Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Weg met die plastic soep in de Schelde”
Turnhoutenaar gaat samen met Universiteit Antwerpen vervuiling meten én aanpakken
Jaarlijks belandt er zo’n acht miljoen ton plastic in onze oceanen. “Als we niets doen, dan zwemt er tegen 2050 meer plastic dan vis in de zee”, zegt Dirk Pauwels uit Turnhout. Samen met de Universiteit Antwerpen wil hij die ‘plastic soep’ aanpakken, te beginnen met de Schelde.
“Samen met mijn vrouw heb ik Zero Plastic Rivers opgericht”, vertelt Dirk Pauwels. Hij is nochtans zelf geen ingenieur of bioloog. “Maar ik kon het probleem van de plastic soep gewoon niet langer aanzien. Er is dringend een grondige aanpak nodig. Of het gaat lukken om de gigantische hoeveelheden plastic die nu al in onze oceanen drijven te verwijderen, weet ik niet. Maar wat wij willen doen, is een methode ontwikkelen om te voorkomen dat er elk jaar 8 miljoen ton plastic – het equivalent van een vrachtwagen per minuut – bijkomt.”
Zijn samenwerking met de Universiteit Antwerpen wordt over enkele dagen beklonken. “Vanuit het idee ‘meten is weten’ gaan we samen een methode ontwikkelen om de hoeveelheid plastic die de Schelde naar de zee vervoert, te meten. Want tot nog toe is het onderzoek daarnaar ontoereikend.”
Grote plasticvanger
De onderzoeksgroep ecosysteembeheer van de UA reageert opgetogen op het initiatief van Pauwels. “Wij staan te popelen om mee te werken. Als een burger zo geëngageerd is, is het onze taak om te helpen, zeker als die ook nog eens de nodige middelen aanreikt”, zegt Tom Maris van de onderzoeksgroep.
“Pauwels kwam een tijd geleden aankloppen met het idee om een grote plasticvanger te bouwen in de Schelde. Bij ons rees toen de vraag of dat wel verstandig is als je niet weet over hoeveel plastic het juist gaat, op welke plaatsen het meeste plastic in de rivier terechtkomt en welke locaties het meest geschikt zijn om die afvalstroom tegen te houden. Daar gaan wij nu in eerste instantie bij helpen. We hebben al heel wat metingen lopen in de Schelde, onder meer op het vlak van debiet, getij, stroomsnelheid, enzovoort. Voor ons houdt dit maar een kleine extra meting in, wat het project perfect haalbaar maakt. Daarom ook is de Schelde zo’n goed vertrekpunt.”
Naar Maris’ weten is het de eerste keer dat er op deze manier te werk wordt gegaan. “Nergens werd voor een heel rivierbekken de vervuiling op deze wijze in kaart gebracht.” Wanneer uiteindelijk een duidelijk beeld bekomen is, is het de bedoeling dat de UA ook mee een geschikte constructie uitwerkt om het plastic uit de Schelde te vissen.
Iedereen kan steentje bijdragen
Zero Plastic Rivers wil vooral een centrale rol spelen in de aanpak van plasticvervuiling. “De bedoeling is om alle betrokken actoren met elkaar in contact te bren- gen en zo een algemeen kader te bieden om de vervuiling van de oceanen aan te pakken”, legt Dirk Pauwels uit. “Want er is een breed draagvlak nodig om deze problematiek onder handen te nemen. Er bestaan al heel wat initiatieven, maar die zijn nog niet genoeg op elkaar afgestemd.” Volgens Pauwels is het cruciaal dat er de politiek, wetenschappelijke wereld, bedrijfswereld en gewone burgers gaan samenwerken.
Op dit ogenblik kan Pauwels al rekenen op de steun van NV Waterwegen en Zeekanaal (verantwoordelijk voor het beheer van de Schelde), de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en de Openbare Vlaamse Afvalmaatschappij (OVAM). En hij zet zijn strijd ook op andere vlakken voort.
“Het probleem vraagt om een mentaliteitswijziging bij de hele bevolking. Sensibiliseren is daarbij noodzakelijk, want een kleine hoeveelheid plastic kan al heel wat schade aanrichten. Wat me optimistisch stemt, is dat er al veel mensen mee bezig zijn. Maar wanneer je kijkt naar Aziatische, Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse landen, dan merk je dat de vervuiling daar echt verschrikkelijk is. Het is de bedoeling dat we de ontwikkelde technieken gaan exporteren, in de hoop dat er overal ter wereld iets mee wordt gedaan. Want zolang er geen oplossing is, wordt het probleem elke dag erger.”
Dirk Pauwels spreekt nu donderdag om 19.45u op het eerste Conscious Café in de Nieuwe Vrede, Vredestraat 1622 in Berchem. www.zeroplasticrivers.com. Facebook: Conscious Crew