“Ben je half-Aziatisch” is een slechte gespreksstarter
MICROAGRESSIE Goedbedoelde interesse kan zich soms vertalen in een subtiele en vaak onbewuste vorm van racisme.
Ik ben Astrid, een negentienjarige student, en ik ben ook half-Indonesisch. Ik ben hiervoor nog nooit fysiek aangevallen. Ik ben nog maar een paar keer nageroepen als Chinees. En toch, toch krijg ik op ongeveer wekelijkse basis te maken met een vorm van goedbedoelde interesse die eigenlijk microagressie is. Dit is een subtiele en vaak onbewuste vorm van racisme. Hoewel ik weet dat dit niet het ergste is wat iemand kan overkomen, is het toch vrij vermoeiend, en zou ik graag willen dat dit stopt. Vorige week was het weer zover.
Ik ben voor de eerste keer gaan volksdansen. Tijdens het dansen stond ik naast een man die plots tegen mij begon te praten. Het eerste wat hij tegen me zei was: “Ben je half-Aziatisch?”. De rest van de conversatie ging ongeveer zo:
Ik: [verbaasd, terughoudend] “Ja” Hij: “Van waar misschien?”
Ik: “van Indonesië”
Hij: “Ah, interessant. Ja, mijn exvriendin is half-Thais en jullie lijken eigenlijk echt op elkaar. Enfin, eigenlijk zijn jullie precies het tegenovergestelde. Zij had zo een donkerdere huid, maar wel Europese ogen, terwijl jij een lichtere huid hebt, en zo, ja, Aziatische ogen hebt”
[Doet een gebaar van spleetogen naar mij].
Vanaf dit moment hoopte ik zo snel mogelijk van hem af te zijn (het was een dans met wisselende partners, gelukkig), en voor de rest van de avond heb ik hem zo veel mogelijk genegeerd. Ik weet dat deze man waarschijnlijk gewoon aardig probeerde te zijn, misschien zelfs wou laten zien dat hij zeker niet racistisch was en dat hij totaal geen probleem heeft met Aziaten (want ja, hij heeft er één gedatet). Hij wou me laten zien dat ik daar welkom was. Dit is natuurlijk een mooi idee, maar toch voelde ik me weer gereduceerd tot de plaats waar mijn vader, niet eens ikzelf, geboren is. Toch voelde ik me weer gereduceerd tot hoe ik eruitzie.
Diversiteit is meerwaarde
Nu, ik probeer niet te zeggen dat men minder geïnteresseerd moet zijn in verschillende culturen. Ik probeer niet te zeggen dat men “kleurenblind” moet zijn: ik ben trots op wie ik ben. Ik denk dat diversiteit in al haar vlakken een meerwaarde is voor onze maatschappij. Maar ik wil ook niet het voorbeeld van diversiteit zijn. Ik wil niet dat de afkomst van mijn vader mijn meest interessante eigenschap is. Gereduceerd worden tot iets waar je zelf geen zeggenschap over hebt, is zeer denigrerend. Ik weet dat intenties in principe belangrijker zijn dan uitkomsten, maar zelfs de best bedoelde uitingen kunnen nog een
Ik wil niet dat de afkomst van mijn vader mijn meest interessante eigenschap is
vorm van microagressie zijn, en soms wordt dit goedbedoelde racisme te veel.
Hoe we juist een perfecte diverse maatschappij kunnen creëren, dat weet ik ook niet. Maar wat ik wel weet, is dat we een mentaliteitsverandering nodig hebben. Diversiteit zou niet langer een uitzondering moeten zijn. Ik was in die danszaal de enige nietwitte persoon. Op de universiteit zit ik ook meestal in een aula vol witte mensen. Geen wonder dat mensen denken dat dit een gepaste vraag is, als ze bijna nooit in aanraking komen met mensen met een andere afkomst.
Dit is een probleem dat niet in één dag kan opgelost worden. Maar we kunnen er wel mee beginnen, door in de eerste plaats open te staan om hier gesprekken over te voeren. Misschien is dit oncomfortabel, maar dit is maar een kleine prijs om een groot aantal mensen te redden van een bijna wekelijkse vernedering. Verder kunnen we beginnen met mensen niet meer direct te classificeren als “de ander”, maar “die” mensen als volwaardige personen te zien, waarvan hun etniciteit maar één facet is.
Voor alle duidelijkheid, mijn vrienden weten dat ik half-Indonesisch ben. Dit is niet iets wat ik verborgen probeer te houden. Ik wil gewoon niet dat dit een gespreksstarter is. Als je een persoon lang genoeg kent, komt dit automatisch ooit weleens aan bod in een conversatie, zelfs in de ideale samenleving waar diversiteit geen uitzondering meer is. Ik begrijp dat iemands afkomst een leuk feitje is, maar probeer er misschien eerst achter te komen wat iemands naam, leeftijd en favoriete kleur is.