Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Trump bedreigt Antwerpse jobs
Mogelijke verhoging importtarief VS zet chemie en farmasector onder druk
Als de Amerikaanse president Donald Trump het gemiddelde importtarief voor Europese producten optrekt van 2,1% naar 5%, dreigen er honderden jobs verloren te gaan in de provincie Antwerpen.
Er dreigen vooral jobs te sneuvelen in de chemische en farmaceutische sector, die in Antwerpen en de Kempen sterk verankerd zijn. Ook veel expediteurs- en consultancyjobs in de haven dreigen te verdwijnen. Voor heel België gaat het om 1.177 jobs, blijkt uit een studie van KU Leuven. “Het jobverlies komt er omdat Belgische en Europese producten door de hogere importtarieven duurder worden in de VS”, zegt professor Hylke Vandenbussche. “Amerikanen zullen die producten dan minder kopen, waardoor Belgische bedrijven minder winst maken en dus jobs moeten schrappen.”
De chemie- en farmasector, die via de ha- ven van Antwerpen veel producten uitvoert naar de VS, panikeert niet. “We moeten afwachten in welke richting het beleid van de nieuwe president evolueert”, zegt Yves Verschueren van sectorfederatie Essenscia. Maar als Trump zijn importtarieven verhoogt, kan Europa hetzelfde doen. Amerikaanse producten worden dan duurder in België, waardoor de vraag ernaar daalt en Trump in zijn eigen voet schiet. “Vergeet niet dat België en zeker Antwerpen een belangrijke afzetmarkt zijn voor de Amerikaanse industrie”, zegt Verschueren.
HYLKE VANDENBUSSCHE
KU Leuven “We houden in ons onderzoek geen rekening met een handelsoorlog. Maar als de VS hun importtarieven verhogen, zullen China en andere grote mogendheden dat ook doen. En dan wordt het jobverlies nog veel groter.”
PASCAL PAEPEN
Econoom “Het beleid van Trump kan net een aanzet zijn om eindelijk de loonkosten in België nog verder te laten dalen en ervoor te zorgen dat werknemers makkelijker kunnen worden ontslagen, zodat bedrijven ook sneller mensen durven aanwerven en de werkloosheid daalt.”
Als de Amerikaanse president Donald Trump bij zijn plannen blijft om de importtarieven voor Europese producten fors te verhogen, gaan in België meer dan duizend jobs verloren. Vooral de Antwerpse chemieen farmasector en beroepen in de haven worden zwaar getroffen.
Als bedrijven vanuit Europa goederen exporteren naar de Verenigde Staten, betalen ze daar een gemiddeld tarief van 2,1% op. Donald Trump heeft in eerdere interviews gezegd dat hij dat minstens tot 5% wil optrekken. Dat moet bedrijven ertoe aanzetten om een vestiging te openen in de Verenigde Staten zelf. Dan moeten ze het tarief niet betalen én creëren ze jobs in de VS.
1.177 jobs
Hogeschool Vives, een onderdeel van KU Leuven, heeft berekend dat er in België 1.177 jobs verloren gaan als bedrijven in Europa een tarief van 5% moeten betalen om goederen naar de Verenigde Staten te exporteren.
“Dat komt omdat Belgische en Europese producten dan duurder worden in de Verenigde Staten”, zegt professor Hylke Vandenbussche van de Katholieke Universiteit (KU) Leuven. “Amerikanen zullen die producten dan minder kopen, waardoor Belgische bedrijven minder winst maken en dus efficiënter moeten werken. Dat betekent dat er jobs worden geschrapt.”
Volgens de studie moeten vooral bedrijven in de Antwerpse haven voor veel jobverlies vrezen, omdat de meeste producten van daaruit naar de Verenigde Staten worden verscheept. “Er zal bijvoorbeeld minder werk zijn voor
expediteurs in de haven, die het transport van goederen van het ene naar het andere land regelen”, zegt Hylke Vandenbussche. “Ook consultancybedrijven, die raad geven over handel drijven met andere landen, verliezen dan een deel van hun werk. En ook voor de chemiesector is de schade groot. Veel Belgische chemieproducten worden via de haven van Antwerpen naar Duitsland verscheept, waarna ze worden bewerkt en verder uitgevoerd naar de Verenigde Staten. Die activiteit wordt door hogere importtarieven bemoeilijkt.”
“Dit is zelfs een onderschatting”
Volgens Vandenbussche is het verlies van 1.177 banen zelfs een onderschatting. “We houden in dit onderzoek geen rekening met een handelsoorlog. Maar als de Verenigde Staten hun importtarieven verhogen, zullen China en andere grote mogendheden dat ook doen. En dan wordt het jobverlies nog veel groter.”
Overdrijft Vandenbussche niet een beetje? Als de Verenigde Staten onze goederen niet meer willen, exporteren we ze toch gewoon naar andere landen? “Zo gemakkelijk gaat dat niet”, zegt Hylke Vandenbussche. “Belgische bedrijven zouden zich inderdaad op Azië of andere werelddelen kunnen richten. Maar Duitse, Franse en andere Europese be- drijven zullen dat óók moeten doen. De concurrentie wordt dus zeer groot.”
Kunnen Europese landen dan geen handel drijven met elkaar? “Ja, maar het procentuele aandeel van die handel daalt. Tien jaar geleden ging 80% van onze buitenlandse handel naar Europa. Vandaag is dat nog 65% tot 70%. Je kunt ook niet zomaar producten die je in één land verkoopt, in een ander land slijten.”
“Onderschat ondernemers niet”
De Kempense econoom Pascal Paepen, docent aan de Thomas More-Hogeschool, is het niet eens met de pessimistische visie van de KU Leuven. “Als de Belgische economie de nodige hervormingen doorvoert, creëren we veel meer dan de 1.177 banen die verloren zouden gaan door het protectionistische beleid van de Verenigde Staten”, zegt hij. “Het beleid van Trump kan een aanzet zijn om eindelijk de loonkosten in België nog verder te laten dalen en ervoor te zorgen dat werknemers makkelijker kunnen worden ontslagen, zodat bedrijven ook sneller mensen durven aanwerven en de werkloosheid daalt.”
Is dat een voldoende krachtig wapen tegen Trump? “Het is een begin. Voorts wil ik nog wel eens zien of Trump die importtarieven inderdaad zo fors zal optrekken. Als hij dat doet, moet je vooral de creativiteit van Belgische en Antwerpse ondernemers niet onderschatten. Het is niet zo moeilijk om nieuwe afzetmarkten te vinden. Door de economische groei in China zijn er nu al 300 tot 400 miljoen Chinezen die tot de plaatselijke middenklasse behoren. Die mensen hebben geld genoeg om naar België te reizen en om Belgische producten in te voeren.”
Trump zwaait niet alleen met hogere importtarieven voor Europese producten. Bedrijven die een vestiging in de Verenigde Staten openen, zouden voortaan veel minder belastingen moeten betalen. “Ook dat is geen probleem”, stelt Paepen. “Als een Belgische firma door die gunstige omstandigheden een vestiging opent in de Verenigde Staten, haalt ze meer winst en kan ze die winst spenderen in België. Vergeet niet dat er in ons land heel veel kennis aanwezig is. Een speculoosbedrijf als Lotus Bakeries gaat een productiehal bouwen in de Verenigde Staten en kan het geld dat het daar verdient gebruiken om extra volk aan te werven in Lembeke, waar de meeste kennis over speculoos aanwezig is. Ik zie de toekomst dus veeleer positief in.”