Kalmthout

De gemeente Kalmthout herdenkt Maria Rosseels (1916-2005) op een blijvende manier. Morgen, vrijdag, wordt een zaal in de Kalmthoutse bibliotheek naar haar genoemd. Het is dit jaar precies een eeuw geleden dat ze het levenslicht zag. Rosseels was veel meer dan de schrijfster van De Dood van een Non en vele andere romans. Ze schreef ook dertig jaar lang de filmrecensies voor De Standaard en schreef een vrouwenrubriek in dezelfde krant. Ze trok Vlaanderen rond om lezingen te geven over onder meer de emancipatie van de vrouw en geboortebeperking. Deze veelzijdige vrouw wordt nu vanonder het stof gehaald.

Maria Rosseels, alias tante Maaike, had een sterke invloed op de kinderen van haar zus. Voor hen was ze als het ware hun geestelijke moeder. “Ze imponeerde ons, want ze werkte in het grote Brussel”, zeggen ze.

Er is afgesproken in de voormalige woning van Maria Rosseels, waar nu haar nicht Sabine Vanthillo (56) woont. Ook haar zus Christine (68) en broer Dirk (62) zijn er. “Ons ouderlijke huis was hiernaast en daar had tante Maaike een kamer. Wij hadden het altijd over haar ‘kot’. Onlangs verscheen er een boek van Jan van den Berghe met als titel waarin hij een zeventigtal vrouwen uit de vergetelheid haalt. Het gaat van heilige vrouwen en oorlogsheldinnen tot rebellen en kunstenaressen. Wel, Maria Rosseels is een van die zeventig. Maar voor ons blijft zij natuurlijk altijd tante Maaike. Toen wij kinderen waren, imponeerde ze ons wel, want ze werkte in het grote Brussel. Dikwijls bracht ze lekkere dingen mee, die we hier in het landelijke Kalmthout eind jaren vijftig en begin jaren zestig nog niet kenden”, herinnert Sabine zich.

“Wat te denken van chips, ananas in blik en loempia’s? Nu alledaags, toen heel uitzonderlijk. Het bleef niet bij eten en drinken. Zo kwamen we dankzij haar als een van de eersten in de gemeente in contact met de muziek van Bob Dylan, Donovan of Johnny Cash”, weet neef Dirk nog.

“Waar tante Maaike ook naartoe ging, ze bracht altijd cadeautjes voor ons mee en meestal waren dat zaken die geen mens in Kalmthout tot dan had gezien. Zo introduceerde ze bij ons thuis ook de paprika”, vult zijn zus Christine aan.

Vergeten Vrouwen,

Decennialang schreef Rosseels filmrecensies voor Die waren vlijmscherp. Ze kon een film maken of kraken. De grote filmbonzen vreesden haar scherpe pen. Dat gold onder meer voor Georges Heylen, de man achter het Antwerpse Rex-concern. Rosseels vond het jammer dat Heylen in zijn zalen zoveel pulp bracht en dat schreef ze ook. Ze heeft het vaak met hem aan de stok gehad. Als hij weer eens boos was over een sarcastische recensie van

De

Maria

Standaard. haar, belde hij haar. Zij luisterde dan en motiveerde haar standpunt. “Ondanks die gespannen verhouding bleef Georges Heylen met Nieuwjaar altijd champagne afgeven. Niet alleen Maaike, maar ook wij kregen een gratis abonnement voor de Rex-cinema’s”, zegt Sabine.

“Haar recensies waren ook altijd kritisch en sterk onderbouwd”, zegt Dirk. “Veel filmliefhebbers kochten op vrijdag de krant voor haar besprekingen. Bijna altijd zorgde ze ervoor dat de nieuwe film een duidelijke maatschappelijke omkadering kreeg. Later verschenen veel van haar recensies zelfs in boekvorm.”

Maria Rosseels is nooit getrouwd. Zij verkoos een carrière boven een eigen gezin en dat was in die periode niet vanzelfsprekend. “Ach, die tante van ons deed wel meer dingen die niet vanzelfsprekend waren. Zo kocht ze al heel vroeg een eigen auto, eerst een donkergroene Volkswagen Kever en later een Chevrolet. In 1959 ging ze als ongetrouwde vrouw voor bijna drie maanden naar Japan, samen met de wel gehuwde levensgenieter, striptekenaar en dorpsgenoot Willy Vandersteen. Geloof me, daar werd in Kalmthout over gespro- ken. Maar als kind kwamen die roddels niet tot bij ons”, weet Christine.

Maria Rosseels was in haar tijd een bekende Vlaming en ze verscheen dan ook geregeld op televisie. Zo was ze dikwijls te gast bij Paula Semer in het programma Maar ze trok ook Vlaanderen rond en gaf spreekbeurten over de emancipatie van de vrouwen. Dat werd haar in katholieke kringen niet altijd in dank afgenomen, zeker niet wanneer ze het had over geboortebeperking. “Ik weet nog dat er vanuit het kabinet van kardinaal Van Roey heel wat kritiek kwam, omdat tante Maaike het in haar lezingen had over geboortebeperking. Dat was in die tijd een taboeonderwerp. Zo vertelde ze dat ze na die kritiek van de kardinaal naar Van Roey was gestapt, gewapend met een schoenendoos vol brieven van vrouwen die zich afvroegen of ze nu naar de hel vlogen als ze probeerden die zevende of achtste baby niet te krijgen”, herinnert Dirk zich.

Penelope. Maria Rosseels vertrok in september 1959 samen met de Kalmthoutse striptekenaar Willy Vandersteen op wereldreis naar Japan en het Verre Oosten.