Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Na 28 jaar is mijn onschuld bewezen, en dat doet deugd”
Onterecht van doping beschuldigde atlete Ria Van Landeghem (59) wil opnieuw marathon lopen
Ik ben opnieuw beginnen lopen. Het heeft 28 jaar geduurd voor ik die draad weer heb kunnen oppikken. En wie weet loop ik op mijn zestig wel opnieuw een marathon.” Atlete Ria Van Landeghem (59) werd op 20 september 1988 na een dopingcontrole uitgesloten van de Olympische Spelen in Seoul. Ten onrechte, heeft ze altijd beweerd. Dinsdag is ze in ere hersteld en heeft ze van het BOIC excuses gekregen.
Ria Van Landeghem is niet rancuneus, noch verbitterd. Een dag nadat het BOIC in een gezamenlijk persbericht duidelijk had gesteld dat de gewezen marathonatlete, destijds gerangschikt in de top 10 van de wereld, in 1988 ten onrechte is beschuldigd van doping, voelt Ria Van Landeghem zich vooral een gelukkige vrouw.
Eindelijk kan ze de pijnlijke historie die bijna dertig jaar boven haar en haar gezin heeft gehangen, afsluiten. Maar vergeten is het niet. Haar jarenlange strijd heeft haar niet alleen veel geld gekost, het heeft haar privéleven beïnvloed en haar kijk op het leven veranderd.
“Die bewuste 20ste september 1988, de dag waarop ik officieel werd uitgesloten van de Spelen, was een verschrikkelijke dag. Een zeer, zeer zware slag in mijn gezicht. Een totale ramp”, vertelt Ria Van Landeghem in haar huis in Bornem. Het nieuws van haar eerherstel heeft veel emoties losgemaakt. Het regent al de hele dag felicitaties en gelukwensen, van overal.
“Na 28 jaar komen nog altijd fragmenten van toen boven, haarscherp. Zo diep zit het in mij gebakken. Ze hebben me op een niet-correcte manier getest en schuldig bevonden. Ik ben als een misdadiger afgevoerd en op het vliegtuig gezet. Dat gaat diep, hoor.”
Ria Van Landeghem was ter voorbereiding van de Olympische Spelen van Seoul naar Colorado verhuisd, speciaal om op hoogte te kunnen trainen.
“Ik had me jarenlang op die Spelen voorbereid en was op het toppunt van mijn kunnen. Toen ik totaal onverwachts door het BOIC werd opgeroepen voor een preventieve test, was ik al vijf dagen in Seoul. Waarom ik? Ik weet het niet. Zogezegd omdat ik vanuit de VS kwam en in België niet was getest. Hoe dan ook, die test in het olympisch labo was niet correct. De juiste procedures zijn niet gevolgd - het (negatieve) B-staal stemde niet overeen met het A-staal - en mijn rechten - er was geen onafhankelijke dokter aanwezig - zijn gefnuikt. Ik wist dat, maar kreeg de kans niet me te verdedigen. Men zat fout, maar kon dat blijkbaar aan de vooravond van de Spelen niet toegeven.”
Ondanks de zware emotionele klap verpulverde Ria Van Landeghem twee weken later in Minneapolis het Belgisch
record en won er de Twin Cities Marathon.
Mentale kracht
“Door alle miserie had ik tien dagen niet geslapen en toch kon ik zo’n prestatie neerzetten. Dat zegt toch iets, niet? Maar niemand zag het zo. Geen enkele instantie is me toen te hulp geschoten. Ik werd van alle kanten aangevallen. Pas zes weken later heeft de Atletiekliga
mij op basis van procedurefouten vrijgesproken. Maar mijn mentale veerkracht was al compleet gebroken. Iets wat je als marathonloper niet kan missen. Het BOIC heeft me twee jaar van zijn selectielijsten geschorst. Mijn carrière was afgelopen.”
Bedriegster
Ria Van Landeghem is na drie jaar terug naar België gekeerd. “Met volle goesting, toch wel. Hoewel de Belgische media altijd veel minder objectief waren geweest dan de Amerikaanse. In de VS ben ik nooit als een bedriegster afgeschilderd. Veel mensen hebben me gesteund, ook atleten. Voor veel anderen was het: geen rook zonder vuur.”
Terug in België is Ria Van Landeghem, aan de Academie opgeleid in de schilderkunst, les beginnen geven in het deeltijds kunstonderwijs. Eerst in Arendonk, later in Antwerpen waar ze nog altijd experimentele ateliers geeft. Ze is ook moeder van een zoon en een dochter, allebei twintigers intussen.
“Neen, in 1988 waren ze nog niet geboren. Toch zijn ze hun hele leven, tot vervelens toe, geconfronteerd met mijn ups en downs. Wat ik heb meegemaakt, heeft me ver- anderd. Ik geloofde in het goede van de mens. Maar als je plots met een dolk in de rug wordt gestoken, zonder reden en door je eigen mensen, ga je anders tegen het leven aankijken.”
“Men was fout, maar heeft die fout tot nu niet kunnen toegeven. Dat heeft me diep geraakt. Ik ben zeventien jaar enorm kwaad geweest. Pas daarna heb ik leren inzien dat het geen zin heeft altijd hetzelfde te herhalen. Ik ben op zoek gegaan naar mensen die me konden helpen mijn onschuld te bewijzen.”
Jacques Rogge
Met hulp van binnen- en buitenlandse dopingspecialisten is dat gelukt. “Ik heb nu zelfs excuses gekregen van het BOIC, dat is mooi, heel mooi. Maar nog niet van toenmalige delegatieleider Jacques
Rogge (voormalig voorzitter van BOIC en van IOC, Internationaal
Olympisch Comité, red.). Dat zou de kers op de taart zijn. Maar goed, ik ben onschuldig, altijd geweest. En natuurlijk zijn er ergere dingen dan dit, maar het doet nu wel ongelooflijk deugd dat de fouten die zoveel impact hebben gehad op mijn leven, zijn rechtgezet.”
“Ik ben zeventien jaar enorm kwaad geweest. Pas daarna heb ik leren inzien dat het geen nut heeft altijd hetzelfde te herhalen.”