ETA heeft laatste wapens ingeleverd

De ETA heeft zaterdagochtend een lijst met de locaties van al zijn geheime wapendepots overgemaakt aan de Franse autoriteiten. Daarmee komt een officieel einde aan een decennialange gewapende strijd waarbij meer dan 820 doden en 20.000 gewonden vielen. De Fransen spreken van “een uitermate belangrijke dag”, maar Spanje eist “excuses” en de “definitieve ontbinding” van de terreurorganisatie.

De ETA, voluit Euskadi Ta Askatasuna (Baskenland en Vrijheid), heeft wat er nog restte van zijn ooit indrukwekkende wapenarsenaal officieel overgedragen aan de Franse autoriteiten. De geheime lijst met minstens acht, mogelijk twaalf locaties in het zuidwesten van Frankrijk, vlak bij de Spaanse grens, werd tijdens een plechtigheid in het stadhuis van de Zuid-Franse stad Bayonne overgemaakt. Iets na de middag had de Franse politie alle bergplaatsen leeggehaald.

“Op de aangewezen plaatsen zijn in jerrycans en tassen tientallen hand- en schouderwapens aangetroffen, duizenden stuks munitie, verscheidene honderden kilo’s explosieven en producten voor de samenstelling van explosieven, honderden detonatoren en vertragers”, liet het parket van Parijs zaterdagavond weten.

Madrid niet onder de indruk

De ETA voerde tussen 1968 en 2010 een bloedige strijd voor de onafhankelijkheid van de Baskische regio’s in Noord-Spanje en Zuidwest-Frankrijk. Eind 2011 zwoer de beweging de gewapende strijd al af. En nu heeft de ETA, of wat er nog van rest, naar eigen zeggen zijn volledige wapenarsenaal overgemaakt.

De eenzijdige ontwapening maakt weinig indruk op de regering in Madrid. Die eist niets minder dan een “definitieve ontbinding” en “excuses aan de slachtoffers”, in plaats van “een mediageniek stukje theater op te voeren om de eigen nederlaag weg te moffelen”, aldus een mededeling van de regering-Rajoy. “De terroristen moeten niet hopen op een gunstregeling en nog minder op straffeloosheid voor hun misdaden”, klinkt het.

Nochtans rekenen de ETA en de duizenden sympathisanten die zaterdag naar Bayonne waren afgezakt, wel degelijk op enige tegenprestatie. Zij scandeerden: “Gevangenen, kom gauw naar huis”. Vandaag zitten circa 360 ETA-leden jarenlange celstraffen uit: 75 van hen in Frankrijk, de rest verspreid over 46 gevangenissen aan de andere kant van Spanje. Op een zo groot mogelijke afstand van het Baskenland.

Catalanen achterna?

Volgens voormalig ETA-lid Arnaldo Otegi, tegenwoordig het gezicht van de separatistische marxistische partij Verenigd Baskenland, opent deze ontwapening perspectieven voor een politieke uitweg. “De Spaanse regering kon jarenlang het bestaan van de gewapende ETA gebruiken om het proces naar onafhankelijkheid te ondermijnen. Die vlieger gaat nu niet meer op. Onafhankelijkheid via de politieke weg komt nu echt wel op tafel te liggen”, maakt Otegi zich sterk in de Spaanse media.

De believers kijken daarbij uit naar wat zich bij de buren in Catalonië gaat afspelen. De Catalanen willen dit najaar een bindend referendum over onafhankelijkheid organiseren. Bij een niet-bindende volksraadpleging in 2014 stemden acht op de tien Catalanen voor. Maar in Baskenland zou slechts een op de vier inwoners gewonnen zijn voor onafhankelijkheid. Een Baskisch referendum is nog niet voor morgen.