Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Filipijnse Dirty Harry stuurt ook Ban Ki-moon wandelen
In deze rubriek kijken we de hele zomer lang over de grenzen. We spotten interessante verhalen en figuren in nabije en verre landen. Vanaf september is onze opinierubriek ‘Heet van de tong’ er weer.
“De VN? Een nutteloze organisatie. Machteloos tegen de oorlog in de wereld, maar wel zeuren omdat de beenderen van dode criminelen zich wat te snel opstapelen hier? Misschien is het tijd dat we uit die organisatie stappen, in plaats van hun debiele experten te moeten aanhoren.” Nee, de Filipijnse president Rodrigo ‘Dirty Harry’ Duterte is niet van plan gas terug te nemen.
Rodrigo Duterte, de omstreden president van de Filipijnen, was gisteren weer zijn populistische zelf in een reactie op een VN-rapport en op VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon die opriep een einde te maken aan de systematische moorden op vermeende drugsdealers. “Als die lui wat slimmer waren, zouden ze niet alleen de lijken van de dealers tellen, maar ook de levens van gewone mensen die we zo redden.”
Duterte Harry wordt hij genoemd – naar Dirty Harry, de keiharde film-cop die het aanpakken van de schurken belangrijker vond dan pietluttige regeltjes over mensenrechten en zo.
Bloederig presidentschap
Dutertes ambtstermijn is nog geen twee maanden oud – hij legde de eed af op 30 juni – en de bodycount van zijn war on
drugs loopt al tegen de duizend. “Dat is niet het werk van de politie”, zegt een woordvoerder van de president, maar er is ook niemand die dat beweert. De stijl van de standrechtelijke executies wijst op doodseskaders, belast met het zonder vorm van proces elimineren van drugsdealers groot en klein. Ook de burgerbevolking laat zich niet ongemoeid, opgezweept door de retoriek van de nieuwe president, die sterk sympathiseert met “iedereen die het beu is en zelf naar een geweer grijpt”. Illustratief is het lijk van een straatdealertje, dat onlangs werd gevonden over zijn eigen fiets hangend, met een kogel in het hoofd en een bordje op zijn
lijk dat zei: ‘ Volg mijn voorbeeld niet’.
Duterte, een 71-jarige jurist die vroeger eerst openbaar aanklager en dan burgemeester was van de zuidelijke stad Davao, houdt dus woord. Tijdens de verkiezingscampagne kondigde hij aan dat zijn presidentschap ‘ bloederig’ zou zijn, maar dat hij op termijn de drugscriminaliteit en de wijdverspreide corruptie zou uitroeien. Daarvoor wil hij de doodstraf door ophanging opnieuw invoeren en moedigt hij de politie aan te schieten om te doden bij de minste weerstand.
“Paus is een hoerenzoon”
Duterte duldt niet de minste tegenwerking. Dat de katholieke kerk – een machtig instituut in het erg gelovige land – een campagne is begonnen onder de noemer ‘Gij zult niet doden’, zal hem worst wezen. Hij heeft zelfs de paus al “een hoerenzoon” genoemd, wat op politieke zelfmoord lijkt, maar zijn populariteit niet schijnt te schaden. Duterte wordt, vanwege zijn onverbloemde uitspraken en rechtse voorstellen, vaak met Donald Trump vergeleken, maar hij pikt die vergelijking niet: “Trump is een racist, ik niet.”
Even narcistisch als de Amerikaanse presidentskandidaat is hij zeker. De man die in de campagne nog meer federalisering en een grotere invloed van het parlement beloofde (ten koste van de presidentiële bevoegdheden), aarzelt nu niet volksvertegenwoordigers fysiek te bedreigen.
De belangrijkste oppositiestem, de liberale senator Leila de Lima die om een parlementaire onderzoekscommissie naar de aanhoudende moorden vraagt, scheldt hij uit voor al wat lelijk is. Volgens Duterte is zij een immorele vrouw die overspelig is met haar chauffeur en werd haar campagne gefinancierd door de drugsbazen. En tegen parlementsleden die De Lima steunen zei hij vorige week: “Wie mijn plannen probeert te dwarsbomen, moet weten dat hij met zijn leven speelt.”
Populair bij bevolking
Dat Duterte zich zulke uitspraken durft te veroorloven, zit in zijn karakter ingebakken: hij had precies dezelfde stijl tijdens zijn 22 jaar als burgemeester van Davao, waar hij de bijnaam ‘The punisher’ verdiende met zijn meedogenloze aanpak van criminaliteit. Het maakte hem wel populair bij de bevolking: mensen die zich veiliger voelen op straat, staan er niet altijd lang bij stil dat bij zo’n brutale aanpak in sheriffstijl ook veel onschuldigen in de klappen delen – of overdreven gestraft worden. Duterte is populair en weet dat iedere macho-uitspraak hem nog populairder maakt.
Dus toen vorig weekend het nieuws bekendraakte dat zijn dochter Sara – zijn opvolgster als burgemeester van Davao – in verwachting is van een drieling, reageerde hij meteen: “Dit sterkt mij nog meer in mijn voornemen drugs en misdaad uit te roeien tot elke prijs.”
En de VN? “Misschien nodig ik China en de Afrikaanse landen wel uit om samen een nieuwe organisatie te vormen.”