Autovakbond claimt “historische overwinning” in zuiden van VS
Na een strijd van vele decennia claimt de 89 jaar oude Amerikaanse vakbond United Auto Workers (UAW) een “historische” overwinning, nadat het personeel in de Volkswagen-fabriek in Chattanooga (Tennessee) met een duidelijke meerderheid van 73 procent de komst van een vakbond heeft goedgekeurd.
De UAW is al langer vertegenwoordigd bij de drie grote Amerikaanse autobouwers in het oude industriële hart van de VS, rond het noordelijke Detroit. Vorig jaar nog kon de bond met een wekenlange staking bij General Motors, Ford en Stellantis (waar Chrysler nu toebehoort) hogere lonen en betere arbeidsvoorwaarden afdwingen.
Maar de vakbond slaagde er nooit in om voet aan de grond te krijgen in de zuidelijke staten, waar de weerstand tegen de bonden veel groter is en waar buitenlandse autobouwers, zoals het Duitse Volkswagen, zijn gevestigd. Twee eerdere pogingen om een vakbondsvertegenwoordiging te installeren bij VW in Chattanooga draaiden uit op een mislukking. De Amerikaanse fabriek bleef de enige van de Duitse autobouwer waar het personeel geen syndicale vertegenwoordiging had.
Ook de Amerikaanse president Joe Biden spreekt over een “historische overwinning”. “Dit
“Volkswagen is de eerste dominosteen die valt. Ik denk dat dit een kettingreactie zal starten”
Shawn Fain
Voorzitter vakbond UAW
bewijst de groeiende sterkte van vakbonden het afgelopen jaar”, zei hij. De krapte op de Amerikaanse arbeidsmarkt gaf werknemers de jongste jaren een sterkere onderhandelingspositie. Vorige zomer nog hadden de media het over “the summer of strikes”, toen niet alleen bij de autobouwers werd gestaakt, maar ook de scenaristen in Hollywood het werk neerlegden.
“Klaar voor verandering”
Biden ziet de uitslag in Chattanooga als een opsteker voor de autovakbond in de VS, die al sinds de jaren 70 zijn ledental systematisch zag afkalven van zowat 1,5 miljoen naar minder dan 400.000. “Mensen zijn klaar voor verandering”, zegt Kelcey Smith in de krant The Wall Street Journal. Na zijn baan bij Amazon ging hij een jaar geleden bij de VW-fabriek aan de slag. Hij denkt dat de stemming “verandering in het hele zuiden teweeg kan brengen”.
De UAW is in elk geval niet van plan te stoppen bij VW, en wil nu ook een voet tussen de deur krijgen bij andere autoconstructeurs
die zich de afgelopen decennia in zuidelijke staten hebben gevestigd, waaronder Toyota, Tesla, BMW en Kia. Die trokken daarnaartoe, net omdat de vakbonden er amper vertegenwoordigd zijn, en de lonen er ook lager liggen.
Maar dat kan nu keren. Volgende maand al mogen de circa 5.000 werknemers van de Mercedes-Benz-fabriek in Tuscaloosa (in de zuidelijke staat Alabama) zich uitspreken over het introduceren van een vakbond. “Volkswagen is de eerste dominosteen die valt. Ik denk dat dit een kettingreactie zal starten”, zei UAWvoorzitter Shawn Fain.
Corruptie aanpakken
Fain is een drijvende kracht achter de hernieuwde ambities van de autovakbond. Toen hij iets meer dan een jaar geleden voorzitter werd, beloofde hij nieuwe leden aan te trekken. Door de UAW te versterken met mensen van buitenaf, liet hij een nieuwe wind door de vakbond waaien en probeerde hij een einde te maken aan de corruptie binnen de organisatie.
De stemming in Chattanooga is nog maar “het begin”, zei Fein achteraf tegenover zijn achterban. “Het echte gevecht is om een eerlijk deel van de koek te verkrijgen”, klonk het. Eenmaal het resultaat formeel is bekrachtigd door het overheidsagentschap NLRB, moet Volkswagen starten met collectieve onderhandelingen over loon- en arbeidsvoorwaarden. Volkswagen, dat in Europa veel ervaring heeft met een sterke vakbond, bedankte zijn Amerikaanse werknemers om te stemmen.