Gazet van Antwerpen Stad en Rand
FRIEDA DAUPHINVERHEES
MoMu wil historische privécollectie van ontwerpster-docente in huis halen
‘‘Een deel van mijn collectie haalde ik uit zogenaamde voddenwinkels. Vandaag noemen ze dat vintage, maar de echte oude stukken vind je daar al lang niet meer.’’
De Antwerpse kostuumontwerpster Frieda DauphinVerhees verzamelde voor haar werk duizenden kledingstukken en accessoires uit de 20ste eeuw. Het ModeMuseum (MoMu) wil de verzameling nu opnemen als studiecollectie voor onderzoekers, studenten en ontwerpers.
“Neem maar een foto voor mijn schoenrek”, zegt Frieda wanneer ze ons ontvangt in haar huis in Zurenborg. In dat rek zien we in een oogopslag de geschiedenis van de plateauschoen. “Deze heeft mijn vader nog gemaakt voor mijn moeder in de jaren 40”, wijst ze op een robuust paar. “Na de oorlog waren er nog weinig fijne zooltjes en hakjes beschikbaar en moesten de mensen creatief zijn met ander materiaal. Je ziet duidelijk dat de riempjes werden gemaakt uit stukjes oud leder.”
Voddenwinkels
Frieda heeft wel 101 verhalen over haar unieke verzameling, die ze bijeensprokkelde in de 25 jaar dat ze in de theaterwereld werkte. “Een deel komt uit mijn persoonlijke kleerkast. Ik was als kind al geboeid door kleding. Hoe zit een stuk in elkaar? Ik hoefde er maar even naar te kijken, om het zonder moeite na te tekenen. Een ander deel van mijn collectie haalde ik uit zogenaamde ‘voddenwinkels’. Vandaag noemen ze dat vintage, maar de echte oude stuks vind je daar al lang niet meer.”
Frieda gaf vijftien jaar les op de Academie voor Schone Kunsten, op de afdeling Theaterkostuum. En dat deed ze op haar eigen manier. “Met een Powerpoint-presentatie of boek leer je weinig over hoe een historisch kostuum écht in elkaar steekt”, vindt ze. “Ik gaf eerst mijn uitleg, waarna ik de dozen op tafel poneerde en de studenten de kleding mochten aanraken. Daarna haalde ik alles weg en moesten ze de stukken vanuit hun geheugen nateke- nen. De eerste keer lukte dat moeilijk, maar na een jaar konden ze het. Ik wilde dat mijn studenten visueel leerden waarnemen.”
Haar toenmalige collega Mariëlla Devos vond dat de kennis en verzameling van Frieda niet verloren mochten gaan. “Zij speelde altijd al met het idee om mijn cursus te digitaliseren of er een film over te maken. Ik ben haar en de Academie dan ook ontzettend dankbaar.”
“Ik ben al heel mijn leven geboeid door geschiedenis. Mode vertelt ontzettend veel over hoe de mensen leefden”, gaat ze verder. “Zo heb ik in mijn collectie een katoenen jurkje dat op een bijzonder slechte manier werd hersteld na de Tweede Wereldoorlog. Van twee kapotte kleedjes werd er eentje gemaakt, want de mensen hadden niet veel. Het is zeer boeiend om de verbanden te zien tussen mode en de economische tijdgeest of belangrijke gebeurtenissen, zoals de introductie van de anticonceptiepil.”
Het MoMu zamelt nu geld in via crowdfunding om een educatieve verzameling te maken van Frieda’s kostuums. “Ik ben blij dat mijn verzameling een fysieke plaats krijgt in het ModeMuseum en dat ze kan gebruikt worden om verder te bestuderen. Historici, ontwerpers, studenten, onderzoekers, ... zullen er alleszins veel uit kunnen leren.”
FRIEDA DAUPHINVERHEES
Kostuumontwerpster “Mode vertelt ontzettend veel over hoe de mensen leefden.”