Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Ze wilde altijd alles in haar eentje oplossen”
Sophie Van Peel (73), de moeder van NVAKamerlid Valerie Van Peel (37)
Valerie Van Peel (NVA) was vijf jaar op zoek in de journalistiek vooraleer ze haar ding vond in de politiek. Haar studentenperiode was woelig en haar kindertijd stormachtig. “Maar we hoorden altijd pas achteraf de verhalen”, zegt haar moeder Sophie Van Peel uit Kalmthout. “Ze is altijd zo zelfstandig en zo hevig geweest.” Niet dat de moeder voor haar dochter moet onderdoen. “Vrouwen van mijn generatie die bedankten voor de familienaam van hun man, wilden gewoon geëmancipeerd overkomen. Ik heb dat niet nodig. Ik ben altijd geëmancipeerd.”
De poses die de fotograaf oplegt aan moeder en dochter laten iets anders vermoeden, maar het fotomodel zit op de foto wel degelijk vooraan. Sophie Van Peel is een veelgevraagd model in de categorie 50+. “Vandaag doe ik het minder vaak, omdat ik ook veel op de kleinkinderen pas, maar als vijftiger heb ik regelmatig fotoshoots gedaan.”
In Loft, de kaskraker van Erik Van Looy uit 2009, speelt ze de vrouw van Ludwig Tyberghein, een rol van Jan Decleir. “Zo gaat dat. Als je eenmaal door die modellenbureaus bent opgepikt, word je wel vaker voor castings uitgenodigd.” Helemaal toevallig kwam Loft nu ook weer niet. Van Peel kent Decleir al van toen ze nog Stouten heette. “Ik heb lang in de Antwerpse kunstenaarsscene rondgehangen. Het was een leuk weerzien en Loft was heel fijn om te doen. Ook al zijn er van die drie draaidagen in de film maar een paar minuten overgebleven.”
Ze lepelt haar yoghurt met verse aardbeien uit. Op het terras achter het statige doktershuis in het bronsgroene Kalmthout klinkt klassieke muziek. Echtgenoot Dirk Van Peel, die na vijftig jaar gemeentepolitiek pas vorige maand afzwaaide als OCMWvoorzitter, zit verdiept in een krant te doen alsof hij ons gesprek niet hoort. Op zijn tachtigste runt hij nog steeds zijn huisartsenpraktijk en is hij hoofdgeneesheer in een rusthuis, als hij tenminste niet aan het rondtoeren is met zijn motor. Een aanbieding voor een reeks ‘Cherchez le père’ zou hij niet afslaan, maar we zijn dus voor zijn vrouw gekomen. En die heeft wel even geaarzeld of ze geinterviewd wilde worden. De reden? Een paar maanden geleden kwam dochter Valerie Van Peel in
De Afspraak op Canvas met een moedige getuigenis dat ze in haar kinderjaren misbruikt werd door een kennis.
“Daar spreken we naar buitenuit liever niet meer over”, zegt Van Peel. “Valerie heeft toen ook heel lang getwijfeld over dat interview. Het risico bestond dat ze een stempel zou krijgen. Maar ze heeft dat enorm goed gedaan. Het ging haar niet over haar eigen verhaal. Al die andere slachtoffers die hun verhaal nog nooit ge- daan hebben, vormden de enige reden. Ze wilde hen aanmoedigen om door te gaan, hen overtuigen dat het beter kan worden. En in die dagen nadien zijn er zo veel mensen naar haar gekomen die voor het eerst over hun eigen misbruik hebben gepraat, die soms hun gezinnen eraan kapot hadden laten gaan omdat ze het maar bleven opkroppen. Dat ze dat heeft kunnen losmaken bij anderen, maakt het absoluut de moeite waard.”
Ze heeft jullie op de hoogte gebracht toen ze 15 jaar was. Maar de feiten dateren van veel vroeger.
Sophie Van Peel: (knikt) Ze heeft er jaren alleen mee gelopen. Tot ze op haar vijftiende een brief heeft geschreven, en meteen ook thuis vertrokken is. Ze wilde naar Amsterdam met haar vriendje. We zijn meteen op zoek gegaan en hebben haar gevonden voor ze op die trein zat. Zij was toen zelf ook blij. Het moest er gewoon uit, na al die jaren. Ze was alleen maar weggelopen omdat ze dacht dat ze onze reactie op die brief niet aankon. Vanaf toen hebben wij geprobeerd, met vallen en opstaan, haar zo veel mogelijk te helpen. Alleen is Valerie zo zelfstandig dat ze alles alleen heeft willen oplossen. Ze had toen van ons en van professionele hulpverleners meer hulp moeten krijgen. Maar dat was een andere tijd.
Een moeder die zo’n brief krijgt. Uw hart moet in duizend stukken gebroken zijn.
Ik heb toen zelf ook hulp nodig gehad. Helemaal in het begin stak er wel een schuldgevoel op, maar dat was voor niets nodig en daar heb ik niet lang mee gezeten. Over de details van het misbruik gaan we echter nooit iets vertellen. Daar was het Valerie niet om te doen. Het belangrijkste is dat we er later
wel goed over hebben kunnen spreken en het een plaats hebben kunnen geven.
Was zij als meisje altijd al zo zelfstandig, of was dit uitzonderlijk, omdat ze het niet verteld kreeg?
Ik herinner me nog dat we, toen ze nog een peuter was, aan de kust aan het wandelen waren. Ze liep een heel eind voorop, tot we haar plots kwijt waren. We zijn toen beginnen te zoeken, hebben de hulpdiensten erbij gehaald, maar we vonden haar nergens. Tot we ze, redelijk ver van waar we haar uit het oog verloren waren, onder een parasol zagen liggen. Ze lag gewoon te slapen. Valerie wilde altijd alles zelf doen. Meestal gaat dat goed. Al is ze soms misschien iets te impulsief.
Verklaart dat ook haar professionele parcours? Nadat ze was afgestudeerd als journaliste veranderde ze op vier jaar tijd vier keer van werkgever ...
Ja, dat ging snel. Ach, dat was even een zoektocht naar wat ze nu precies wilde.
... om dan het jaar daarna naar NVA te stappen, terwijl haar vader een christendemocraat is.
Ze had als journaliste een paar keer Bart De Wever geïnterviewd en ze kon zich heel goed vinden in zijn verhaal en zijn aanpak. Het was dus een duidelijke keuze. Ik heb mijn man Dirk wel ooit horen zeggen tegen zijn achterneef Marc Van Peel (de Antwerpse CD&V’er en havenschepen, red.) dat CD&V haar toch ook had kunnen vragen. Maar dan was het dus al te laat.
Velen waren verbaasd. Die vrijgevochten springin’tveld die haar sigaretten zelf rolde, zat plots keurig gekleed in het parlement voor NVA.
Die gerolde sigaretten die ze achterwege liet, dat was mijn invloed. Ik vond dat niet passen. Maar ik vind niet dat ze toen veranderd is. Ze zal het soms wel moeilijk hebben met de partijdiscipline, maar als ze dingen moet verdedigen waar ze zelf niet achter staat, komt ze daar wel altijd voor uit.
Ze kan ondertussen communautair ook heel hard van leer trekken.
Dat heeft ze thuis – niet-communautair dan – ook vaak gedaan
(lacht). Dat is haar karakter.
Is ze beter geschikt voor politiek dan voor journalistiek?
Moeilijke vraag. Ze is in allebei goed.
Nu kan ze niet meer terug. De overstap moet een zware beslissing zijn geweest.
Als je in een partij hebt gezeten, wordt het inderdaad niet aanvaard dat je daarna nog weer journalist wordt.
Alleen senator en oudjournalist Pol Van Den Driessche
(NVA, red.) is een paar keer weg en weer gegaan.
Ik denk niet dat het kan.
Hoe zeer bent u zelf geïnteresseerd in politiek?
Mijn belangrijkste politieke actie houd ik op kerstavond. Mijn kinderen en schoonkinderen gaan van groen tot zeer rechts. Dan speel ik VN-bemiddelaar en roep ik op tijd dat het over iets anders mag gaan. Of dat we aan de cadeautjes beginnen.
Uw jongste zoon Michael neemt in zijn eindejaarsconference NVA stevig op de korrel.
Hij neemt alle partijen op de korrel en dus ook N-VA. Dat mag. Zo maakt hij de dingen ook bespreekbaar. En ruzie komt er nooit van. Wij zijn allemaal grote fans van Michael.
(Vader Dirk Van Peel komt ondertussen met een volle wasmand het terras op en vraagt wat hij ermee moet.)
Dat is nu echt wel omdat hier een journalist is dat hij even doet alsof hij het huishouden bereddert.
U laat zich aanspreken met de familienaam van uw man. Veel vrouwen van uw generatie deden dat bewust niet meer.
Dat zijn er die geëmancipeerd willen overkomen. Ik heb dat niet nodig. Ik ben altijd geëmancipeerd.
De opvoeding van uw kinderen heeft u wel zo goed als alleen voor uw rekening moeten nemen.
Ja, dat wel. Dirk werkte van ’s ochtends tot ’s avonds. Maar de laatste tijd probeert hij dat in te halen. En het is ook niet dat hij er nooit was. Valerie kon en kan bij hem bijvoorbeeld altijd terecht voor goede raad.
Toen ze lid was van het presidium in Gent was ze heel populair. Betekent dat ook dat hier veel jongens de revue zijn gepasseerd?
(lacht) Er zijn er wel een aantal gepasseerd, ja. Maar dat kwam ook omdat ze zo empathisch is. Ze wilde de mensen altijd helpen. Vanaf haar vijftiende deed ze ook vakantiewerk in een tehuis voor geplaatste kinderen.
Sprak ze over haar vriendjes met u?
Ja, meestal. Tijdens de weekends zag ik het ook aan haar gedrag als er iets gaande was.
Wat dachten jullie over haar Gentse studentenleven?
Blijkbaar was dat een woelige periode, maar het is pas achteraf dat we daar verhalen over hoorden. Wij zagen alleen dat ze een goede studente was, die er vlotjes door vloog. We wisten amper dat ze examens had. Pol en soc was misschien wat te weinig uitdaging voor haar. Ik had liever gehad dat ze veearts was geworden. Dat wilde ze zelf tot haar achttiende. Ze houdt veel van dieren. Ik denk zelfs dat ze nu soms spijt heeft van haar keuze.
Dan was ze wellicht nooit in de politiek beland.
Neen. Maar ze heeft haar hele jeugd ook gezegd dat ze nooit in de politiek zou stappen. Omdat ze zag hoe het haar vader verging. En toch. Op een gegeven moment, ze was toen 16 jaar, heeft ze zelfs actie ondernomen. Na een verkiezing waarbij Dirk de meeste stemmen had behaald, werd hem het verdiende burgemeesterschap ontzegd. Toen is Valerie naar het lokaal van de toenmalige CVP (nu CD&V, red.) getrokken en heeft ze de burgemeester de huid vol gescholden. Die antwoordde: “Uw vader zal nooit burgemeester worden.” Waarop zij: “Awel, dan zal ik het doen.” En ze is vertrokken. (stilte) Ja, het is wel een hevige.