Salmonella bij grootste chocoladefabriek ter wereld

Ook Kempense Belgian Chocolate Group moet productie stilleggen door problemen Callebaut

De grootste chocoladefabriek ter wereld, die van Barry Callebaut in het Oost-Vlaamse Wieze, heeft haar productie stilgelegd door een salmonellabesmetting. Voorlopig lijken er geen besmette producten in de winkelrekken te zijn beland. Mocht de sluiting lang aanslepen, dan dreigen pralinemakers en koekjesfabrikanten wel in de problemen komen. Callebaut levert onder meer aan Neuhaus en Mondelez, de multinational met Lu en Côte d’Or in de portefeuille. Ook bij de Belgian Chocolate Group in Olen en Herentals, waar Callebaut chocolade aan levert voor hun pralines, werd de productie uit voorzorg deels stilgelegd.

Eén minuscule bacterie heeft de grootste chocoladefabriek ter wereld op haar knieën gekregen. De fabriek van Barry Callebaut in het Oost-Vlaamse Wieze legde de productie stil nadat salmonella de kop op stak. Een klap voor Callebaut, met ook een gigantische impact op de pralines, repen en koekjes die elders van de band rollen. Bij de Belgian Chocolate Group in Olen en Herentals, waar Barry Callebaut chocolade aan levert, werd de productie uit voorzorg deels stilgelegd.

Zeshonderd arbeiders aan 23 productielijnen. Liters vloeibare chocolade, blokken van 5 kilogram en kleinere pastilles die naar chefs, bakkers, chocolatiers en koekjesbakkers wereldwijd worden verscheept. Een jaarlijkse productie van meer dan 300.000 ton. Om maar te zeggen: de chocoladefabriek van Barry Callebaut in Wieze (Lebbeke) mag zich niet voor niets de grootste noemen. In België produceert het bedrijf - naast Wieze zijn hier nog drie kleinere fabrieken - liefst één vierde van al haar industriële chocolade wereldwijd.

Keerzijde van die medaille: als er iets fout loopt, dan heeft dat verstrekkende gevolgen. Dat is precies wat nu gebeurt. Afgelopen maandag trof het bedrijf na interne controles een salmonellabesmetting aan in één van haar producten. De bacterie, die vooral gevaarlijk kan zijn bij kinderen en ouderen, en voornamelijk darmklachten veroorzaakt, bleek al sinds zaterdag welig te tieren in de container lecithine, die verbonden is met alle productielijnen. Lecithine zorgt ervoor dat alle ingrediënten van de chocolade mooi binden.

Na die vaststelling werd de productie meteen stilgelegd, alle potentieel besmette chocolade ging achter slot en grendel en het Federaal voedselagentschap FAVV werd op de hoogte gebracht. Eén probleem: intussen ging besmette chocolade naar potentieel 73 West-Europese klanten. Bij het ter perse gaan donderdagavond stond vast dat van 72 van die bedrijven geen besmette chocolade in de winkelrekken en dus in uw of mijn mond was beland. “Van één bedrijf wachten we nog op een definitief sein. Honderd procent zeker zijn we dus nog niet”, zegt woordvoerder Korneel Warlop.

Opperste staat van paraatheid Hoeveel ton precies getroffen is, wilde Barry Callebaut gisteren niet kwijt. Warlop heeft het over

“honderden tonnen” die vernietigd moeten worden. Feit is dat de chocolade-industrie in België én daarbuiten in opperste staat van paraatheid verkeert. Verschillende klanten van Callebaut legden hun productie volledig of gedeeltelijk stil. Bij Neuhaus wordt momenteel geen enkele praline gemaakt. “De voorbije drie dagen hebben we geproduceerd met mogelijk getroffen chocolade”, zegt topman Ignace Van Doorselaere. “Het gaat om 30 tot 45 ton die misschien vernietigd moet worden.”

Bij Belgian Chocolate Group zijn alle producten die met de mogelijk besmette chocolade gemaakt zijn, ingehouden. De vloeibare chocolade die nog moest worden verwerkt, wordt niet gebruikt. “De productielijnen worden nu grondig schoongemaakt. Dat gaat 2 tot 4 weken duren. Daardoor ligt 60% van onze productie stil”, zegt woordvoerder Isabelle Salen.

Ook bij Neuhaus ging geen enkele potentieel besmette praline naar buiten, maar het FAVV en Barry Callebaut brengen nu alles in kaart om heel precies na te gaan waar alle getroffen chocolade zit. Er moet ook een antwoord komen op de vraag hoe die lecithine besmet raakte en of de fabriek wel alle procedures nauwgezet volgde. “Het feit dat we de bacterie zelf opspoorden en het FAVV waarschuwden, toont toch dat we de voedselveiligheid serieus nemen”, zegt Warlop.

Los van dat onderzoek brandt chocolademinnend Vlaanderen de vraag op de lippen of er straks geen pralines meer te vinden zullen zijn. Volgens Warlop is er nog voldoende stock om een tijdje verder te kunnen. “We zitten nog niet met een chocoladetekort”, zegt hij. “Maar we kunnen nu onmogelijk zeggen wanneer we kunnen heropstarten.”

Van Doorselaere: “Gelukkig is het nu laagseizoen voor chocolade. In de zomer eten mensen meer ijsjes en dergelijke. De zomer kunnen we wel nog overbruggen.” Bij Mondelez, de multinational die onder meer Côte D’Or, Lu en Milka in zijn portefeuille heeft, hebben ze het eerder over een marge van enkele weken, afhankelijk van het product. “Elke fabriek is nu haar inventarisatie aan het maken”, zegt woordvoerster Annick Verdegem. “Hoe groot zijn de stocks en kunnen die herverdeeld worden? Als de aanvoer weken stokt, dreigen er wel problemen op te duiken.” In april moest chocoladebedrijf Ferrero zijn chocoladefabriek in Aarlen sluiten na een salmonellabesmetting. Pas in juni mocht de fabriek onder voorwaarden weer opstarten.