Alles voor de veiligheid

Nieuwe technologieën, grotere machines en meer automatisering. De technologische evolutie staat geen seconde stil en het veiligheidsbeleid moet volgen. “De veiligheidscultuur mee laten evolueren, dat is de grote uitdaging.”

De grootste gevaren in de haven hebben te maken met het kruisend verkeer tussen mens en machine. Met vaak ernstige letsels tot gevolg

- Dries Elsen

Machines zijn een stuk veiliger geworden dan pakweg tien jaar geleden

- Alexandra De Backer

DBelgië daling.e aantal cijferskentDat arbeidsongevallenblijkt al sprekenjaren uit een voorhet duidelijke statistischzich. in Het jaarverslag Arbeidsongevallen.van het FondsIn 2015 voor werden 157.242 aangiften genoteerd. Een daling van 6,5 procent ten opzichte van 2014, toen er 161.829 aangiften werden geregistreerd, en een groot verschil met 2010 (197.883 aangiften). “Eigenlijk is die daling al in de jaren zestig ingezet”, verduidelijkt Alexandra De Backer van het Fonds voor Arbeidsongevallen. “Eén van de belangrijkste oorzaken is dat er nu minder arbeiders zijn die heel gevaarlijk werk doen dan vroeger. De sluiting van de mijnen is daar een voorbeeld van.”

ALS verschillendede toren. industrieWE NAAR Zorgt het wel het sectorenaantaleen aantal van ongevallenkijken, toenemendede risicosec-blijftin de machinesde industrie? voor De meer Backer: ongevallen “Machinesin zijn een stuk veiliger geworden dan pakweg tien jaar geleden. En ook de veiligheidscultuur om bijvoorbeeld veiligheden op machines niet langer te omzeilen, is toegenomen. We kunnen echter niet toetsen of er een causaal verband is tussen meer machines en het dalend aantal ongevallen. Uit cijfers van 2010-2015 blijkt in ieder geval waarbij dat een het machine aandeel is van betrokken, ongevallen zeker niet is toegenomen”

IN DE HAVEN van Antwerpen speelt de relatie tussen mens en machine alvast een significante rol in het aantal en type ongevallen. “De grootste gevaren in de haven hebben te maken met het kruisend verkeer tussen mens en machine. Met vaak ernstige letsels tot gevolg”, verduidelijkt Dries Elsen van Cepa, de private werkgeversorganisatie die onder andere de veiligheid in de haven coördineert. Ook volgens Cepa staan meer machines niet meteen gelijk aan meer ongevallen. Elsen: “Je moet rekening houden met verschillende factoren: werken de werknemers op veilige afstand van de machines? Komen ze in contact met de machines? In iedere situatie moet de veiligheid zo goed mogelijk gegarandeerd worden.”

NIEUWE implicerennieuwe maatregelen. MACHINESof aangepastedaarbij“We EN technologieënspelen automatisch veiligheids-zo kort mogelijkNieuwe apparatuurop de bal”, en vertelt technolo- Elsen. gieën worden onderzocht, getest, geëvalueerd en in werking gesteld. “Op basis van risico-onderzoek wordt gezocht en gestreefd naar de meest veilige werkomstandigheden. Nog meer veilige zones en een nog

betere scheiding tussen mens en machine is de boodschap. De veiligheidscultuur mee laten evolueren, dat is de grote uitdaging.”

DE ANTWERPSE HAVENBEDRIJVEN en Cepa gaan die uitdaging aan met de borst vooruit. Hoewel op het gebied van veiligheid de haven sinds 2006 een sterke vooruitgang kent en het aantal arbeidsongevallen al met 40 procent is gedaald, rijkt de ambitie verder: “Geen dodelijke ongevallen meer én tegen 2020 een halvering van het aantal arbeidsongevallen”, klinkt het. Om die doelstellingen te bereiken wil Cepa verdergaan op de reeds ingeslagen weg. “De continue daling die we al realiseerden is hoofdzakelijk te wijten aan het feit dat wij de veiligheidsdialoog op elk niveau activeren”, aldus Elsen. “Voorheen was veiligheid vooral een verhaal van de preventieadviseur.

VANDAAGken nele doorheenketting, WORDT vanDIE de dialoogCEO volledigetot opengetrok-havenar- operatiobeider.” Er zijn standaard instructies en procedures, maar veel hangt af van de aanwezige veiligheidscultuur en de ingesteldheid van de persoon zelf. Want hoe goed of streng de voorschriften ook zijn, iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen veiligheid én die van zijn collega’s.