Bart Swings, de schaatskampioen, is in China een skeelerheld
Als schaatser won hij olympisch zilver én goud, maar zijn sportieve erfenis laat Bart Swings vooral als skeeler na. In de wereld van de wieltjes is hij een ster van Duitsland tot China, een status die nu leidt tot zijn eigen skeelerbedrijf. “De ‘klein beg
“Bart Swings? Nooit van gehoord. En wat doet-ie? Skeeleren? Wat is dat?” Een vrouw vlak bij de Leuvense koffiebar waar de olympische kampioen massastart op de foto gaat, hoort het in Keulen donderen. Nochtans wordt Swings in skeelergekke landen overal ter wereld op handen gedragen. “Onlangs was ik nog in Shanghai”, zegt hij. “Ik zou er aan leerlingen van enkele lagere scholen een workshop geven. Toen ik er aankwam, wachtten 4.000 6- tot 12-jarigen me op. Da’s wel even slikken, ja. Maar ik vond het weleens tof, want die belangstelling overkomt me niet elke dag.”
Swings (33) verbleef er begin april op uitnodiging van zijn team, om de plaatselijke jeugd de beginselen van het skeeleren bij te brengen. Een filmpje op zijn Instagrampagina toont hoe hij er zoals Wout van Aert hier omringd wordt door handtekeningen- en selfiejagers. De olympische kampioen uit Herent mag in de Lage Landen dan vooral bekend zijn als langeafstandsschaatser, mondiaal doet zijn naam vooral als skeeler een heel glockenspiel rinkelen.
Zijn erelijst in het inlineskaten negentien (!) wereldtitels, 32 Europese titels en acht gouden medailles op de Wereldspelen (de Spelen voor niet-olympische sporten) heeft hem een schare trouwe volgelingen opgeleverd, van Duitsland tot Iran. “In Teheran heb ik veel fans, wellicht omdat ik er in 2009 zes weken heb verbleven. Maar ook in Colombia heb ik al gekke toestanden meegemaakt. Skeeleren is daar net zo populair als veldrijden in Vlaanderen. En m’n volgers uit India, waar ik in mei naartoe trek om aan 250 atleten een workshop te geven, maken op Instagram de op twee na grootste groep uit.”
Elke gram telt
Die nakende trip naar Azië kadert ook in Swings’ jongste project. Dit weekend lanceert de burgerlijk ingenieur elektronica op het Internationales Kriterium in het Duitse Gross-Gerau – een wedstrijd met 1.000 competitieskaters – zijn eigen skeelerproducten. Samen met compagnon de route, ex-trainingsmaat Ferre Spruyt (38), heeft hij het voorbije halfjaar een bedrijfje uit de grond gestampt. De bedoeling: “25 jaar ervaring omzetten in beter materiaal.” Want tegenover de materiaalslag in het wielrennen, bijvoorbeeld, heeft het skeeleren nog een ferme inhaalbeweging te maken.
“Vooral op het gebied van snelheid”, zegt Swings. “Denk aan de ontwikkeling van aerodynamische pakken, de optimalisatie van schoenen en het frame eronder, de wieltjes zelf… Mijn kennis wil ik delen.” Voordien was hij al geregeld in de research- en development-afdeling van zijn team te vinden, nu stuurt hij de productie zelf aan en kan hij zijn stempel drukken. “Het één grote speeltuin, waarbij ik vanaf nul alles opbouw. Zo test ik momenteel een nieuwe helm uit.”
Het komt vaak op enkele grammen aan. “Hoe lichter, hoe makkelijker het gaat. Als je, telkens als je je been opheft, 2 tot 3 gram minder de lucht in moet steken, maakt dat op het einde van een wedstrijd veel verschil. Toch zetten skeelerproducenten er nauwelijks op in.” Swings hoopt de lichtste skate op de markt te brengen, die ook de nodige stabi
liteit biedt. Daarvoor experimenteren hij en zijn designers met verschillende materialen, van aluminium over carbon tot magnesium. “Een magnesium frame combineert de voordelen van aluminium en carbon: je behoudt het stabiele gevoel en wint tegelijk gewicht.”
Geen get-rich-quick-plan
Dat het hem en Spruyt menens is, blijkt uit hun startkapitaal en hun mondiale ambities: inclusief productiekosten gaat het over meer dan 100.000 euro, het materiaal wordt verdeeld in net geen tachtig landen. “De ‘klein beginnen’-stap hebben we overgeslagen”, beaamt Spruyt, die de zakelijke kant bestiert. “We hadden het geluk dat de Swings on wings-merchandisinglijn (die in januari 2023 werd gelanceerd, red.) enorm is aangeslagen, waardoor we een budgettaire basis hadden.”
Daarop diept Swings trots een van de schoenen op, voorzien van gouden accenten (een knipoog naar zijn olympische titel) en een subtiele regenboog (verwijzend naar z’n wereldtitels). “Voor de productie en distributie werken we samen met Powerslide, een Duits bedrijf met een jaaromzet van zo’n 15 miljoen euro. Natuurlijk zou het fijn zijn als we er wat aan verdienen, maar dit is niet opgezet als een getrich-quick- plan”, klinkt het. “Als het me om het geld te doen was, dan had ik, toen ik jong was, ook wel voor een andere sport gekozen.”
In eerste instantie richten Swings en Spruyt zich op het topsegment en de competitieskeelers. “Van jong tot oud”, aldus Swings. “Ik vond het belangrijk dat ook kinderen dezelfde schoen als ik zouden kunnen dragen, zonder daarbij in te boeten op de kwaliteit. Als kind wilde ik ook graag de outfit van mijn idool. Zoals wie supportert voor Lionel Messi of Kylian Mbappé, graag een truitje met hun naam erop heeft.”
Losse flodders
“4.000 kinderen die je opwachten, da’s even slikken. Maar ik vind het ook weleens tof”
Op termijn is het de bedoeling de productie uit te breiden naar recreanten, en ook voor hen de referentie in de skeelerwereld te worden. Liefst zou Swings er ook een opleidingsluik aan koppelen. “Dat ontbreekt in het skeeleren. In pakweg golf, tennis of skiën kun je online makkelijk de beste technische tips terugvinden. Voor inlineskaten gaat dat niet op.” Spruyt: “Er zijn veel losse flodders. Wij streven naar een platform waar je stap voor stap kunt groeien en je techniek kunt bijschaven.”
Na zijn actieve carrière hoopt Swings er verder mee aan de slag te gaan. “Of dit mijn nalatenschap aan de sport is? Da’s veel gezegd. Maar na mijn olympische goud (op de massastart in Peking 2022, red.) heb ik meer dan ooit beseft dat het zonde zou zijn om niets met m’n ervaring te doen.”
Spruyt: “Het zou jammer zijn als je, zoals Bart, 20 tot 25 jaar in een sport investeert, om dan aan een bureau te gaan zitten.”