Een bachelordiploma halen in vijf jaar? “C’est de la merde”
Het Franstalige hoger onderwijs is al weken in de ban van ‘le Décret paysage’. Die hervorming moet een einde maken aan ‘de eeuwige student’. “In plaats van de studenten te begeleiden en te ondersteunen, worden ze uitgesloten.”
“C’est de la merde”, vat Cassandra Stevens samen. De 21-jarige studente zit op haar vrienden te wachten op de treden van de filosofiefaculteit van de Universiteit van Luik. Enkele dagen eerder is de Franse Gemeenschapsregering tot een akkoord gekomen over een nieuw decreetvoorstel om de studievoortgang beter te bewaken.
De regering wil studenten niet langer financieren als ze hun diploma niet op tijd hebben behaald. Studenten krijgen vanaf volgend jaar vijf jaar de tijd om hun bachelordiploma te behalen, en nog eens vier jaar om voor een master te slagen.
“Deze regeling maakt het de studenten weeral moeilijker. Nu voelen wij een nog grotere prestatiedruk”, zegt Stevens. “Ik heb moeilijke vakken, zoals logica en analytische wijsbegeerte, waar ik me echt zorgen over maak. Als ik niet voor voldoende vakken slaag, kom ik in de problemen terecht.”
Het oorspronkelijke decreet werd al versoepeld door Ecolo en PS, onder druk van studentenprotesten. Daardoor moeten studenten na de eerste twee jaar van de bacheloropleiding maar voor 45 studiepunten geslaagd zijn, in plaats van 60 (het equivalent van één academiejaar). Wanneer ze niet aan de voorwaarden voldoen, zullen studenten zich niet kunnen herinschrijven voor dezelfde richting. De regeling ging dit academiejaar al gedeeltelijk in werking, maar zal volgend jaar volledig worden ingevoerd.
“Zelfs proffen zijn tegen”
Coline Pirnay (21), masterstudent taalkunde, is onderweg naar de les. Ook zij is niet tevreden over de nieuwe regeling. “Vooral kansarme studenten wordt het heel lastig gemaakt. Zij moeten sowieso al veel werken naast hun studies en kunnen het zich nu niet meer veroorloven om een paar jaar langer te studeren voor hun diploma. Ik snap dat sommige mensen profiteren van het systeem, maar bekijk het dan van persoon tot persoon.”
De Luikse studenten voelen zich vooral ongehoord. “Ze hebben dit volledig achter onze rug beslist”, zegt Stevens. Pirnay is het daarmee eens: “Ik snap niet dat ze dit überhaupt doorvoeren, de meerderheid is ertegen, zelfs professoren. Ik vind het heel teleurstellend dat ze niet naar ons luisteren. Met belangrijke deadlines en examens in aantocht hebben we nu al genoeg aan ons hoofd.”
Gevaar voor de economie
Bijna nergens anders binnen de Oeso behalen zo weinig studenten hun diploma hoger onderwijs, met of zonder studievertraging, dan in Wallonië en Franstalig Brussel. Slechts 26 procent van de Franstalige meisjes haalt het bachelordiploma binnen de drie jaar, bij jongens is dat maar 14 procent. Na een bijkomende drie jaar stijgt het aantal gediplomeerde meisjes naar 60 procent, bij jongens is dat nog niet eens 50 procent.
Maar hoe langer studenten er over doen om een diploma te halen, hoe zwaarder dat weegt op het groeipotentieel van een economie. Niet alleen komen ze zo later op de arbeidsmarkt terecht, maar een student kost zichzelf, zijn ouders en de samenleving intussen heel wat geld.
Het Vlaamse hoger onderwijs kent met de ‘harde knip’ al een vergelijkbaar, strenger systeem om de studievoortgang te bewaken. Wie na twee jaar niet is geslaagd voor alle eerstejaarsvakken – goed voor 60 studiepunten – mag de studierichting niet voortzetten.
Zo’n regeling zien de Franstalige studenten ook niet zitten. “Oh nee, dan zou ik al helemaal niet slagen”, klinkt het bij Lucas Stevens (20). Samen met vriendin en medestudent informatie en communicatie Léna Lacroix (20) staat hij buiten een sigaret te roken. “Wat ik van het decreet vind? Ik begrijp het niet eens goed”, zegt Stevens. “Het is allemaal zo flou.” Volgens Lacroix moet de universiteit er beter over communiceren. “Veel studenten weten niet eens van het bestaan van het decreet.”
“Sommige studenten hebben gewoon wat meer tijd nodig, dat betekent nog niet dat ze later slechter zijn in hun job”
Léna Lacroix
Studente informatie en communicatie
“Vooral kansarme studenten, die veel moeten werken naast hun studies, wordt het nu heel lastig gemaakt”
Coline Pirnay Masterstudent taalkunde
Coronacrisis
“Sinds de coronaperiode is mijn motivatie voor school echt gedaald”, zegt Lacroix. “Ik snap waarom de hervorming nodig is, maar ik vind de nieuwe regels wel heel streng. Bovendien denk ik dat er zo een heleboel mensen worden uitgesloten. Sommigen hebben gewoon wat meer tijd nodig om te studeren, dat betekent niet dat ze daardoor later slechter zijn in hun job.”
“De beleidsmakers zijn ervan overtuigd dat ze weten hoe studenten denken, maar ze missen alle voeling met de huidige realiteit op de universiteiten”, vervolgt Lacroix. “Ze zouden eens moeten luisteren naar de FEF.”
Die Fédération des Étudiants Francophones (FEF), de officiële Franstalige studentenorganisatie, waarschuwde dat door het decreet maar liefst 70.000 studenten, een derde van de studentenpopulatie, hun studies zouden moeten stopzetten.
“We begrijpen dat er een probleem is, maar in plaats van de studenten te begeleiden en te ondersteunen, worden ze uitgesloten”, zegt voorzitter Emila Hoxhaj. “Er moet worden geïnvesteerd in het hoger onderwijs, niet in een hervorming die de oorzaken van studievertraging niet oplost. Zo kampen veel studenten sinds de coronaperiode met psychologische problemen.”