Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Insecten creëren jobs of indien te kort: creëren werkgelegenheid
De Kempen Insect Cluster is een uniek en innovatief samenwerkingsverband tussen het bedrijfsleven en een aantal kennisinstellingen met ondersteuning van de overheid. Initiatiefnemers zijn start-up Millibeter uit Aartselaar, Voka – Kamer van Koophandel (KvK) Kempen, Thomas More, KU Leuven en VITO met de steun van het Innovatiecentrum Antwerpen. Zij willen ten volle inzetten op insecten omdat zij een ecologisch verantwoorde bron van grondstoffen zijn en daardoor steeds belangrijker zullen worden.
Zwarte wapenvlieg
Start-up Millibeter nam samen met KvK – Kempen het voortouw om de samenwerking tussen bedrijven in de cluster waar te maken. Het jonge bedrijfje, momenteel nog gevestigd in Aartselaar maar uitkijkend naar een locatie in de Kempen, gelooft rotsvast in de toekomst van de insectenkweek voor allerlei toepassingen. Millibeter startte in 2012 en legt zich toe op de kweek van de zwarte wapenvlieg. “Deze tropische vliegensoort is honderd procent onschadelijk voor mens en dier en brengt het ecosysteem hier niet in gevaar, want ze kan buiten niet overleven of kweken. Uiteraard moet het uitgangspunt altijd zijn dat er geen risico is voor de volksgezondheid. De larven van deze vlieg verwerken enorme hoeveelheden organisch afval en zijn de ideale grondstof voor toepassingen in de chemische industrie en als vee- en visvoeder”, zegt CEO Johan Jacobs. Daarnaast biedt de kweek van insecten op langere termijn ook perspectieven voor toepassingen in de cosmetica en farmacie. De grondlegger van Millibeter ziet daarom in deze (gevleugelde) diertjes een toekomstige belangrijke bron van werkgelegenheid en innovatief alternatief voor de landbouwsector die het almaar moeilijker heeft.
Handenarbeid
“Het kweken en vetmesten van insecten is eigenlijk net als elke andere landbouwactiviteit, maar dan met heel veel groeimogelijkheden. Maar om het verschil te kunnen maken, moet je het op industriële schaal kunnen doen en dat hopen we met deze samenwerking te bewerkstelligen. Een deel kan, net als bij andere landbouwactiviteiten, in die zin weliswaar worden geautomatiseerd, maar toch zal er altijd ook een deel handenarbeid blijven. Een voordeel van insecten kweken is ten slotte ook dat, wanneer de omstandigheden goed zijn, het zeer snel gaat. Bij de zwarte wapenvlieg bijvoorbeeld gaat het om een cyclus van 45 dagen”, verkondigt Johan Jacobs. “Op die manier hopen we in een sector die het lastig heeft een nieuwe dynamiek te creëren om de werkgelegenheid te behouden en zelfs te versterken. Bestaande landbouwbedrijven kunnen het bijvoorbeeld perfect aanvullend op hun klassieke activiteiten gaan doen of kunnen volledig omschakelen. Nog een voordeel van insecten kweken is dat het in verhouding gezien niet zo veel ruimte vergt.”
profielen
“ Interessant is ook dat deze activiteiten kansen bieden voor heel uiteenlopende profielen, van masters en bachelors tot ongeschoolden. Een specifieke opleiding tot ‘insectenkweker’ bestaat niet. Het gaat voor een groot stuk om passie hebben en je moet ook je handen durven vuil te maken, want zoals al eerder aangehaald, is en blijft het voor een stuk handenarbeid”, geeft de CEO van Millibeter aan. De keuze om de regio Kempen te ontwikkelen tot ‘insect valley’, zoals sommigen het al noemen, is ingegeven door het Dynamisch Actieplan Kempen (DYNAK). Daarbinnen werd het kweken van insecten vastgelegd als slimme specialisatie en deze werd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, uitverkoren om financieel te ondersteunen. “Concreet gaan de kennisinstellingen een onderzoeksinstallatie realiseren, terwijl wij een productie-installatie huisvesten en aan toegepast onderzoek doen om het geheel voort te ontplooien. Daarvoor gaan we ook samenwerken met Van Gansewinkel, een supermarktketen en een veevoederbedrijf”, zegt Johan Jacobs. “Dit ecosysteem moet het pad effenen voor een duurzame, koolstofarme grondstoffeneconomie. In eerste instantie reiken we de hand aan extra partners in Vlaanderen, op langere termijn hopen we dankzij onze inspanningen internationaal een voortrekker te worden”, zegt Renilde Craps, gedelegeerd bestuurder van Voka – KvK Kempen.