Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Zelfs mensen in de zorg kijken raar als we de kaart tonen”
Debby Rombaut en dochter Lindsey ijveren voor betere uitrol van de European Disability Card
Dringend meer bekendheid én mogelijkheden voor de European Disability Card. Dat is wat Debby Rombaut en haar 19-jarige dochter Lindsey uit Sint-Gillis-Waas vragen. De kaart werd officieel voorgesteld in 2017, maar ze bovenhalen opent nog te weinig deuren. “Zelfs mensen in de zorg kijken raar als we de kaart tonen.” Woensdag zal Kamerlid en Antwerps gemeenteraadslid Nahima Lanjri (CD&V) het schepencollege oproepen om de kaart verder uit te rollen in de stad Antwerpen.
De European Disability Card? De kans is groot dat ook jij het in Keulen hoort donderen. En dat is net wat de 43-jarige Debby Rombaut uit De Klinge (Sint-Gillis-Waas) wil vermijden. Haar 19-jarige dochter Lindsey heeft een verstandelijke beperking, waardoor ze een IQ heeft van 66. Haar European Disability Card zou haar leven makkelijker moeten maken, maar de meeste mensen hebben er nog nooit van gehoord.
Eerst even resumeren: de European Disability Card (EDC) is een officiële kaart uitgereikt door de Belgische overheid voor personen met een handicap. Ze moet de inclusie in cultuur, sport en vrijetijdsbesteding bevorderen. Lokale besturen en organisaties kunnen voordelen aan zo’n EDC koppelen. Dat kunnen extra hulpmiddelen zijn zoals een rolstoel, een aangepaste dienstverlening of een rechtstreekse ingang voor personen met autisme. Ook verminderde ticketprijzen in musea zijn mogelijk.
Noodsituaties
De EDC werd in 2017 officieel voorgesteld. Maar sindsdien is het toch vooral stil gebleven, vindt Debby Rombaut. Samen met Pieter Paul Moens, oprichter van het EDC Fan Team, ijvert ze voor meer bekendheid en erkenning. Vandaag hebben slechts 130.000 van de meer dan 600.000 erkende personen met een handicap een EDC. Daarnaast erkennen slechts 642 dienstverleners en zeventig gemeenten in België de kaart, waardoor maar 12% van de Belgische gemeenten betrokken is.
Volgens het EDC Fan Team mag zo’n European Disability Card meer zijn dan “een kortingskaartje”, en moet ze ook gebruikt kunnen worden in noodsituaties. “Lindsey gaat elke dag met bus en trein naar het buitengewoon onderwijs in Lokeren”, geeft Debby een voorbeeld. “Als op dat traject een hindernis opduikt zoals een afgeschafte trein, dan moet ze mij bellen om op school te geraken. Lindsey kan zichzelf moeilijk verstaanbaar maken. In een ideale wereld toont ze haar EDC aan een loketbediende en helpt die haar verder door ze pakweg te laten begeleiden naar een pendelbus.”
Volgens Debby zijn ook onze hulpdiensten nog veel te weinig op de hoogte van het bestaan van de kaart. “Politieagenten, maar ook mensen in de zorg kijken raar als we de kaart tonen. Iemand contacteerde ons met het verhaal dat haar dochter met een verstandelijke beperking met spoed moest worden geopereerd. Als ze in slaap gedaan wordt, wil ze dat daar iemand bij is. Helaas mocht de ouder door de coronaregels niet mee binnen in de kamer. Toen ze de EDC bovenhaalde, herkende niemand van het zorgpersoneel de kaart.”
Automatische toekenning
Het EDC Fan Team heeft ook praktische wensen. “Vandaag moet zo’n EDC zelf aangevraagd worden”, weet Debby. “We zouden graag zien dat iedereen met een gekende beperking de kaart automatisch krijgt. Daarnaast zouden de pasjes die al bestaan, zoals de plaspas en de autipas, opgenomen moeten worden in de EDC. Een pictogram kan helpen om meteen te weten welke beperking iemand heeft. Want wie een plaspas toont, maakt meteen duidelijk dat hij of zij problemen heeft met de blaas of darmen.”
Intussen beweegt in politieke middens wel een en ander. Twee weken geleden keurden alle fracties in het parlement een resolutie goed van Kamerlid en Antwerps gemeenteraadslid Nahima Lanjri (CD&V). Die resolutie moet het gebruik van de EDC zo breed mogelijk kenbaar maken, zowel bij personen met een handicap als bij dienstverleners en organisaties. De uitrol van de kaart moet ook in andere domeinen plaatsvinden, zoals mobiliteit of economie.
Karine Lalieux, minister van Maatschappelijke Integratie, belast met personen met een handicap (PS), vindt het bekender mawoensdag
Debby Rombaut
ken van de EDC een prioriteit. “Er wordt werk gemaakt van een grootschalige informatiecampagne met een nieuwe, zeer toegankelijke website. Daar zal alle nodige informatie op staan, net als sensibiliserende filmpjes met uitleg. Daarnaast zijn onderhandelingen gaande binnen de regering om de concrete toepassing van de kaart te bekijken.
komt het EDC ook op de interministeriële conferentie rond personen met een handicap.”
Nog werd aan de 150 kamerleden gevraagd om ook lokaal te ijveren voor de invoering van de EDC. Nahima Lanjri zelf klopt least
Last but not in de Antwerpse gemeenteraad aan bij Karim Bachar, schepen voor onder meer Gelijke Kansen en Integratie en Inburgering (Vooruit). “Dat de grootste centrumstad van Vlaanderen vijf jaar na de introductie nog altijd geen officiële partner van de Europese handicapkaart is, is bedroevend”, zegt Lanjri. “Ik heb de stad al meermaals opgeroepen om initiatief te nemen. Meer dan zeventig gemeenten gingen al voor. Ik hoop dat de stad concrete maatregelen neemt.”
Lokaal
Ook Debby Rombaut vindt dat er op lokaal vlak nog te weinig animo is voor de kaart. “In mijn eigen gemeente Sint-Gillis-Waas stelde de N-VA-fractie bij monde van Vlaams Parlementslid Koen Daniëls voor om de EDC te aanvaarden. Helaas werd dat weggestemd door de lokale meerderheid van CD&V/Groen-Vooruit.”
Intussen zet Debby graag nog wat meer druk. “Het is voor mensen met een onzichtbare beperking erg belangrijk dat we deze kaart zo breed mogelijk uitrollen. Aan iemand met een rolstoel zie je meteen dat hij of zij hulp nodig heeft. Aan mijn dochter zie je niets, terwijl ook zij hulp kan gebruiken. Mensen met een verstandelijke beperking blijven soms het langst in de kou staan.”
Mama van Lindsey
“Deze kaart is heel belangrijk voor mensen met een onzichtbare beperking. Aan iemand met een rolstoel zie je meteen dat hij of zij hulp nodig heeft. Aan mijn dochter zie je niets.”