“Monarchie met koning-politicus kan niet blijven voortbestaan”

De kersttoespraak van de koning krijgt een politiek staartje in het parlement. De N-VA wil weten wie de toespraak schreef en of CD&V en Open Vld op voorhand op de hoogte waren.

Het antwoord op de laatste vraag is neen. Maar bij CD&V en Open Vld tillen ze niet zwaar aan het incident.

De toespraken van de koning worden geschreven door het kabinet van dekoningonderleidingvankabinetschef Jacques van Ypersele de Strihou in overleg met de koning zelf. Ook de eerste minister heeft inspraak. Of die aan de koning vroeg om de toespraak aan te passen, is niet bekend.

In de redevoering van dit jaar vallen vooral de uithaal van koning Albert naar populistische oplossingen voor de crisis en zijn vergelijking met de jaren dertig op. Dat werd door iedereen begrepen als een uithaal naar N-VA en Vlaams Belang, zelfs al werden die partijen niet genoemd.

Filip Dewinter (Vlaams Belang) vroeg zich in een tweet af waarom de koning altijd “Boël” moet schoppen met zijn kersttoespraken. N-VAondervoorzitter Ben Weyts vindt dat de koning met zijn verwijzing naar de jaren dertig de gebeurtenissen van toen “banaliseert”. “De N-VA gaat premier Di Rupo in de Kamer ondervragen over de toespraak. Wie schreef die: de koning, Di Rupo of de PS? En is de toespraak gedekt door de héle regering, inclusief CD&V en Open Vld?”

CD&V-voorzitter Wouter Beke betreurt de verwijzing naar de jaren dertig, omdat hierdoor de rest van de toespraak verloren gaat en de koning hiermee ook in een politiek steekspel is terechtgekomen. Maar voor het overige tilt hij niet zwaar aan de zaak. Een zelfde geluid bij Alexander De Croo van Open Vld. Di Rupo moet zich dus geen zorgen maken.

Ook politicologen roeren zich. Professor Mark Van den Wijngaert, specialist in de geschiedenis van de Belgische monarchie, vindt dat de vorst zich nu zelf bezondigt aan populisme. Dave Sinardet (UA) vindt de vergelijking met de jaren dertig een stap te ver. En Carl Devos (UG) vindt dat Di Rupodebewustepassagehadmoeten laten schrappen. Want op die manier maakt het koningshuis zich kapot.

De meest afwijzende reactie kwam van professor staatsrecht Hendrik VuyevandeUniversiteitNamen:“Een monarchie met een koning-politicus kan niet voortbestaan.” Nog volgens Vuye is de koning ver over de schreef gegaan: “Hij mag zijn mening niet naar buiten brengen. Door dit nu wel te doen, heeft hij zelf de kroon ontbloot.”