Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“We dragen de macht opnieuw over aan het volk”
Donald Trump haalt fel uit naar politiek in eerste speech als president
Wie verwacht had dat Donald Trump als 45ste president van de Verenigde Staten een meer presidentiële en terughoudende toon zou aanslaan, zat goed fout. Zijn inauguratietoespraak was zo mogelijk nog harder en agressiever dan zijn campagnespeeches.
“Trump heeft meteen duidelijk gemaakt dat het hem menens is en dat zijn agressieve stijl geen campagnestrategie was. Het was zijn ware gelaat, dat we de komende vier jaar zullen blijven zien”, zegt de Nederlandse VS-expert Koen Petersen. “Hij heeft getoond dat hij geen op consensus gerichte president zal zijn. Normaal stelt een president zich bij zijn inauguratie verzoenend op, belooft hij het werk van zijn voorgangers te verbeteren en te verrijken. Maar Trump neemt afstand en belooft zelfs een aantal zaken ronduit af te breken. Nooit eerder heb ik een president hem dit zien voordoen.”
Breuk met verleden
De breuk met het establishment, de elite, is nodig, aldus Trump. Voor een aantredend president schilderde hij een brutaal zwartgallig, bijna apocalyptisch beeld van het land. “Moeders en kinderen zitten gevangen in de armoede van de binnensteden. Roestende fabrieken liggen als grafstenen verspreid over het land. Een onderwijssysteem waarin massa’s geld rondzwalpt, laat onze jonge en mooie studenten verstoken van kennis. En de criminaliteit, de drugs en de bendes hebben te veel levens gestolen. Dit Amerikaanse bloedbad stopt hier en nu.” Trump richt die boodschap aan de kiezers die hem aan de macht brachten, de verarmde middenklasse in swingstates als Michigan of Ohio die zich bedrogen voelt door de globalisering. Trump ziet daar alleen maar verwaarlozing van Amerikaanse belangen: “We hebben andere landen rijk gemaakt terwijl de rijkdom, kracht en het zelfvertrouwen van ons land over de horizon verdwenen. We hebben duizenden en duizenden miljarden dollars overzees uitgegeven terwijl onze infrastructuur verviel en in onbruik raakte.” En dus moet het anders.
Het volk in controle
De rijkste man die ooit president van Amerika werd, wil het land ook teruggeven aan het volk. “Al te lang heeft een kleine groep in de hoofdstad de voordelen van het bestuur opgestreken terwijl het volk de kosten droeg. Washington floreerde, maar het volk deelde niet in die rijkdom. Dat gaat allemaal veranderen vanaf hier en nu, want dit is jullie moment. Wat echt van belang is, is niet wie de regering controleert, maar dat de regering gecontroleerd wordt
door het volk”, aldus president Trump. “En we zullen niet langer politici accepteren die alleen maar praten en niks doen. De tijd van loze praatjes is voorbij. Het uur van actie is gekomen.” “Veel politici achter hem moeten op hun stoel hebben zitten schuiven op dat moment”, zegt Bart Kerremans, hoogleraar Amerikaanse politiek aan de KU Leuven. “Trump viel namelijk niet alleen oud-presidenten aan als Clinton, Bush en Obama. Er zaten ook veel politici uit zijn eigen Republikeinse partij tussen.”
Protectionisme
Op verschillende momenten kwam ook de zakenman die Trump is naar boven. “Het is de aard van het beestje”, zegt Bart Kerremans. “Eens een zakenman, altijd een zakenman. Het zit hem in het bloed: daadkracht, en de drang om een probleem snel op te lossen.” “Afscherming zal tot grote welstand en kracht leiden”, zo pleitte Donald Trump in zijn rede letterlijk voor protectionisme, het afschermen van de Amerikaanse markt van de rest van de wereld. “We moeten onze grenzen beschermen van andere landen die onze producten maken, onze bedrijven stelen en onze banen vernietigen. Vanaf vandaag komt er een nieuwe visie: America first, America first. We zullen twee simpele regels volgen: koop Amerikaans en neem alleen Amerikaans personeel aan.” Het Amerika dat weer opkomt voor zijn eigenbelang, moet ook weer van zichzelf gaan houden. “Een nieuwe nationale trots zal ons beroeren, onze blik verheffen en onze verdeeldheid genezen.” Over buitenlands beleid bleef de nieuwe president kort: “We zullen vriendschap en goodwill zoeken met de naties van de wereld, maar altijd met dien verstande dat het het recht van alle naties is hun eigen belangen voorop te stellen.”
Presidentieel motto
In het slot van zijn toespraak kwam Trump even toe aan wat velen aanvankelijk hadden verwacht: een verzoenende toon. In simpele beeldspraak had hij het over het bloed van patriotten dat geen kleurverschil kent. “Aan alle Amerikanen” meldde hij dat “hun stem, hun hoop, hun dromen onze Amerikaanse bestemming bepalen: samen zullen we Amerika weer sterk en rijk maken.” De president is dezelfde man als de kandidaat. Zijn retoriek gisteren was simpel en herhalend, alle slogans uit de verkiezingscampagne werden op cruciale plaatsen in deze eerste presidentiële speech herhaald. Hij sloot af met de roffelende slogan waar hij naar eigen zeggen het meest trots op is: “We will make America great again”, we gaan Amerika weer groots maken. Maar het echte motto van Trumps presidentschap is die andere slogan waarmee hij de wereld de wacht aanzegt. Na het optimistische, verbindende Yes, we can van Obama is er nu het dreigende America first van Donald Trump.
DONALD TRUMP 45ste president van Verenigde Staten “Moeders en kinderen zitten gevangen in de armoede van de binnensteden. Een onderwijssysteem waarin massa’s geld rondzwalpt, laat onze jonge en mooie studenten verstoken van kennis. En de criminaliteit, de drugs en de bendes hebben te veel levens gestolen. Dit Amerikaanse bloedbad stopt hier en nu.”