Gazet van Antwerpen Stad en Rand
IS vernietigt symbool van de jihad
Nu terreurorganisatie bolwerk Mosoel dreigt te verliezen, voert ze propagandaoorlog op
ISaanhangers geloven het niet, maar uit videobeelden blijkt dat de terreurgroep zelf de befaamde alNurimoskee in Mosoel heeft opgeblazen. Nu de laatste grote Iraakse stad in hun handen dreigt heroverd te worden, was het beter het symbool van de jihad op te blazen. Liever dat, dan de Irakezen de kans te geven triomfantelijk de ISvlag af de minaret te halen. Volgens de Iraakse premier Haider alAbadi geeft Islamitische Staat daarmee toe dat het kalifaat verslagen is. Maar dat is te kort door de bocht.
Tot op vijftig meter van de alNuri-moskee waren de Iraakse special forces al genaderd, toen een explosie de twaalfde-eeuwse moskee met de scheve al-Hadbaminaret vernietigde. Volgens IS gebeurde dat tijdens een Amerikaans bombardement, volgens Iraki’s en Amerikanen werd het erfgoed door IS zelf gedynamiteerd. Videobeelden lijken die laatste stelling te bevestigen, maar dat hinderde IS-sympathisanten niet om op sociale media fel tekeer te gaan en wraak te zweren op de Iraki’s en de Amerikanen.
Door de explosie in Amerikaanse schoenen te schuiven, hoopt IS zelfs uit een nederlaag propaganda te puren. Voor de terreurorganisatie is het vernietigen van de moskee en de minaret sowieso een betere optie dan ze in Iraakse handen te laten vallen. Het was in die moskee dat begin juli drie jaar geleden Abu Bakr al-Baghdadi
(zie kader) het kalifaat uitriep en zichzelf tot kalief kroonde. De Iraakse overheid hoopte de herovering van de stad aan te kondigen op die symbolische plek. En op een symbolische datum: op 25 juni, wanneer het einde van de ramadan wordt gevierd met het Suikerfeest.
Burgers neergeschoten
Vorige week zette de coalitie van het Iraakse leger, Koerdische strijders, sjiitische milities en lokale stammen het offensief in op de oude stad waar al-Hadba en alNuri stonden. Het is het laatste stukje grondgebied dat nog veroverd moet worden. Een moeilijke strijd in smalle steegjes en met naar schatting honderdduizend burgers die door IS zowat gegijzeld worden.
De voorbije dagen volgde de ene na de andere melding dat burgers die probeerden te vluchten werden neergeschoten. Vooral kinderen zouden het slachtoffer zijn.
Toen IS de stad innam, was de Unesco net begonnen met een reddingsoperatie van de 45 meter hoge gebedstoren die vervaarlijk overhelde door slechte funderingen en de forse noordwestenwind. Al gelooft men in Mosul liever dat de minaret een buiging maakte toen de profeet Mohammed op weg naar de hemel passeerde. De moskee van Mosoel behoorde samen met de grote moskeeën in Medina en Mekka en al-Aqsa in Jeruzalem tot de meest bekende ter wereld. Het is in Irak ook een nationaal symbool dat op heel wat bankbiljetten staat.
Strijd tegen symbolen
De moskee – of wat er nog van restte – is ook ijkpunt voor het jihadisme. Het is de reden waarom IS pas het kalifaat uitriep toen Mosoel, de stad der minaretten, veroverd was. De moskee is vernoemd naar Nur ad-Din, een Turkse krijgsheer en gouverneur van Syrië die in de twaalfde eeuw de moslims verenigde om de wapens op te nemen tegen de kruisvaarders. Zijn rechterhand Saladin zou als zijn opvolger Jeruzalem heroveren. De vernietigde gebouwen staan voor alles wat IS als doel heeft gesteld. Inclusief het verheffen van het soennisme, dat IS in zijn radicaalste vorm aanhangt, boven het sjiisme waarmee Nur ad-Din startte.
Toch is het niet de eerste keer dat de terreurgroep probeerde de minaret op te blazen in hun nietsontziende strijd tegen symbolen die ze bestempelen als afgoderij. Net na de inname van Mosoel werden springstoffen naar alHadba gedragen. Een menselijke ketting gevormd door de burgers kon de vernietiging toen voorkomen. Het bleek slechts uitstel van executie.