Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Peukentegel kan mensen aanzetten tot roken”
Asbak in de grond op initiatief van minister Schauvliege (CD&V) stuit op tegenstand bij stad en Stichting Tegen Kanker
Minister Joke Schauvliege bindt de strijd aan tegen zwerfvuil door het installeren van peukentegels in Vlaanderen, een soort van asbak in de grond. Voor de stad Antwerpen zijn zulke tegels geen optie. “We willen rokers niet aanmoedigen om peuken op de grond te gooien”, klinkt het bij schepen van Stads en Buurtonderhoud Caroline Bastiaens (CD&V).
Een peukentegel kun je best omschrijven als een asbak in de grond met een rooster erop. Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) is met de tabaksindustrie overeengekomen om de peukentegel gaandeweg in heel Vlaanderen te introduceren. Daarmee wil ze de strijd aangaan tegen de bijna 18.000 ton zwerfafval langs onze wegen, waar peuken deel van uitmaken. De beslissing van Schauvliege krijgt veel negatieve weerklank, uit verschillende hoeken.
Zo zullen de tegels, als het van schepen van Stads- en Buurtonderhoud Bastiaens afhangt, niet vlug hun intrede maken in Antwerpen. “We zijn geen voorstander van zulke tegels, want zo zou je mensen aanmoedigen peuken op de grond te gooien. Dat druist in tegen elke maatregel van de stad om peuken en ander zwerfvuil in het straatbeeld tegen te gaan. Een groot deel van de vuilbakken in Antwerpen is voorzien van een peukenhouder en daar horen het afval en de sigarettenpeuken in. Zo’n peuktegel wekt het idee dat mensen hun afval en peuken op de grond mogen gooien, terwijl wij net een bewustwording willen creëren om niets op straat te gooien. In de stad gooien nog te veel mensen hun sigarettenpeuken op de grond, dat klopt, maar dat is ook zo met blikjes bijvoorbeeld. In plaats van rooktegels te leggen, moeten we aan de mentaliteit rond zwerfvuil werken, bijvoorbeeld via campagnes.”
Minister schauvliege start ook met De Lijn een onderzoek naar de plaatsing van peukentegels aan haltes van het openbaar vervoer. “In Vilvoorde, bijvoorbeeld, liggen al een aantal tegels en daar lijkt het te werken. Propere haltes zijn niet alleen goed voor het milieu, maar stralen ook af op het imago van De Lijn”, zegt Tom Van de Vreken, woordvoerder van De Lijn. “We hebben er dus baat bij om mee te werken aan initiatie-
CAROLINE BASTIAENS Schepen van Stads en Buurtonderhoud (CD&V) “Met de peukentegel zou FOTO JORIS HERREGODS je mensen kunnen aanmoedigen peuken op de grond te gooien.”
ven die onze haltes schoner kunnen maken. We bekijken nu onder meer wat de geschikte afstand is voor zo’n tegel ten opzichte van het schuilhuisje, want in het schuilhuisje mag niet gerookt worden. Rokers die wachten op bus of tram moeten hun sigaret vlug kunnen weggooien als het vervoer er is. Zo’n tegel kan een snelle en propere manier zijn om dat te doen.’
De Stichting Tegen Kanker wijst het voorstel van minister Schauvliege volledig af. “Wat nu op tafel ligt, is een zwakke deal”, zegt woordvoerder Suzanne Gabriels. “De tabaksindustrie komt er wel heel goed van af. Ze betalen voor de plaatsing, maar de ophaalkosten zijn voor de lokale besturen. Ze betalen dus een klein bedrag en kunnen zo zonder problemen het roken en de sigaret promoten, door het zichtbaar te maken op openbaar domein. We doen ongelofelijk veel moeite om mensen van de sigaret af te helpen en dit voorstel staat daar helemaal haaks op. Als je het principe wil volgen van ‘de vervuiler betaalt’, dan moet je all the
way gaan en alle kosten op de tabaksindustrie verhalen. Als men dit dan toch per se wil invoeren, vragen wij voor een proefproject waar alle gevolgen gemeten worden. Niet enkel de gevolgen voor het zwerfvuil, maar ook de impact op de gezondheid. Het voorstel is trouwens een initiatief van minister Schauvliege, dat niet met ons of met de andere ngo’s doorgesproken is.”
In Vilvoorde is het stadsbestuur op eigen initiatief gestart met het plaatsen van peuktegels. De eerste tegel werd voor de ingang van het station geplaatst. Aan de bushaltes voor het station werden er ook al een tiental geïnstalleerd. “En daar heeft het wel een meerwaarde”, zegt schepen van Wijkzorg Katrien Vaes (Positief Vilvoorde). “Het aantal peuken op de grond is verminderd en daar was het ons om te doen. Ik denk niet dat die tegels aanzetten tot roken. Het is gewoon een vuilnisbak in de grond. Niets meer, niets minder. We hebben het ingevoerd om zwerfvuil tegen te gaan. Er wordt toch gerookt en de rokers moeten hun peuk ergens kwijt kunnen. Als we kunnen zorgen dat de peuken niet meer gewoon op de grond gegooid worden, is dat goed nieuws. Of het nu een vuilbak of een tegel is, dat maakt geen verschil.”
Bij nieuwe projecten in Vilvoorde wordt nagegaan of de peukentegels een bijdrage kunnen leveren. “De tegels moeten efficiënt ingezet worden, op plaatsen waar veel mensen passeren of moeten wachten”, zegt Vaes. “In het handelscentrum gaan we dat niet doen, want mensen hebben daar meer afval dan enkel peuken, dus zijn vuilnisbakken een logische stap. We gaan niet heel Vilvoorde vol peukentegels leggen, maar denken eraan om ze te plaatsen aan de ingang van (semi-)publieke plaatsen, zoals het stadhuis of culturele centra.”