Stad zoekt schatten uit WOII

Opgravingen in Amerikaans kamp starten met klein succes

De stad Antwerpen is donderdag begonnen met opgravingen in het SintAnnabos. Daar hebben de Amerikanen in 1945 en 1946 het dorp ‘Top Hat’ gevestigd, waar ze in bioscopen en ijscrèmebars konden genieten van hun overwinning op de Duitsers.

De eerste resultaten van de opgravingen zijn niet echt spectaculair. “Maar we hebben donderdag in het Sint-Annabos toch Amerikaanse en Belgische muntstukken, enkele kogels en een lepel gevonden. In het Sint-Annabos zat destijds het tentenkamp van de Amerikanen”, zegt stadsarcheoloog Jef Vansweevelt.

Hoe komt het dat die voorwerpen daar nog liggen? In de voorbije decennia hebben veel amateur-archeologen al voorwerpen uit ‘Top Hat’ gevonden en zelfs tentoongesteld. “Wij graven dieper dan de mensen die de opgravingen met een metaaldetector hebben gedaan”, zegt Jef Vansweevelt. “We werken met een kraan en maken gleuven van vijftig centimeter diep. Dat lijkt misschien weinig, maar met een gewone metaaldetector geraak je zo diep niet. Donderdag hebben we laag per laag afgegraven, en de vondsten worden geregistreerd en genummerd. Ze worden over enkele dagen opgeslagen in het depot van het politiegebouw op de Luchtbal. Voorlopig worden ze niet tentoongesteld”, zegt Jef Vansweevelt.

De karige oogst betekent nog niet dat de opgravingen een mislukking zijn. “We gaan nog door met de opgravingen tot en met 26 januari. In de komende dagen graven we aan de oostzijde van de knoop van de E34, de Ring en de Charles De Costerlaan én ten noorden van de Charles De Costerlaan. Op die plaatsen waren onder meer de bioscopen en ijscrèmebars van de Amerikanen gevestigd, maar ook apothekers en bakkers. We hopen daar onder meer betonnen funderingen van die gebouwen te

vinden.”

Het is dus goed mogelijk dat er in de komende dagen nog belangrijk historisch materiaal naar boven komt. In ‘Top Hat’, genoemd naar een sigarettenmerk dat destijds populair was, passeerden van juli 1945 tot april 1946 liefst 270.000 Amerikanen. Ze moesten er wachten tot de boot arriveerde die hen naar huis zou brengen. De sfeer op Top Hat was behoorlijk ontspannen. De Amerikanen hadden de Duitsers verslagen, en ze tot krijgsgevangenen gemaakt. De Duitse krijgsgevangenen moesten liefst 7200 landmijnen opruimen, die door hun landgenoten waren gelegd. De Amerikanen zelf legden daarna verschillende banen en toegangswegen aan. Uiteindelijk werden er 2500 tenten, 500 gebouwen, drie cinema’s, twee openluchttheaters, een bakkerij, een apotheker, een ijsroomfabriek en -bar, een bibliotheek, een wasserij, een strijkzaal en drie kapsalons gebouwd. De oorlog was voorbij, en de luxe van het vaderland was een mooi voorproefje voor de heldenontvangst die de Amerikanen thuis te wachten stond. Volgens

De stad is met de opgravingen gestart omdat het Oosterweel-project er mogelijk aankomt. Midden 2017 zou er volgens de ontwerpplannen een Scheldetunnel in het bos worden aangelegd. “Door deze opgravingen winnen we informatie die we kunnen gebruiken voor verder archeologisch onderzoek op deze plaatsen”, zegt Jef Vansweevelt.

“Zo kunnen we inschatten met welke zaken we rekening moeten houden als de bouwwerken op Linkeroever beginnen.”

De BAM (Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel) wil begin 2017 al met de eerste infrastructuurwerken op Linkeroever starten. De nodige vergunningen zijn evenwel nog niet binnen.