Het Proces is volledig uitverkocht

Tania Van der Sande en Steve Geerts verliezen zich in Kafka

Abattoir Fermé voert Het Proces op. Het Mechelse theatergezelschap presenteert voor de kafkaiaanse klassieker een indrukwekkende dertienkoppige cast. Tania Van der Sanden en Steve Geerts staan Jozef K. bij in zijn laatste uren.

Tienduizend Mechelaars vonden onlangs een mysterieuze bruine omslag in hun brievenbus. Tania Van der Sanden en Steve Geerts weten meer. “De voorstelling is eigenlijk al begonnen nog voor de première”, lacht Steve. “In de envelop zat een absurde vragenlijst om in te dienen bij het Ministerie van Vervreemding en Metamorfose. Heel wat inwoners deden dat effectief. Heel deze groteske stunt is bedacht door Abattoir Fermé.”

“Als ik zo’n brief in m’n bus kreeg, ik was direct in alle staten. Oei oei, wat moet ik nu doen? Bij welk loket moet ik zijn? Ik zou me meteen willen schikken naar wat van mij verwacht wordt, en dat is exact waar Het Proces over gaat”, schetst Tania.

BEWERKTE KLASSIEKER

Stef Lernous bewerkte de klassieker van Franz Kafka waarin Jozef K. op een ochtend van zijn bed wordt gelicht. De protagonist wordt gearresteerd voor een misdaad die hij niet beging. Hij krijgt een proces dat hij niet verdient. “Je voelt dat Kafka worstelde met schuldgevoel, eenzaamheid, angst en twijfel. Al die gevoelens goot Kafka in Het

Proces. Bijna honderd jaar nadien is de thematiek nog actueel. Ik ken Stef al lang. Het is de vierde keer dat ik met Abattoir Fermé samenwerk en het is nog steeds zalig plezant”, zegt Steve.

“Wel, ik speel hier voor het eerst en het voelde instant als thuiskomen”, pikt Tania in. “Ook met Steve heb ik – op een sporadische draaidag voor de reeks Duts na – nooit samengewerkt. Het klikt enorm. We spelen met een indrukwekkende cast van dertien collega’s en we zitten allemaal op dezelfde golflengte. Iedereen speelt diverse rollen. Enkel David Dermez, die de hoofdfiguur van Jozef K. vertolktheeft, één rol.”

Kafkaiaans staat voor absurde ambtenarij. Met rompslomp hebben beide acteurs ervaring. “Loop eens naar een postkantoor. Daar begint de bureaucratie al”, schetst Steve. “De arbeidsdienst selecteerde mij ooit om maandelijks mijn zoektocht naar werk toe te lichten. Dan werd ik op een bureau verwacht met al mijn afgedrukte sollicitatiebrieven. Niet op stick, dat mocht niet. Op papier. De dienst was in het Frans, niet evident om het typische administratief jargon te verstaan. Op den duur was de maandelijkse rendez-vous met de ambtenaar een ge- zellig onderonsje. Toen ik hem vroeg waarom net ik moest komen, was het antwoord: daarom. Pure willekeur.”

“Overal is er die betutteling”, stelt Tania vast. “We moeten zus en we mogen niet zo. Uit de bocht gaan, lijkt geen recht meer. We hebben massaal schrik om iets verkeerds te doen. Heb ik dat wel tijdig betaald? Heb ik die mail al beantwoord? Naar mijn gevoel draait de mallemolen vaak iets te snel. In Het Proces staat de mens centraal, gebukt onder alles wat boven zijn hoofd gebeurt. Jozef K. is bang en eenzaam en net daarom heel herkenbaar. De kloof tussen het systeem en de burger is tegenwoordig dieper dan ooit.”

TEGENGIF

Bestaat er een tegengif tegen Kafka? “Moedig blijven. Nooit opgeven. Het niet laten hangen. En een keer tot rust komen in het theater. Het Proces is naar mijn gevoel een troostende voorstelling. Er zit de absurde humor van Abattoir Fermé in, maar het surrealisme is nooit vrijblijvend. Integendeel, Het Proces gaat heel hard over ons allemaal”, beseft Van der Sande.

“Ik denk vaak aan mijn Kempense grootmoeder”, herinnert Steve zich. “Dan zat ze in de zomerzon op haar bank voor een betonnen kot maïs te pellen. “Hiese menneke, hiervan moeten we genieten”, zei ze. Ze had groot gelijk, het geluk zit in kleine dingen.”

Wie een ticket wil bemachtigen voor Het Proces heeft geluk nodig. “Er zijn wachtlijsten, maar het loont de moeite om je daar op te zetten. We zweren dat het reserveringssysteem van Abattoir Fermé niet kafkaiaans is”, lachen Tania en Steve.

Het Proces van Abattoir Fermé, in een regie van Stef Lernous in het kader van stadsfestival Op.Recht.Mechelen en in samenwerking met kunstencentrum NONA, gaat in première op 14 maart. De voorstelling is helemaal uit

verkocht.

“In Het Proces staat de mens centraal, gebukt onder alles wat boven zijn hoofd gebeurt.” TANIA VAN DER SANDE Actrice

Tania Van der Sanden en Steve Geerts. FOTO PATRICK HATTORI