Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Oostelijk Havengebied
Het Eilandje van Amsterdam
Waar ooit de handelswaar uit Nederlands-Indië aan wal werd gebracht, zijn nu moderne woonwijken. Het doet een beetje denken aan het Eilandje, maar dan ligt het Oostelijk Havengebied wel een jaar of tien voor. In Antwerpen werken de architecten op dit moment hun plannen nog af, en wachten de eerste kopers ongeduldig tot de contouren van hun nieuwe buurt zichtbaar worden. In Amsterdam wandelt op zaterdagochtend een moeder met haar zoontje naar de winkel, staat er een Marokkaanse vader met zijn dochtertje in de deuropening en speelt een muzikant voor het raam op zijn gitaar, alsof hij wacht tot de hordes fans zullen toestromen. “Het Oostelijk Havengebied bestaat uit Borneo-eiland, Sporenburg, KNSM-eiland en Java-eiland”, vertelt Merijn Henfling als we ’s morgens hebben afgesproken in de Coffee Company op het Java-plein in de Indische buurt. Dat is nog net in het oude Oost, één van de migrantenbuurten die nu ook populair aan het worden is. Merijn woont zelf vlak bij de Wibautstraat, waar ook steeds meer hippe zaakjes opengaan. En als chef van
Parool- weekendmagazine PS Van de week, zeg maar de CittA van Amsterdam, kent hij de stad door en door. “De Coffee Company is een Nederlandse Starbucks, maar dan met betere koffie. Een Amsterdammer is ermee begonnen, maar ondertussen is het bedrijf overgenomen door Douwe Egberts.” Dat er nu een Coffee Company op het Java-plein zit, zegt volgens Merijn al veel over de veranderingen in de wijk. “Tot tien jaar geleden was dit niet de buurt waar je naartoe wilde, nu vind je hier naast de Coffee Company ook een vintage winkeltje, een mooie bibliotheek, en een goed restaurant, Wilde Zwijnen.” Nog meer in trek dan die Indische buurt, is dus het Oostelijk Havengebied. Tot halverwege de jaren zeventig waren er nog havenactiviteiten, erna werd het een paradijs voor krakers en stadsnomaden, en nu zijn het de betere woonwijken met vernieuwende architectuur en toch nog heel wat verborgen en gekke plekken. The Harbour Club is er zo één. Het is moeilijk voor te stellen maar in een oude wijnbottelloods in een industriepark zit nu the place to be voor Bekende Nederlanders (BN’ers) en andere glitter- en glamourtypes, vaak met opgespoten lippen. Met mooi weer hangt er een Saint-Tropez-sfeertje op het terras aan de haven, met minder weer is het overdadige decor binnen - een mix van de betere hotellobby met een discotheekallure en een Oosterse touch - ook de moeite waard. “Dit is een dikke vinger naar de crisis”, zegt Merijn, “en het is hier heel leuk mensen kijken.” De woon(schier)eilanden hebben allemaal hun eigen karakter. Borneo-eiland en Sporenburg, met elkaar
verbonden door twee opvallende rode fiets- en voetgangersbruggen, hebben vooral laagbouw. KNSM-eiland (vernoemd naar de Koninklijke Nederlandse Stoomboot Maatschappij) is met zijn hoge gebouwen een stuk stedelijker. In Loods 6 is de Kompaszaal een bijzondere plek. Het is de vroegere aankomsten vertrekhal van de Stoomboot Maatschappij die nog helemaal in jarenvijftigstijl is, met uitzicht op het water. Java-eiland ademt weer een heel andere sfeer. Het is de moderne versie van de Amsterdamse grachten volgens de interpretatie van architect Sjoerd Soeters. Aan kleine dwarsgrachten staat een allegaartje van moderne huizen, die bij de volgende dwarsgracht weer terugkomen. Auto’s rijden er niet in de wijk. “Die staan in ondergrondse parkeergarages, dit is allemaal binnengebied”, vertelt Merijn. In Amsterdam doen ze daar niet moeilijk over, in Antwerpen zou het revolutionair zijn. De kop van Java-eiland is bewust leeg gelaten, onder andere voor evenementen. Je hebt er, zoals langs de hele Java-kade, prachtig uitzicht op de skyline van de stad. Via de Jan Schaeferbrug fietsen we richting het megalomane Muziekgebouw aan ’t IJ, om af te sluiten in een sympathiek café van recyclagemateriaal. En dat op vijftig meter afstand van een chic tweesterrenrestaurant. In Amsterdam kan het allemaal .