Cavacrisis in Spanje zal ook bij ons voelbaar zijn
Geen bubbels, geen jobs. Cavaproducent Freixenet zet 80 procent van zijn personeel op tijdelijke werkloosheid door de extreme droogte. Ook kleinere wijnhuizen zien af.
Het gaat van kwaad naar erger met de productie van cava in Spanje. Voor het derde jaar op rij gooien extreme weersomstandigheden roet in het eten. Wijngaarden in de beroemde cava-regio Penedès in Catalonië, net ten zuiden van Barcelona, zijn zo uitgedroogd dat de wortels van dertig jaar oude wijnstokken dreigen af te sterven.
“Het weer wordt hier jaar na jaar extremer”, bevestigt Toni Torello van het gelijknamige wijnhuis. Hij produceert Corpinat, een dure cava uit de topcategorie. “We produceren in Penedès nu zo’n 50 procent minder druiven dan drie jaar geleden”, zucht hij aan de telefoon. “Als er niet snel regen komt, zal 10 tot 15 procent van onze wijnstokken afsterven.”
Bubbelgekke Belgen
Recent onderzoek toont aan dat Toni Torello niet overdrijft. Volgens een studie in Nature Geoscience hebben sommige delen van het Iberische schiereiland te lijden onder de droogste periode in 1.200 jaar. De situatie is zo kritiek in Penedès, waar 95 procent van alle cava wordt geproduceerd, dat de bekende cavaproducent Freixenet fors moest ingrijpen. Begin kondigde die aan vanaf begin mei 80 procent van het personeel op tijdelijke werkloosheid te zetten. Freixenet heeft niet gespecificeerd wanneer de 615 betrokken werknemers weer aan het werk mogen.
Dat lijkt slecht nieuws voor de bubbelgekke Belgische consument. Ons land verbruikt per inwoner het meeste cava in de hele wereld, ook al ging de verkoop de voorbije jaren wel wat achteruit. Freixenet is met een jaarlijkse productie van meer dan 80 miljoen flessen en een jaarlijkse omzet van ruim 1,2 miljard euro een van de grootste producenten van cava ter wereld.
Brolcava
Dat alles zal vroeg of laat impact hebben op de cava in onze winkelrekken, zegt supermarktketen Colruyt. “De situatie in de cava-regio is zeer precair. De grond is er poederdroog. In december en januari is er geen druppel regen gevallen. De gevolgen zijn nu al voelbaar. Sinds midden vorig jaar is er minder volume beschikbaar en dat zet zich voort in 2024”, legt woordvoerster Silja Decock uit. “Een tekort aan Freixenet is er nog niet, maar van Recoda, ons andere huismerk, hebben we minder volumes beschikbaar. In combinatie met de blijvend hoge consumptie van cava zal dat betekenen dat de prijzen zullen stijgen.”
Die ijzeren wet van vraag en aanbod geldt voor alle cava. “De prijzen voor de topmerken uit de cava-streek, zoals Corpinat, zijn de laatste jaren 20 tot 30 procent gestegen”, bevestigt Wim Vanleuven van La Buena Vida uit Mol. Door die hoge prijzen raken sommige Belgische wijnimporteurs de dure cava’s aan de straatstenen niet meer kwijt. “De verkoop in het topsegment van cava’s is de voorbije vijf jaar ingestort. Veel gastronomische restaurants durven er zich niet meer aan wagen. Mensen associëren cava met goedkoop en willen alleen geld uitgeven aan de ‘brolcava’ uit de supermarkten.”
Druiven langer bijhouden
Dat laatste klinkt wel erg hard. Maar helemaal uit de lucht gegrepen is het niet. “Als grootste commerciële producent uit de regio koopt Freixenet nu druiven uit andere regio’s en verschuift het zijn productie naar minder kwaliteitsvolle schuimwijnen”, legt Torello uit. Die aangepaste schuimwijn zal volgens de lokale zakenkrant El Economista met een andere fermentatiemethode en onder een andere naam (Freixenet Premium Sparkling Wine – Cuvée de España) vanaf augustus geproduceerd worden voor minder veeleisende afzetmarkten, zoals Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk.
Om de lokale producenten tegemoet te komen, wordt er zelfs over nagedacht om de oude productieregels voor cava te versoepelen. Druivenoogsten in de regio Penedès zouden drie jaar lang kunnen worden bijgehouden, zodat de cavaproducenten die oudere druiven als een soort noodreserve kunnen gebruiken. Nu is dat verboden.
“Van één huismerk hebben we al minder volumes beschikbaar. In combinatie met de hoge consumptie betekent dat dat de prijzen zullen stijgen” Silja Decock
Woordvoerster Colruyt
Voor kleinere wijnhuizen zoals dat van Toni Torello is dat geen oplossing. “Wij mogen om kwaliteitsredenen voor onze Corpinat alleen druiven kopen uit Penedès”, legt hij uit. “Waar wij dan wel op hopen? Dat de overheid meer investeert in bedrijven en machines die water uit de zee ontzilten – zoals nu al gebeurt in Barcelona. Dat water kan dan naar hier komen om onze kurkdroge wijngaarden te irrigeren.”