Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Kloeke whiskytoast op Luc Brewaeys
Vier concerten brengen ode aan in 2015 overleden Mortselse componist
Een componist die zich door de beste Schotse whisky’s liet inspireren, moet wel van het leven hebben gehouden. Dat deed Luc Brewaeys, die in 2015 op 55-jarige leeftijd overleed. Hij leeft voort in zijn vitale muziek. De beste Belgische ensembles serveren zijn acht whiskycomposities tijdens vier concerten. Feest gegarandeerd.
Luc Brewaeys, geboren in 1959 in Mortsel, was zonder concurrentie dé smaakmaker binnen de Belgische klassieke muziek. In de gelegenheidstentoonstelling die nu in deSingel te zien is naar aanleiding van The
Whisky Tour, hangt centraal een prikbord waarop iedereen uitgenodigd wordt herinneringen aan de componist te delen. Vele bekende namen uit de muziekwereld lieten al een briefje achter met opmerkelijke anekdotes. De jonge Brewaeys die op bezoek in Parijs zonder schroom de grote Xenakis opbelt voor een onderhoud. Of de ambitieuze componist die een collega vertelt dat de namen van alle groten in de muziek met een B beginnen. Dus ook Brewaeys. Brewaeys was ambitieus maar altijd genereus en bon vivant, die van lekkere dingen hield, zoals een goed glas malt whisky, zonder ijs.
Antwerpen ’93
In 1993 pikte het grote publiek de naam Brewaeys op, toen hij de opdracht kreeg een muziekstuk te schrijven voor de openingsceremonie van Antwerpen Culturele Hoofdstad in het Centraal Station. Het werd Talisker, genoemd naar een van zijn lievelingswhisky’s. In het galmende station bracht hij dertig klarinettisten samen met zes percussionisten die een batterij aan gongs beroerden. “Zesduizend mensen volgden het concert, maar zelfs al zaten er maar twee liefhebbers in de zaal, elke compositie geeft me een enorme kick”, blikte hij achteraf terug.
Datzelfde cultuurjaar creëerde het Filharmonisch Orkest van Vlaanderen zijn vijfde symfonie Laphroaig in de Koningin Elisabethzaal, zijn grootste whiskystuk en meteen zijn grootste orkestwerk ooit, goed voor meer dan 120 instrumenten. Brewaeys stelde een orkest voor en achter het publiek op en fokte hun massieve klank met elektronica op.
Muziekregisseur bij de BRT
Muziekspecialisten hadden het talent van de jonge Brewaeys al veel eerder opgemerkt. Zijn leermeester André Laporte aan het Conservatorium van Brussel spande zich in om zijn beste leerling bij de toonaangevende componisten Donatoni, Ferneyhough en Murail verder te laten stude
ren. Al in 1988 stelde de beginnende muziekprogrammator Jerry Aerts Brewaeys aan als eerste composer in residence van deSingel. Ook bij zijn werkgever BRT (nu VRT), waar hij als muziekregisseur aan de slag kon, kreeg hij kansen om te componeren. De openbare omroep bracht in 1990 zijn eerste cd met bewerkingen voor trio van Frank Zappa uit en produceerde mee de opname van zijn kameropera Antigone in 1992.
Nadien volgden continue opdrachten uit binnen- en buitenland met als hoogtepunt de opera L’ uomo dal fiore in bocca voor de Muntschouwburg in 2007. Het drama over een terminale man naar het toneelstuk van Pirandello genoot bijval, maar er zou nooit een tweede opera komen. De tragiek wil dat tijdens het compositieproces ook bij Brewaeys symptomen van kanker zich vertoonden. Na Speechless Song, besteld als verplicht werk voor de Elisabethwedstrijd in 2010 maar door de jury als te moeilijk geweigerd, kwam Brewaeys nauwelijks nog tot componeren. De strijd tegen de ziekte slorpte al zijn krachten op. Het koorwerk
On a Day voor Philippe Herreweghe en Collegium Vocale kon hij niet meer beëindigen. Ook zijn gedroomde grootse negende symfonie kwam er nooit.
Vier concerten
Als een rode draad door zijn productieve oeuvre lopen de acht whisky-werken die Brewaeys tussen 1991 en 2009 schreef en die zijn rijke spectrum illustreren. Op vier concerten worden ze allemaal ten gehore gebracht, meestal door de ensembles die ze destijds gecreëerd hebben.
The Whisky Tour begint zondagmiddag om 14u met een gratis uitvoering van Talisker in de foyer van de Elisabethzaal. Aansluitend om 15u speelt het Antwerp Symphony Orchestra in de Elisabethzaal Laphroaig, omkaderd met werk van Debussy en de eerste symfonie van Annelies Van Parys, een jonge componiste die in de voetsporen van Brewaeys treedt.
Op 19 november om 20u brengt het Symfonieorkest van het Conservatorium Antwerpen Along the Shores of Lorn, samen met composities van Brewaeys’ collega’s Wim Henderickx en Luc Van Hove. Dat evenement vindt in deSingel plaats, net zoals het slotconcert op 22 november waarvoor de ensembles Champ d’ Action, Hermes en I Solisti de krachten bundelen. Het publiek kan dan proeven van Black Rock Unfolding, Cardhu, Bowmore, Knickando en OBAN.
“Het wordt een verdiende ode aan een van onze grootste componisten”, gelooft Jerry Aerts, directeur van deSingel. “Een feest voor de zintuigen, want de muziek van Luc wordt met de jaren alleen maar sterker.”
“Het wordt een verdiende ode aan een van onze grootste componisten. Een feest voor de zintuigen, want de muziek van Luc wordt met de jaren alleen maar sterker.”
Jerry Aerts
Directeur deSingel