“Ansichtkaartjes helpen mij reizen in mijn hoofd”

Hobokenaar wil zo veel mogelijk postkaartjes verzamelen

Wie stuurt er vanop zijn vakantiebestemming nog echt een prentbriefkaart naar de familie? Zo’n mooie, met een uitzicht en zonnige groetjes? Wie die moeite deze zomer nog doet, kan de post er misschien ook eentje laten bezorgen aan Miquel Roza uit Hoboken. Hij klautert met zijn gezin uit een moeilijke financiële situatie en kon al jaren niet meer op reis gaan. “Maar door mijn kaartenverzameling te bekijken, kan ik wegdromen.”

Snel een berichtje naar het thuisfront, foto erbij - we zijn goed aangekomen. Makkelijk en goedkoop. Daardoor zijn de ansichtkaarten, kaarten met een aanzicht dus, vandaag op hun retour. Maar ze hebben wel een hele geschiedenis, sinds eind de negentiende eeuw. Toen werd de markt voor het uitgeven van postkaarten vrij in Duitsland en Oostenrijk, en gingen steeds meer mensen prentbriefkaarten verzamelen. Ze kochten ze voor zichzelf als souvenir, of stuurden ze op. Aanvankelijk mocht er enkel een adres op worden geschreven, maar later werd de achterkant in tweeën gedeeld en kon er ook een persoonlijke boodschap bij.

Verena Winiwarter van de Oostenrijkse Academie van Wetenschappen publiceerde in 2001 een onderzoek naar prentbriefkaarten en hun ongelooflijke succes als communicatiemiddel - wie heeft er immers nog nooit een kaartje verstuurd? “Hun geschiedenis loopt parallel aan die van het toerisme, en dat is geen toeval”, schrijft Winiwarter. “Ansichtkaarten bevinden zich tussen droom en realiteit. Vanaf het begin van hun productie al worden de beelden bewerkt: sneeuw werd en wordt op bergtoppen toegevoegd, zeilbootjes op meren, en de zon kan zelfs in het oosten ondergaan als dat mooier uitkomt.

Postkaarten zijn bevroren toeristendromen.” Uitlaatklep

Dat is precies hoe Miquel Roza (34) uit Hoboken, getrouwd en vader van een jongen van drie, het ervaart. Zijn postkaartenverzameling is vorig jaar ontstaan als middel om weg te dromen, vertelt hij. “We hebben het als gezin financieel niet makkelijk, hebben zelfs diep gezeten. Nu we allebei weer een job hebben, zal het wel beteren, maar op reis gaan, zit er niet in. De laatste keer dat ik in het buitenland was, moet een zevental jaar geleden zijn, in Kroatië. Maar ik doe dat wel heel graag, een andere omgeving, een andere cultuur leren kennen. Dus nu probeer ik dat gevoel op te roepen door naar mijn kaarten te kijken. Ik beeld mij in dat ik op die plek ben. En als er iets op het kaartje geschreven staat, is het een beetje alsof het aan mij is gericht. Het klinkt misschien gek, maar het is een uitlaatklep. Ik word er blij van.”

Hoewel zijn verzameling nog jong is, kreeg Miquel toch al een paar duizend kaartjes bij elkaar. Ze komen vaak uit stapels in kasten, nadat ze ooit vanuit warme en minder warme landen waren verstuurd. “Zo heb ik er uit Nigeria, Libië, Libanon en Tunesië. Ik schrijf de naam van het land op een post-it, en sorteer mijn kaartjes zo, met een elastiekje errond. Ik hoop ooit van zo veel mogelijk landen ter wereld stapeltjes te kunnen maken”, zegt Miquel. “Maar ik hou ook van de kaarten van hier, ik heb er best wel veel uit het oude Antwerpen van de jaren 40 en 50. Die doen me reizen naar een andere tijd. Ik heb geschiedenis altijd fascinerend gevonden.”

Een tijdlang kon Miquel zich uitleven in postcrossing, een internationaal briefkaart-uitwisselingsproject. “Het platform kiest voor jou ergens ter wereld een bestemmeling naar wie je een kaartje moet sturen, en jij bent op jouw beurt ook bestemmeling van iemand anders. Je probeert je boodschap dan iets persoonlijks te geven, je zegt iets over het weer, over jezelf en wat je recent gedaan hebt. Heel fijn, maar het werd een te dure zaak. De prijs van postzegels is dit jaar ook opgeslagen.”

Op café

Om zijn verzameling toch verder uit te breiden en deze zomer met vakantie te kunnen gaan in zijn hoofd, lanceert Miquel daarom graag een oproep naar mensen die op reis gaan en graag nog kaartjes verzenden. “Zelf kennen we niet zo veel mensen, dus ook niet veel mensen die op reis vertrekken”, zegt Miquel. “Maar misschien zijn er nog mensen zoals ik die het leuk vinden om een kaartje te versturen? Dan ontvang ik dat met veel plezier.”

Zijn zoontje is nu nog maar drie, maar ooit hoopt Miquel met hem zijn verzameling te kunnen delen. “Zelf hield ik als kleine jongen ook al van kaartjes krijgen. Mijn verjaardagskaarten hield ik allemaal bij, en ik heb ook een collectie munten en flippo’s gehad. Met mijn zoon door mijn kaarten bladeren, lijkt me wel een fijne manier om samen op reis te gaan.”

Verena Winiwarter heeft nog een tip voor vakantiegangers, voor wanneer de echte ervaring tegensteekt. “Koop een postkaart, ga op café om je kleren te laten drogen en schrijf een kaartje naar huis. Door die connectie te maken, maak je je naasten en jezelf duidelijk dat je wel degelijk een succesvolle toerist bent.”

Miquel Roza

Verzamelaar

“Ik heb kaarten uit Nigeria, Libië, Libanon en Tunesië. Ik schrijf de naam van het land op een postit, en sorteer mijn kaartjes zo, met een elastiekje errond.”

Wie een ansichtkaart naar Miquel Roza wil sturen, kan dat doen op dit adres: Emiel de Harvenstraat 34 bus 3, 2660 Hoboken

i

FOTO PATRICK DE ROO Miquel Roza ordent zijn postkaarten per land. “Het zou leuk zijn om van zo veel mogelijk landen kaartjes bijeen te krijgen.”