Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Militairen voortaan met acht op straat
Grotere patrouilles op wisselende plekken
Defensie gaat de soldaten die de federale politie bijstaan in terreurbestrijding op een andere manier inzetten. “We zullen grotere patrouilles van samen acht militairen inzetten, maar op wisselende momenten en plaatsen. Een dynamischer systeem dat minder mensen vereist”, zegt generaal-majoor Marc Thys van de Landmacht. Defensie gaat ook extra rekruteren: volgend jaar al 1.600 aanwervingen.
Defensie roept haar militairen op straat op om extra waakzaam te zijn, na de terreuraanval op drie manschappen vrijdag in Brussel. “Maar we waren al langer gewaarschuwd voor een messenaanval: niet te dicht bij elkaar staan, het overzicht bewaren. Zelf doelwit zijn, dat hoort gewoon bij onze job”, zegt Bart (36), korporaal in het derde Bataljon Parachutisten in Tielen (Kasterlee).
Een Somaliër viel vrijdag in het centrum van Brussel drie militairen van een gevechtseenheid uit Leopoldsburg in de rug aan met een mes. Twee van hen raakten gewond, de derde schoot de dader neer. Hij overleed in het ziekenhuis.
Het is de eerste keer in ons land dat militairen zelf doelwit zijn van terreur. In juni hadden militairen in het Brusselse Centraal Station wel al een terrorist geneutraliseerd die een bom in een trolley tot ontploffing had gebracht. In Frankrijk, Duitsland en Engeland werden militairen en politiemensen al slachtoffer van terroristen. “Als militair weet je wat de risico’s zijn”, zegt een soldaat die gisteren in Antwerpen patrouilleerde. “Voor ons komt het incident in Brussel helemaal niet als een verrassing. Wij hebben tot nu gewoon geluk gehad.”
Militairen op straat hebben volgens commandant Olivier Severin, woordvoerder van Defensie, de opdracht gekregen om “nog meer waakzaam te zijn dan anders”. “Op hun uitrusting of instructies heeft dit verder geen impact. Maximale alertheid is altijd de opdracht geweest.”
Niet meteen schieten
“Ik lig hier alleszins niet wakker van, in Afghanistan heb ik veel ergere dingen gezien”, zegt Bart D.M. (36), korporaal in het derde Bataljon Parachutisten in Tielen. Hij zal komende maand weer patrouilleren in Brussel en had eer- der al opdrachten in de hoofd- stad, in Charleroi, Namen en Ant- werpen.
“Wij waren al langer gewaar- schuwd voor een messenaanval. We gaan niet te dicht bij onze collega staan, we behouden het over- zicht. We zijn meer dan op eender welke andere opdracht in staat om geen dodelijk geweld te gebruiken. We beschikken bijvoor- beeld voor het eerst over pepperspray en een wapenstok en zijn getraind op hoe en op welke plaatsen die te gebruiken. Onze collega’s vrijdag hebben ook de wapenstok gebruikt in plaats van direct te schieten.”
“Onze schietoefeningen zijn aangepast aan terreuropdrachten”, vertelt Bart. “Maar schieten in alleen het been of de arm van een dader geeft een groter risico op
collateral damage. Je moet er maar eens door of naast schieten waardoor de kogel een onschuldige treft, dan zijn we verder van huis. En je hebt geen vijf minuten om te overleggen, in enkele seconden moet je beslissingen nemen.”
Met acht op patrouille
Minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) verdedigt zijn militairen op straat. “Onze jongens hebben vrijdag in mijn ogen volledig correct gehandeld. Dit was wettige zelfverdediging.”
“De vraag is niet of er nog incidenten zullen zijn, de vraag is wanneer. Dat is de context. Onze mannen staan op scherp”, zegt generaal-majoor Marc Thys, baas van de Landmacht. Op dit moment zet Defensie zo’n 1.250 militairen in voor Operatie Homeland, de militaire bijstand aan de federale politie die van start is gegaan in januari 2015. De druk op de manschappen is groot en daarom wordt de komende weken en maanden een nieuw dynamischer systeem uitgerold, zegt Thys. “Het komt erop neer dat we grotere patrouilles van acht militairen zullen inzetten, maar op wisselende momenten en plekken. Dat kan ook in de vorm van twee keer vier mensen. Kwantitatief moeten we dan minder militairen inzetten. Maar we gaan niet zeggen waar en wanneer we met hoeveel naar buiten komen.”
Minder statisch dus, meer patrouilleerwerk, zoals in Antwerpen al van in het begin gebeurt. “In Antwerpen was dat politiek nooit een probleem”, zegt Yves Huwart van de militaire vakbond ACMP. “Voordeel van die aanpak is het verrassingseffect. En voor de militairen zelf is het ook interessanter.”
“Klopt”, zegt Bart D.M. “En wat de druk betreft: die is al twee jaar hoog. Een aantal collega’s zijn gescheiden intussen. Onze trainingen lopen achter, en er was ook nog een missie in Mali.”
Is Operatie Homeland de reden waarom veel militairen het leger verlaten? Thys: “Voor sommigen wel. Maar voor anderen is het juist een reden om bij het leger te blijven. We hebben nu een actieplan op punt om militairen te overtuigen te blijven. Die dynamische patrouilles maken daar deel van uit, maar ook de oprichting van een veiligheidskorps van zo’n 1.600 mensen door Binnenlandse Zaken.”
Voorts gaat Defensie ook nog extra rekruteren: volgend jaar 1.600 nieuwe mensen, in 2019 zullen het er nog meer zijn.
BART D.M. Militair van derde Bataljon Parachutisten in Tielen (Kasterlee) “Schieten in alleen een arm of been houdt risico’s in. Als je ernaast of erdoor schiet, kan je kogel een onschuldige treffen.”