De achterkamertjespolitiek van het BK

Het Belgische kampioenschap ontvouwt zich elk jaar opnieuw als een soapserie: onderweg naar de finale kunnen knechten in één keer kopman worden. En blijken tegenstanders soms je beste vrienden te zijn. Hieronder enig inzicht in de achterkamertjespolitiek van de koers, die ook zondag mee zal bepalen wie er Belgisch kampioen wordt. “Combines? Ik heb het nooit anders geweten.” De ene veldrijder rijdt voor Van Avermaet, de andere voor Stuyven

Wie een proflicentie heeft is ook verplicht om deel te nemen aan het BK, dus ook de veldrijders. Op uitzondering van Wout van Aert, en heel misschien Toon Aerts, lijkt geen van hen een valabel kandidaat om mee te doen voor de prijzen. Al die crossers zijn zo waardevolle huursoldaten voor een topper zonder veel ploegmaats. “Greg Van Avermaet is een vriend van mij”, zegt manager Jurgen Mettepenningen (Marlux-Napoleon Games) zonder omwegen. “Laat ik het zo zeggen: we komen uit hetzelfde dorp, mocht Greg wat hulp nodig hebben, zal ik niet twijfelen. Een drinkbus geven, hem terugbrengen na een platte band. Wie weet zelfs helpen een gat dicht te rijden op een gevaarlijke ontsnapping.”

Bij Telenet - Fidea liggen de belangen anders: die rijden op Trekfietsen, ook sponsor van Jasper Stuyven en Edward Theuns bij Trek - Segafredo. Niet raar opkijken dus als ook die crossers en renners elkaar vinden. “Er is tussen onze ploegen een duidelijke link”, zegt manager Sven Nys. “Ja, het zou kunnen dat Toon Aerts straks Jasper Stuyven helpt. Op een moment dat hij zelf voelt niet te kunnen winnen, waarom niet?” Op het BK in Wielsbeke 2014 fungeerde Nys zelf ook al als een officieuze ploegmaat voor Stuyven.

Contracten voor volgend jaar staan op het spel

Er is iets met de timing van nationale kampioenschappen die de wedstrijd uiterst geschikt maakt voor ‘team’-overschrijdende allianties. Dit is het moment waarop teams contracten afsluiten voor volgend seizoen. Wie nog geen zekerheid heeft voor 2018, kan het nationaal kampioenschap gebruiken om een voet tussen de deur te krijgen bij een nieuwe werkgever. Het Nederlands kampioenschap 2006 legde dat mechanisme pijnlijk bloot: de jonge Sebastian Langeveld (Skil - Shimano) reed alleen voorop met Michael Boogerd (Rabobank). Diep in de finale ving de tv-camera een gesprek op tussen beide renners. “Breukink (manager Rabobank, red.) vraagt of het goed is?”, riep Boogerd veel te luid. In de laatste kilometer begon Langeveld plots onhandig krampen te veinzen in het rechterbovenbeen. Boogerd won, Langeveld was het volgend seizoen zijn ploegmaat bij Rabobank. Zo grotesk hoeft het zondag niet te worden, maar de voedingsbodem voor dergelijke ‘combines’ is er wel: veel Belgische renners hebben nog geen zekerheid voor 2018. Het is (officieel) nog altijd niet duidelijk hoe de toekomst van de negen Belgen bij Quick.Step Floors er uit ziet. Bij Lotto - Soudal hebben ook nog maar dertien renners een contract voor 2018. Het rondje in Antwerpen kan zo ook een rondje solliciteren worden. Frank Hoste, Belgisch kampioen in 1982, zegt het zo: “Combines op het BK? Ik heb het nooit anders geweten.” Het hoeft ook niet altijd om een contract te gaan. Kleinere renners kunnen met een vriendendienst voor een kopman van een grote ploeg vaak een veelvoud van hun salaris verdienen. Bij Sport Vlaanderen - Baloise, waar iedereen aan het minimumcontract rijdt, bleek die verleiding in het verleden soms niet te weerstaan. “Natuurlijk heb je er altijd die dat proberen”, zegt ploegleider Hans De Clercq. “Maar ploegen houden niet van individualisten. Je kunt één keer een slag slaan, maar op de lange termijn verlies je.”

Sterkste ploeg op papier bestaat niet eens

Gehoord van een ploegleider van een grote Belgische ploeg. “De nationale ploeg wordt zondag het gevaarlijkste en misschien wel sterkste blok.” Dat

gaat dan over het project van bondscoach Kevin De Weert die een aantal Belgische renners in een gelegenheidsploeg verenigde om samen kleinere races te rijden. Die nationale selectie had veel succes: Keukeleire won de Ronde van België. Theuns werd woensdag tweede in Halle-Ingooigem. De gunfactor binnen de ploeg ‘De Weert’ lijkt alvast heel groot. In Halle-Ingooigem werden de sprintkansen van Edward Theuns (Trek - Segafredo) gaaf gehouden doordat Jens Keukeleire (Orica - Scott), zelf een sprinter en dus kanshebber, zich dubbel plooide om de vluchters bij de kraag te vatten. Zondag rijden Stuyven, Naesen, Keukeleire, Theuns, Van Asbroeck, Vanmarcke en Bakelants weer in hun afzonderlijke merktruien. Afspraken om toch de krachten te bundelen staan niet op papier. Toch zegt één van de mannen van De Weert dit: “Mochten we in de finale in een klein groepje zitten met daarbij drie renners van Lotto - Soudal of Quick.Step Floors, dan zie ik niet in waarom we elkaar geen diensten kunnen verlenen. Een blok vormen? Waarom niet. We zullen zeker niet achter elkaar rijden.”

Eigen ploegmaats kunnen grootste tegenstanders zijn

Ploegmaats zijn op een BK niet altijd ploegmaats. “Op een BK kan je best voor een kleinere ploeg rijden”, zegt ex-renner Bjorn Leukemans. “Hoe meer ploegmaats, hoe meer mensen die je een peer kunnen stoven.”

Met zeventien starters is Lotto - Soudal in principe het sterkste blok. Met zes sprinters (Debusschere, Roelandts, De Buyst, Boeckmans, Van der Sande en Maes) beschikt het evenwel ook over het hoogste aantal potentiële afwerkers. En die rijden dan evenveel tegen als met elkaar. Eén van de snelle mannen: “Het BK? Dat is maken dat je zo snel mogelijk in de vlucht zit en de andere kopmannen in het peloton gevangen zetten in het ploegenspel.” Ook bij de andere ploegen met grote getalsterkte lijkt het eigenbelang sterker te zijn dan het collectief. Bij de elf van Wanty -Groupe Gobert hebben Dehaes, Meurisse en Baugnies nog geen Tourticket op zak. Een Belgische titel biedt 100 procent garantie op een selectie. Bij alweer Sport Vlaanderen - Baloise is de tricolore trui een zeker opstapje naar lucratieve criteriums en mogelijk ook naar het grotere geld van een WorldTourploeg. Voor heel veel renners is het BK zondag zo gewoon een koers van ieder voor zich.