Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Antwerpse student bedenkt revolutionair vissysteem
Nog maar 23-jarige Nicholas Van Beylen maakt meteen kans op de Ovam Ecodesign Award
Bij commerciële vissersboten worden de netten voor een groot deel gevuld met vissen die er eigenlijk niet moeten zijn. Nicholas Van Beylen ontwikkelde een systeem om alleen de beoogde vangst aan wal te brengen. Daarmee is hij genomineerd voor de Ovam Ecodesign Award.
Om zijn ontwerp te maken bracht Nicholas Van Beylen, afgestudeerd in productontwikkeling aan de UAntwerpen, heel wat uren door tussen vissers en scheepsbouwers. “Ik kende niet veel van die wereld. Ik kreeg interesse in het onderwerp omdat mijn vader, kok Rudi Van Beylen, samen met een collega het initiatief North Sea Chefs had opgericht. Bedoeling daarmee was om de vergeten vissoorten die als bijvangst worden gevangen ook lekker te bereiden. Vanuit mijn expertise wilde ik graag naar dat probleem kijken.”
Dat studiewerk leverde een spectaculair nieuw systeem op om de vis op de boot binnen te halen en te verwerken. “Bij de klassieke methodes worden de vissen verticaal uit het water gehaald. Op het moment dat ze boven water komen, bezwijken ze al onder de druk van hun eigen gewicht en de andere vissen in het net”, legt Nicholas uit.
In zijn methode vult de zee een bassin aan de achterkant van het schip. Een poort met rasterstructuur
sluit het bassin af en alleen de kleine visjes kunnen erdoor ontsnap- pen. De grote vissen worden naar een systeem geleid dat ze netjes in rijtjes sorteert. Slimme camera’s fil- men de vissen en scheiden de hoofdvangst van de bijvangst. Alleen voor de goedgekeurde vissen opent een luik naar het ruim waar de vissen worden opgeslagen om te verwerken. De afgekeurde vissen belanden via een soort waterglijbaan weer in het zeewater.
“Op die manier zijn ze met weinig stress en zonder verwondingen weer terug in de zee”, zegt Nicholas Van Beylen. “Zo kan de bijvangst dus prima overleven en kunnen de vissers alles verkopen dat ze binnen halen. Met mijn systeem worden er 1.000 vissen per minuut verwerkt. Nu zijn dat er maar 150, waarvoor vier arbeiders aan het werk zijn.”
Sinds 2016 verplichtte Europa de vissers om alle bijvangst, die vroeger gewoon overboord werd gegooid, mee aan land te nemen. Aanlandingsplicht, wordt dat genoemd. De onverkoopbare vissen worden verwerkt tot vismeel. “In Nederland tekenden 45.000 vissers een petitie om de aanlandingsplicht af te schaf- fen. Ze hebben nu veel minder in- komsten omdat ze nauwelijks ver- dienen aan de bijvangst en ze voort- durend heen en weer moeten varen omdat hun schip sneller vol zit. Met mijn systeem is dat opgelost. Boven- dien is het beter voor het ecosys- teem en raakt het visbestand min- der snel uitgeput.”
Kostenplaatje
Het enige nadeel lijkt de prijs. Vol- gens globale berekeningen is een nieuwe vissersboot met een zero dis
cards-systeem, zoals het concept heet, drie tot vier miljoen euro duurder dan een gewone nieuwe boot van zes tot zeven miljoen euro. “Er is wel degelijk interesse, maar de vraag is wie de extra kosten draagt: de overheid, de scheepsbouwers of de visserij.” Jaarlijks wordt wereld- wijd honderdduizend ton vis weg- gegooid als ongewenste bijvangst.
NICHOLAS VAN BEYLEN
Uitvinder
“Alleen voor de goedgekeurde vissen opent een luik naar het ruim waar de vissen worden opgeslagen om te verwerken.”