Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Grens met Rusland is hun grootste zorg
NAVO wil 300.000 militairen paraat houden om Europa te verdedigen
De “grootste herziening van onze collectieve defensie sinds de Koude Oorlog” kondigt NAVOsecretaris-generaal Jens Stoltenberg aan op de vooravond van zijn top in Madrid. Dat mag je letterlijk nemen. De snelle ontplooiingsmacht gaat van 40.000 naar 300.000 militairen. En het overgrote deel daarvan zal klaar staan om de oostgrenzen te verdedigen. De grens met Rusland dus. “Dat blijft de grootste en meest directe bedreiging van onze veiligheid”, zegt Stoltenberg.
Natuurlijk komt Oekraïens president Volodymyr Zelensky de NAVO-top in Madrid toespreken. De Russische invasie van zijn land is veruit de grootste dreiging waarmee het bondgenootschap te maken heeft. En dat besef is bij iedereen stevig binnengekomen. Op de vooravond van de top geeft secretaris-generaal Jens Stoltenberg al een schot voor de boeg. Hij kondigde aan dat het bondgenootschap zijn snelle ontplooiingstroepen stevig zal opvoeren: van 40.000 manschappen naar 300.000. Het overgrote merendeel moet richting de oostgrens, de grens met Rusland. Er komt meer militair materieel in depots dichter bij de grenzen. Ook de luchtafweer wordt gevoelig opgedreven.
En dat alles onder een verstevigde generale staf en met vernieuwde plannen. “Het is de grootste herziening van onze collectieve defensie sinds de Koude Oorlog”, zegt Stoltenberg. De ene lidstaat na de andere kondigde ook aan dat er stevig meer geld gaat naar defensie-uitgaven. Maar ze krijgen meteen ook de boodschap mee dat het daarbij niet zal blijven. “De norm van 2% van het BBP zien we steeds meer als een minimumvereiste, niet het plafond”, zegt Stoltenberg.
Proactief In de Verenigde Staten zien ze het allemaal graag gebeuren. Dat
de Europese landen al jaren besparen of weinig investeren in hun militaire apparaten, was Washington lang een doorn in het oog. Met de Russische agressie lijkt die trend definitief gekeerd. Zelfs Duitsland kondigde zonder blikken of blozen een investering van 100 miljard euro aan in zijn leger. “Tot voor kort ging het vooral over de niet-territoriale dreigingen, denk aan terroristen en cybercriminelen. Met de inval van de Russen komt de klassieke territoriale verdediging weer in beeld”, zegt professor Geopolitiek David Criekemans (UA).
En daarbij willen sommige staten ver gaan. Vooral de Baltische staten en Polen hameren op meer militaire slagkracht aan de grenzen. “Nu is de NAVO een louter defensieve organisatie”, zegt Criekemans. “De Balten willen een meer proactieve strategie. Zodra de Russen een bepaalde zet doen, moet de NAVO al in actie komen. Maar over zo’n stap is er nog veel politieke discussie.” Maar hun eerste eis – meer militairen aan de grens – hebben ze dus wel al op zak.