog: op termijn gekmakend. “Het brein probeert de opgedrongen stilte te compenseren”, zegt professor Vinck. “Ook zal het gehoor gevoeliger worden voor omgevingsgeluiden, waardoor mensen minder tolerant worden voor geluid. Als ware het een interne volumeknop die aangedraaid wordt. Als je omgevingsgeluid wegneemt, zal het brein stoffen vrijgeven die de zenuwbanen stimuleren.”

Audioloog Karen Stalpaert, verbonden aan expertisecentrum Audiks, waarschuwt voor een vicieuze cirkel: “Wie al gevoelig is aan geluid, zal zulke oortjes meer gebruiken. Ik heb in mijn praktijk al mensen gezien waar ze thuis uit plastic borden aten, omdat het porselein te luid bevonden werd.” Behandeling is zeer individueel. “Maar in essentie is het eenvoudig: stapsgewijs opnieuw blootgesteld worden aan geluid.”