Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Nog nooit zo veel geld voor sociale woningen
Met een investeringsbudget van 866 miljoen euro in nieuwbouw of renovatie van sociale woningen was 2016 een recordjaar voor Vlaanderen. Het gaat om 4.176 extra woningen en 4.259 renovaties.
Dat blijkt uit de cijfers van Vlaams minister van Wonen Liesbeth Homans (N-VA). “Er wordt fors geïnvesteerd in het bijbouwen van sociale woningen”, zegt Homans. “Met dit ritme en bijbehorende recordbedragen zitten we momenteel al voor op het groeipad naar 2025 zoals uitgetekend in het gronden pandendecreet. Sinds 2009 creëerden we 28.705 bijkomende sociale woningen.”
De nadruk lag ook op renovaties van sociale woningen. Dit is niet onbelangrijk voor de sociale huurders. “Te veel sociale huurders betalen meer aan hun energiefactuur dan aan hun werkelijke huur”, zegt Homans.
Ook het verhogen van de toegankelijkheid is een belangrijk element, zowel bij de nieuwbouw als bij de renovatie. Dit moet er niet alleen voor zorgen dat mensen langer in hun woning kunnen blijven, maar ook dat sociale woningen toegankelijk zijn voor personen met een beperking.
Nog nooit werden zo veel sociale woningen bijgebouwd of gerenoveerd als in 2016. Het gaat om 4.176 extra woningen of een investering van 698 miljoen euro en 4.259 renovaties of 167,9 miljoen euro. “Aan dit ritme en met deze recordbedragen staan we voor op het groeipad voor sociale woningen”, zegt minister Homans.
In totaal ging vorig jaar 866 miljoen euro naar nieuwbouw en renovatie van sociale woningen in Vlaanderen. Daarmee komt de teller sinds het begin van de legislatuur op 10.426 nieuwe sociale woningen en 14.987 gerenoveerde woningen. Alles samen is dat een investering van meer dan 2 miljard euro.
De meeste investeringen in nieuwbouw in 2016 gingen naar de provincie Antwerpen met een bedrag van 338 miljoen euro of 1.906 nieuwe sociale woningen. 702 woningen werden vorig jaar gerenoveerd. Het is niet verrassend dat de meeste investeringen in de provincie Antwerpen in de stad Antwerpen plaatsvonden. Voor renovatiedossiers was dat zelfs 71,5% van de investeringen.
Enkele projecten die werden gerealiseerd zijn de torenblokken met 71 huurwoningen aan de Venezuelastraat in de Luchtbalwijk, 72 woningen aan de Lange Lozanastraat en 118 sociale woningen aan de Manchesterlaan, Noorderlaan en Canadalaan in Antwerpen.
Energiefactuur
Vlaanderen telde eind 2008 143.226 sociale woningen, daarin zaten ook de woningen van de sociale verhuurkantoren. De doelstelling is om tegen 2025 50.000 extra sociale woningen te bouwen. “Er wordt fors geïnvesteerd in het bijbouwen van sociale woningen”, zegt Liesbeth Homans (N-VA), Vlaams minister van Wonen. “Met dit ritme en bijho- rende recordbedragen staan we momenteel al voor op het groeipad naar 2025 zoals uitgetekend in het grond- en pandendecreet. We creëerden 28.705 bijkomende sociale woningen. Dat is meer dan 50% van ons objectief en dat is dan nog zonder het recordjaar 2016. Nooit eerder werd er zo fors geïnvesteerd in sociale woningen.”
De minister wijst ook op het belang van de renovatiedossiers. “Te veel sociale huurders betalen meer aan hun energiefactuur dan aan hun werkelijke huur”, zegt Homans. “De definitie van ‘renovatie’ is wel aangepast, zodat woonblokken totaal kunnen worden aangepakt. Vroeger viel bijvoorbeeld het plaatsen van een cv-installatie in een appartement al onder de noemer ‘renovatieproject’. Nu wordt er veel meer ingezet op globale renovatie. Er wordt zowel bij nieuwbouw als bij renovatie belang gehecht aan de toegankelijkheid van de woningen. Dit is in het voordeel van de Vlamingen die alsmaar langer thuis kunnen blijven wonen én van personen met een beperking.”
Minister Homans wil dit investeringsniveau nu ook handhaven voor 2017.
Addertje onder het gras
Björn Mallants, directeur van de Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen, bevestigt de enorme investeringen in sociale woningen. Op gebied van nieuwbouw en renovatie zijn er belangrijke stappen voorwaarts gezet. Daar genieten de huurders en de kandidaat-huurders van. “In 2010 vertoonde één op de twee sociale woningen nog gebreken”, zegt Mallants. “Dat was vier jaar later al gedaald naar één op de drie woningen.”
Dat de investeringen en de realisatie van sociale woningen nu voorliggen op het uitgezette groeipad, wordt door Mallants genuanceerd. “Eerst was de doelstelling om de 50.000 sociale woningen gebouwd te hebben tegen 2020”, zegt Mallants. “Dat werd in de vorige legislatuur verlaat naar 2023. In 2014 kwamen er besparingen. Er werd toen 500 miljoen euro bespaard, maar dat werd later gedeeltelijk goedgemaakt door 400 miljoen euro extra budget. Daarnaast werd het aantal nieuwe sociale woningen opgetrokken van 42.000 naar 50.000, met dan wel het opschuiven van de deadline naar 2025.”
Volgens de huisvestingsmaatschappijen is er wel een addertje onder het gras. Met gemiddelde huurinkomsten van 290 euro is het moeilijk om een nieuwbouwproject af te betalen. “We vangen dit op met de inkomsten van ons bestaand patrimonium, maar die worden gerenoveerd”, zegt Mallants. “Als huisvestingsmaatschappijen dreigen we dus voor een groter tekort te komen.”
Wachtlijst
Maar misschien zorgt de bouw van extra sociale woningen
voor het op termijn verdwij- nen van de wachtlijst? “Ik vrees dat dat er echt niet inzit”, zegt Mallants. “In Vlaanderen hebben we een zeer laag percentage aan sociale woningen, zo’n 6%. In Nederland ligt dat op 30%. Er staan momenteel 100.000 gezinnen op de wachtlijst. 250.000 Vlaamse gezinnen zouden in aanmerking komen voor een sociale woning. Als we die echt een sociale woning willen geven, dan moeten we het aandeel minstens verdubbelen. Wij verwachten dat het aandeel sociale woningen stijgt naar 7 à 7,5%. Alleen zal er ook een bevolkingsgroei zijn in Vlaanderen. De wachtlijsten gaan blijven, maar we hopen vooral dat de wachttijd gevoelig zal verminderen. Wie in aanmerking komt, zou op korte termijn dan een deftige sociale woning hebben en niet meer tien jaar moeten wachten op een verouderde woning.”