Vijand gezocht
Owat zou ik graag een vijand hebben. Zo iemand die ik oprecht kon haten, zonder complexen, uit de grond van mijn hart. Laten we hem Stan noemen. Indien uw naam Stan is, geen paniek, dit is slechts een hypothetische veronderstelling en bovendien heeft u een prachtige naam – daarom koos ik hem ook voor dit stuk , en ook wel omdat hij maar één lettertje verschilt met Satan.
Zoals zo dikwijls word ik wakker met een bezwaard gemoed. Drommels, zou ik prevelen, die dekselse Stan heeft mij weer liggen! Met hekserij en toverkracht heeft hij mijn gemoed bezwaard! Ik zou mijn gebalde vuist in de lucht steken, en in dezelfde beweging zou ik ook meteen opstaan. Mijn haat voor Stan zou me de energie geven om alvast elke dag mijn bed op te maken, want ik mag Stan natuurlijk niet laten winnen. Vele hindernissen legt Stan op mijn pad, die ik dan als een ware held kan overwinnen. Elke dag een spannend avontuur.
Vuilnis op straat? Stan heeft het gedaan. Ketel kapot? Het was die vermaledijde Stan weer. Weinig publiek voor een optreden? Stan dwarsboomt mijn succes. Elke slechte recensie die ik ooit kreeg werd door Stan geschreven – hij snapt er niks van!
Zoals de Boeddha zei: het leven is kut. Zijn woorden waren gevleugelder dan de mijne, maar daar komt het op neer. Geconfronteerd met al wat fout gaat, zijn er twee gangbare denkwijzen. Éen keert naar binnen, de andere naar buiten.
Ik zou de verantwoordelijkheid voor elk probleem volstrekt bij mezelf kunnen leggen. Dat levert enkele voordelen op – de illusie van vrije wil, bijvoorbeeld. Nadeel is wel dat wat mislukt ook dik mijn eigen schuld is. Als die recensie slecht is, had ik maar een beter boek moeten schrijven. Dikke bult.
Maar ik kan ook de andere aanpak kiezen en de verantwoordelijkheid voor mijn vele frustraties op de schouders van een ander schuiven. Het grote pluspunt van deze strategie is dat ik mezelf niet hoef te haten – dat zou ook wel eens een welkome afwisseling zijn. Ben ik liever een trut of een wrak? Tussen agressief en depressief denken verkies ik dan toch eerder het eerste. Vandaar mijn zoektocht.
De opmerkzame lezer heeft natuurlijk al lang door dat ik hier een valse dichotomie voorstel tussen zelfhaat en haat voor de ander. Er is op zijn minst een derde weg. Zoals de Boeddha zei: het leven is kut, maar als je dat aanvaardt, is het al wat minder kut. Gewoon accepteren, zonder een schuldige te zoeken, en bovendien: de ander ben je zelf. Ja, opmerkzame lezer, is dat u ooit al gelukt? Wel dan.
Een vierde weg uit het dilemma tussen depressie en agressie leidt naar religie, ook een handig trucje: een almachtig wezen is verantwoordelijk voor al wat misgaat, maar je kunt er onmogelijk kwaad op zijn, want Hij zal het wel beter weten en Hij heeft vast een plannetje en jij bent te dom om het te snappen, maar no problemo alles komt goed, gewoon geloven. Klinkt aanlokkelijk. Ik sluit niet uit dat ik mij over – hout vasthouden – een paar decennia op de valreep toch nog bekeren zal, maar vooralsnog wil ik de mogelijkheid van een aardse vijand verkennen, dat lijkt me toch realistischer. Een goeie Stan zou veel problemen oplossen. Oei, zei ik oplossen? Ik bedoel veroorzaken, natuurlijk.
Zodoende ben ik op zoek naar een standvastige tegenpool met wie ik in alle respect een langdurige relatie van wederzijdse haat kan opbouwen teneinde zin en richting aan mijn bestaan te geven. Het dient een duidelijk omlijnde, concrete nemesis te zijn. Vage concepten als “woke” of “het feminisme” dienen zich te onthouden, alsook onpraktische opties als “mannenhaat” – ik ga er mij echt niet mee bezighouden alle mannen te haten, het zijn er vier miljard, dat is niet te doen. Ik ben niet geïnteresseerd in het haten van bevolkingsgroepen, maar zolang het om een alleenstaand individu gaat, sta ik open voor elke mogelijke vijand, ongeacht afkomst of geaardheid. Het mag ook een Stien zijn. Omdat ik niet zomaar zonder toestemming in het wilde weg wil haten, gaat mijn voorkeur uit naar iemand die zich vrijwillig aanmeldt. Adres bekend bij de redactie.
Wilt u mijn vijand zijn? Ik verdwaal in dit leven.
Ben ik liever een trut of een wrak? Tussen agressief en depressief denken verkies ik dan toch eerder het eerste
Nele Van den Broeck is muzikant en theatermaker. Als Nele Needs A Holiday doet zij verwoede pogingen om wereldberoemd te worden. Ze schrijft een tweewekelijkse column, telkens aan de hand één of meerdere nummers. Vandaag is dat ‘Stan’ van Eminem.