Flamenco viert hoogtij

“Spaanse dansscholen zitten vol Japanners”

Wie in Vlaanderen flamenco zegt, zegt Ana Ramon. Sinds 1985 is ze de bezielster van Peña al Andalus op het Antwerpse Zuid. Voor de dertigste verjaardag van het flamencocentrum zag in 2015 het Flamenco Festival Antwerpen het licht. Antonio Canales en La Lupi trekken de tweede editie.

Aan de muur in de gezellige pena aan de Vorstermansstraat hangt, netjes ingekaderd, een bul. “Een ‘Premio Nacional de Flamenco’”, zegt Ana Ramon trots. “Uitgereikt door een stichting in Jerez de la Frontera voor het verspreiden van flamenco in het buitenland.” Ramon geeft, inmiddels samen met haar dochter Nina Perez, al jaren cursussen, workshops en stages in flamenco; en dat zowel voor beginnelingen, gevorder- den als kinderen. De school toont elk jaar haar kunnen tijdens het Fiesta Flamenca, dit jaar op 19 en 20 maart in het Zuiderpershuis, waar volgend weekend ook het tweede Flamenco Festival Antwerpen plaatsvindt met Antonio Canales en La Lupi. “Ik ben trots dat zo’n sterren bereid zijn naar Antwerpen af te zakken”, zegt Ramon. “Beide dansers verkopen overal ter wereld grote zalen uit. Ruw geschetst is Canales de koning van het snelle voetenwerk. La Lupi speelt als danseres vooral haar vrouwelijke troeven uit. Ik verwacht dat ze een spel zal spelen met de sleep van haar jurk, en haar castagnetten zal bovenhalen. Ze brengen uit Spanje ook twee zangers en een gitarist mee.” De belangstelling voor de twee concerten en de masterclasses is groot. “Flamenco heeft in onze contreien een stevige fanbasis, en het blijft aantrekkelijk om artiesten met Spaanse roots aan het werk te zien”, zegt Ramon. “Vooral omdat flamenco een wereld op zich is die, net als jazz, drijft op improvisatie. Maar anders dan bij de meeste genres laat de danser zich niet meeslepen door de muziek. Het is net andersom: de danser zet de lijnen uit, en de muzikant volgt. De artiest kan zijn hele gevoelsleven kwijt in flamenco. Daarom bestaan er ook zoveel stijlen. Zelf heb ik een boon voor de ernstige variant. Daarin is ook plaats voor dood en eenzaamheid.” Hoewel Spaanse artiesten in het buitenland nog altijd veel volk trekken, is de belangstelling in hun thuisland tanende. “In Spanje zijn veel grote flamencofestivals geschrapt door de economische crisis. Flamencoartiesten spelen steeds vaker in het

buitenland, sinds flamenco zo’n vijftig jaar geleden wereldwijd ingang vond.” De flamencoscholen in Spanje zitten anderzijds nog wel vol, al maken vooral buitenlandse leerlingen er de dienst uit. “En dan vooral Japanners. Door hun ingebakken discipline drijven zij daarbij ook de moeilijkheidsgraad van de lessen op.” Flamenco en Japan, het lijkt een vreemd huwelijk. “Vrij recent is flamenco in Japan uitgegroeid tot een hype. Spaanse dansleraars zijn er zich gaan vestigen en er zijn ook peñas, zoals hier. Het blijft curieus dat zelfs Japanners zich als onvervalste Spanjaarden verliezen in het zingen, dansen en musiceren. Misschien vormt flamenco een verleidelijke tegenpool voor hun gesloten aard.”

Zelfs in hartje winter viert flamenco hoogtij. In het Zuiderpershuis presenteren Spaanse topdansers zich volgend weekend op het Flamenco Festival Antwerpen. In Lokeren klopt vanavond al het hart van de flamenco bij lokale artiesten met Spaans en Vlaams bloed.

FOTO GVA Antonio Canales.