Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Ik wil epo niet promoten,
Na de dopingbiecht: oud-atleet Eddy Hellebuyck overschouwt de brokstukken van zijn leven
Een kille winteravond in Maasmechelen. Een eenzame figuur veegt de bladeren van een bescheiden atletiekpiste. Na een loopbaan in de internationale subtop van de marathon, een leven vol verrassende wendingen en omzwervingen doorheen de Verenigde Staten en Kenia landde Eddy Hellebuyck drie maanden geleden weer in België. “Met één valies en geen geld.” Bij twee Limburgse atletiekclubs verdient hij een zakcentje door de plaatselijke jeugd te coachen. In een kille container overschouwt de 51-jarige Hellebuyck de brokstukken van zijn leven.
Wat voorafging. Een loopbaan in het leger. Een eerste huwelijk dat twee kinderen voortbracht. Een carrière als marathonveelvraat. Een verhuis naar de States, zijn nieuwe liefde Shawn achterna. “Ik leerde haar kennen in 1992, toen ik zeven maanden gestopt was met atletiek, ontgoocheld omdat ik een selectie voor de Olympische Spelen van Barcelona gemist had. In 1995 werd zij mijn tweede vrouw. Tijdens mijn eerste huwelijk, met Nicole, was ik veel te jong. We hielden er allebei nog andere partners op na. Toen die relatie strandde, vertrok ik met een paar valiezen en wat zakgeld naar Amerika. Nicole kreeg alles.”
Met je tweede vrouw bouwde je in New Mexico een trainingscentrum uit.
“Alonzespaargeldengingendaarinop. Na aankoop van ons eerste huis hadden we nog 110 dollar op de bank. Twee weken later won ik de marathon van Antwerpen. Bracht me 15.000 dollar op en we waren opnieuw gelanceerd. Ja, Bob Verbeeck (organisator van die marathon,
red.) heeft altijd goed voor mij gezorgd. Het idee van dat trainingscentrum groeide geleidelijk. Shawn zou atleten managen, ik zou hen sportief begeleiden. Atleten uit alle windstreken – tot Paula Radcliffe toe – kwamen bij ons trainen. We breidden uit: een tweede woning, vier appartementen. Gemiddeld hadden we vijftien atleten die bij ons verbleven, aan tien dollar per dag. De zaak groeide ons stilaan boven het hoofd. We hadden net eenbabygekregenenhetwangedragvan sommige atleten begon me steeds meer de keel uit te hangen. Een op winkeldiefstal betrapte Russische trainer moesten we uit de gevangenis halen. Een paar Franse atleten bestelden call girls. Een Noord-Afrikaanse loper begon iets met een minderjarig meisje. En met haar moeder, trouwens. Die kerel is in het holst van de nacht moeten wegvluchten. Ondertussen was ik in 1999 Amerikaans staatsburger geworden. Voor mijn nieuwe land nam ik dat jaar deel aan het WK in Sevilla.”
Was je toen al bezig met epo?
“Neen. Voor 2001 was in ongelofelijk naïef wat epo betreft, maar mijn Russische trainingsmaat Leonid Shvetsov en Shawn overtuigden me. Epo was niet alleen uiterst efficiënt, maar ook onopspoorbaar, zegden ze. In aanloop naar de marathon van New York 2001 begon ik ermee. Het duurde een tijd vooraleer de effecten voelbaar waren. Vanaf het najaar 2002 ging het plots geweldig. Ik was net veertig jaar geworden, maar dankzij epo kon ik trainen als nooit voorheen. Elke dag oefende ik keihard, weken aan een stuk, met een intensiteit die ik voorheen nooit kon aanhouden. Ik begon te dromen van de olympische marathon in Athene 2004. Ik wil epo niet promoten, maar het werkt fantastisch. Dankzij die epo verbrak ik in 2003 bij de masters drie Amerikaanse records. Ik was 42 jaar en liep 2u12’, een tijd die olympische perspectieven bood. Ik wilde zo graag voor de States naar Athene 2004. Begin 2004 – op 31 januari - ging het mis. Tijdens een stage in San Diego kreeg ik een onverwachte test. De doping was nog niet uit mijn lichaam verdwenen en ik hing.”
Je besloot het positieve resultaat aan te vechten.
“Het was niet lang na de zaak Bernard Lagat, wiens positieve A-staal werd opgevolgd door een negatief B-staal. Dat leek een uitweg te bieden. Bovendien waren er in de procedure veel fouten gebeurd, onder meer bij de bewaring van het staal. Eigenlijk wilde ik die test niet aanvechten – wat had ik als 43-jarige sportief nog te winnen? - maar Shawn praatte me om. Tot het TAS in Zwitserland trokken we. Ondertussen liepen de kosten torenhoog op, boven de 200.000 dollar.”
In november 2004 werd je voor twee jaar geschorst.
“Mijn wereld stortte in. Ik kreeg haatmails en verloor mijn job als coach bij een plaatselijke school. Een krant uit Albuquerque wilde dat de Kerstman Eddy Hellebuyck uit de stad zou verwijderen. Ik vluchtte weg, zes weken naar Kenia. Omdat we in New Mexico geen toekomst meer hadden, verkochten we in 2005 alle bezittingen. In Tucson, een woestijnstad in Arizona, begonnen we eennieuwleven.Ikbekommerdemeover onszoontjeJordanenwerdhuisman.Het duurde even voor ik opnieuw begon te coachen. Shawn bouwde een bloeiende verzekeringszaak uit. Ons leven liep weer. Die nare ervaringen vervaagden.”
En net dan besloot je om in 2010 tegen een journalist van een sportblad je epo-gebruik op te biechten.
“Dat is de grote vraag: waarom heb ik alsnog bekend? Die journalist zag de schuld in mijn ogen en ik deed mijn verhaal. Hoe ik elke avond wakker lag, hoe ik het aan mijn zoon moest vertellen, hoe ik niet kon blijven liegen… Ik wilde duidelijk maken dat ik het grootste deel van mijn carrière wel clean ben geweest. Laat mijn wedervaren maar een waarschuwing zijn aan andere atleten. Je kan alles verliezen. Alles. Kijk naar Lance Armstrong.”
Het is niet zozeer de doping noch de positieve test die jouw leven overhoop heeft gehaald,maar je bekentenis.
“En toch betreur ik het niet. Ik kon niet anders dan de waarheid zeggen. Shawn vond die bekentenis het domste wat ik ooit gedaan had. Ze heeft het me nooit vergeven. Ze vroeg zich af waarom wij net een fortuin hadden uitgegeven om die controle aan te vechten. Ondertussen was het Amerikaans antidopingagentschap USADA een bijkomende rechtszaak begonnen, die ons niet alleen 73.000 bijkomende dollars kostte, maar tevens mijn prestaties uit de dopingjaren 2001 tot 2004 weghaalde. Omdat we vreesden dat ik ook het prijzengeld uit de dopingjaren zou moeten afstaan, besloten Shawn en ik om alle bezittingen ophaarnaamtezetten.Deauto,hethuis… Ik had zelfs geen bankrekening meer. Ondertussen had mijn vrouw vernomen dat ik tijdens die stage in Kenia een meisje – Nancy, 22 jaar jonger dan ik - zwanger had gemaakt. Toen ze in mei van dit jaar vervolgens ontdekte dat ik online nog contact had met Nancy, schopte Shawn me het huis uit. Daar stond ik dan.”
Op straat.
“Ik kon geen kant meer uit. Ik logeerde eerst een paar dagen bij een vriend, maar die had het ook niet breed. Zo belandde ik in een asiel voor daklozen, waar ik sliep tussen de junkies en de moordenaars. Tucson ligt dicht bij de Mexicaanse grens, een gebied van smokkelaars.Ikkreeghetaanbodomalsdrugskoerier te fungeren. Bijna twee maanden lang overleefde ik zo. Na het ontbijt, om half zeven ’s morgens, stuurden ze ons de straat op. Om 16.00u gingen de deuren weeropen.Tussendoormoestenwewerk zoeken. Daar zat ik dan, een olympische atleet. Lager kan een mens nauwelijks zakken. Per maand kreeg ik 220 dollar aan food stamps, voedselbonnen. Door een combinatie van jobs – bij Nike, bij de stad Tucson en als tuinier – probeerde ik voldoende te sparen voor een ticket naar Kenia. Ik had geen auto meer, zodat ik alle verplaatsingen met de fiets moest doen. Wat tijdens die trips allemaal door mijn hoofd ging... Als toen een bus me omver gereden zou hebben, het zou me Eddy Hellebuyck wint in in AVT-uitrusting een marathon.
geen fluit uitgemaakt hebben. Alle zor- gen zouden voorbij zijn.”
En dan ging het richtingAfrika.
“Op 17 juli vertrok ik naar Kenia, naar Nancy. Daar dacht ik gelukkig te worden. Ik had 600 euro op zak, een som waarmee je ginds enkele maanden royaal kan leven. Kenia barst van het talent. Als ik daar zou kunnen coachen… Helaas haddensommigemensenvanuitAmerikaen EuropaNancygewaarschuwd.Ikzoueen cheater zijn, een bedrieger, die alleen maar kwam om mensen uit te buiten. Zij vertrouwde mij niet meer. Na twee maanden vertrok ik uit Kenia.”
Dan keerde je maar terug naar België.
“Op 5 september stond ik hier. Shawn wilde me niet meer terug. Ze wilde dat ik eerst alles zou goedmaken met mijn kinderen uit dat eerste huwelijk. Ze betaalde wel voor de vlucht uit Kenia. Wilde ze me weg bij Nancy? Het eerste goede nieuws in jaren volgde toen ik in Zaventem landde. Ik bleek de dubbele nationaliteit te bezitten, waardoor ik onbeperkt in België kan blijven. Sinds kort werk ik bij de Decathlon in Maasmechelen Village. Ik heb hen mijn verhaal gedaan, maar ze gaven me een tweede kans. Ik kan niet blijven leven op de kap van mijn dochter Debbie. Ik heb een tijdlang geslapen op haar appartementje in Eksel. Op de zetel. In een slaapzak. Nu zijn we verhuisd naar Beringen. Ondertussen probeer ik Nancy en mijn kind vanuit Kenia naar hier te halen, maar de visa vormen een probleem.” Je geeft ook training in atletiekclubs in Houthalen en Eksel.Is jouw verleden daar een bezwaar?
“Neen. Ik heb nochtans open kaart gespeeld. Niemand heeft er iets van gezegd.”
Jij hebt met je geluk gespeeld,Eddy.
“Absoluut. Ik ben nooit een toonbeeld van bedachtzaamheid geweest. Eens avonturier, altijd avonturier. Kenners vermoedden dat ik het niveau van Vincent Rousseau had aangekund, maar ik viel niet te coachen. Wellicht had ik 2u08’ aangekund, een tijd waarmee je toen wereldtop was. Ik stapelde de marathons op, 98 stuks in totaal, eerder dan te mikken op een topmoment. Hoe exotischer, hoe beter. Dan kon ik een vriendin meenemen, of me ter plekke nog wat uitleven. Zo belandde ik na de marathon van Manila met mijn zatte kop bij een madam in sloppenwijk. Geen prettige plek om te ontwaken.”
Ook je sociale leven ligt overhoop.
“Jordan is 17 jaar en heeft de kant van zijn mama gekozen. Hij vindt dat ik hem verlaten heb, door met dat Keniaans meisje iets te beginnen. Mijn zoon uit mijn eerste huwelijk, Dennis, nu 26 jaar, wilde aanvankelijk niets meer met mij te maken hebben. “Jij hebt zeven jaar niet tegen mij gesproken, ik ga nu zeven jaar niet tegen jou spreken”, was zijn reactie. Ondertussen is dat bijgelegd. Ook al heb ik niets meer, toch heb ik vrede met mezelf. In dat Amerikaanse opvangtehuis heeft een priester mij het geloof in God bijgebracht. In de kerk vind ik rust en bid ikopdatiknogiemandzouvinden.Hopelijk is dat Nancy. Op mijn 51ste ben ik te jong om alleen te blijven. Dat weegt wel op me, die eenzaamheid. Nu laat ik me nog alleen omringen door goede mensen. Dat het duiveltje maar wegblijft.”
RONNY CEULEERS, MARC VERMEIREN