“Er zal altijd te weinig geld zijn”

Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) wil politie grondig hervormen

De noodkreet van de politietop om extra middelen is aangekomen, zegt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V). Ze heeft een verse zak geld klaarstaan. Maar om die optimaal te kunnen inzetten wil Verlinden de politie grondig hervormen. De Federale Gerechtelijke Politie en andere diensten zullen moeten centraliseren. En een opleiding aan de politieschool moet een pak langer duren dan tien maanden.

Wie het kabinet van minister Annelies Verlinden (CD&V) binnenwandelt, ziet een groot bord waarop de namen prijken van al haar voorgangers op Binnenlandse Zaken. Op die mensen heeft ze al regelmatig gevloekt. De top van de Federale Gerechtelijke Politie trok vorige maand op een ongeziene manier aan de alarmbel. In de Kamer toonden ze gruwelijke beelden van even gruwelijke misdaden die ze door een tekort aan middelen niet eens kunnen onderzoeken. “De tekorten waarmee de politiediensten vandaag te maken hebben, zijn het gevolg van de onderinvestering van de voorbije jaren”, zegt Verlinden.

U bent zelf toch ook al bijna twee jaar minister. Hoe voelt het om uw diensten zo in nood te zien?

“Die zitting in de Kamer was bijzonder aangrijpend.

Ik ben echt een bondgenoot van de politie in hun strijd voor extra middelen. Maar de budgettaire context is helaas niet royaal. Middelen zijn niet oneindig. En er zal altijd te weinig geld zijn. Toch is het mijn ambitie om finaal de politie beter achter te laten dan ik ze heb aangetroffen. Veiligheid is een kerntaak van de overheid en er is een minimum aan wat je daar als samenleving aan moet geven. Om de politiediensten perspectief te geven hebben we voor de komende drie jaar beslist waar we extra budget aan zullen besteden: dit jaar 70 miljoen euro en de volgende twee jaar 90 miljoen en 100 miljoen. Daarmee moeten we de trend kunnen keren. Maar dat zal niet van vandaag op morgen gaan.”

(zwijgt even)

De Federale Gerechtelijke Politie zegt 1.000 speurders tekort te komen. Volstaan die extra middelen dan?

“Voor de FGP gaan we deze legislatuur 409 mensen extra aanwerven, naast de een-op-eenvervanging van mensen die vertrekken. Daarmee komt het totaal op 4.581. We hebben ook de ambitie om jaarlijks 1.600 nieuwe aspirant-inspecteurs te rekruteren, want ook bij de spoorweg-, verkeersen scheepvaartpolitie zijn er nog tekorten waar we aan moeten werken. Vorig jaar hebben we die ambitie alvast gehaald. Daarnaast willen we ook gespecialiseerde profielen aanwerven. Bijvoorbeeld mensen die veel weten over cybercriminaliteit.”

Hoe gaat u die aanwerven met een gewoon politieloon?

“De vorige regering heeft alle bijkomende premies afgeschaft. Ik kan niet morgen beslissen om die opnieuw in te voeren. Dat zou met de vakbonden besproken moeten worden. Maar verloning is niet het enige probleem. We moeten ze ook in een goed gebouw huisvesten en het juiste materiaal geven.”

Wil u naast de extra middelen de politie ook hervormen?

“Ja. Er komen een aantal belangrijke denkoefeningen. De Federale Gerechtelijke Politie is vandaag bijvoorbeeld op veertien verschillende plekken gehuisvest. Is het in deze tijden, waar de recherche moet inzetten op grote, complexe en internationale onderzoeken, niet beter dat die diensten meer samenkomen? Ik pin me nog niet vast op het aantal locaties. Maar we moeten nadenken over meer centralisering. Zo kunnen diensten zich ook meer specialiseren.”

De structuur is nu te ingewikkeld?

“Je moet de mensen op de best mogelijke manier inzetten. Nu is het mogelijk te verdeeld. Ook de soepelheid kan beter. Neem bijvoorbeeld de lokale politiezones aan de kust. In de zomer gaat het inwonersaantal daar maal drie door alle toeristen. Die politiediensten krijgen dan versterking van andere zones. Dat moeten we doortrekken op alle niveaus, maar de structuren van vandaag bieden daar niet altijd een antwoord op.”

Er bestaan zelfs nog diensten op het niveau van de arrondissementen. De DirCo’s bijvoorbeeld, die bij grote evenementen kunnen inspringen. Klopt het gerucht dat u die wilt afschaffen?

“Ik denk dat we moeten nagaan

of die hun toegevoegde waarde kunnen behouden in de toekomst. De politie moet zichzelf in vraag durven stellen. We hebben relatief gezien meer politiemensen dan onze buurlanden. De vraag dan verengen tot steeds meer mensen en meer middelen, is te beperkt. We moeten mensen en middelen op de best mogelijke manier inzetten. Zo kunnen we bijvoorbeeld kijken naar een vergroting van de lokale politiezones. We vragen nu heel veel van hen. Een zedeninspecteur, iemand die het HR-beleid doet en iemand die iets weet van cybercriminaliteit ... Ik zeg niet dat alle zones onmiddellijk moeten fusioneren. Maar er kan wel intensiever worden samengewerkt. Daarin zit hem de rationalisering.”

“Ik ben echt een bondgenoot van de politie in hun strijd voor extra middelen. Maar de budgettaire context is helaas niet royaal. Middelen zijn niet oneindig.”

“Ik zeg niet dat alle zones onmiddellijk moeten fusioneren. Maar er kan wel intensiever worden samengewerkt. Daarin zit hem de rationalisering.”

Rationalisering… is dat geen Wetstraattaal voor besparing? “Neen. We geven niet minder geld. We gaan de beschikbare middelen beter inzetten.” Wil u de hervorming nog doorvoeren in deze legislatuur?

“Ik wil graag stenen in de rivier verleggen. Of dat deze legislatuur nog allemaal doorgevoerd kan worden, is niet vanzelfsprekend, want er is niet veel tijd meer. Maar ik wil er wel mee starten. Ook met een hervorming van het politie-onderwijs trouwens. Vandaag gaan aspiranten tien maanden naar een van de tien politiescholen in ons land. Maar ik denk niet dat je op tien maanden tijd mensen kunt klaarstomen voor de gigantische uitdagingen van vandaag. In Finland ga je bijvoorbeeld drie jaar naar de politieacademie en haal je een bachelor. Voor sommigen hier is het diploma een reden om niet bij de politie te gaan, omdat je geen diploma krijgt dat elders op de markt wordt erkend. Ik wil dat dus herbekijken.”

Geen schrik dat mensen wegblijven als de opleiding drie jaar duurt?

“Er zijn veel opleidingen die zo lang duren. Een bachelor verpleegkunde is zelfs vier jaar. Ik pin me niet vast op die drie jaar, maar het moet alleszins langer.”