Een op de vijf drankhandels moet werknemers ontslaan

De accijnsverhoging die de regering twee jaar geleden invoerde hakt er stevig in. Een op de drie drankhandelaars heeft dit en vorig jaar volk moeten ontslaan. Dat blijkt uit cijfers van de Belgische sectororganisatie voor wijn en gedistilleerde dranken Vinum et Spiritus. De accijnsverhoging mist haar doel. “Meer mensen kopen drank over de grens en illegaal gestookte alcohol vormt een probleem.”

Twee jaar geleden besliste de regering om de accijnzen op wijn en sterkedrank fors te verhogen. Op een fles sterkedrank kwam er gemiddeld 2,6 euro bij. Die maatregel moest extra geld opleveren om het gat in de begroting te dichten. Nu blijkt dit contraproductief te werken.

“Het heeft perverse gevolgen”, zegt Geert Van Lerberghe, directeur-generaal van Vinum et Spiritus. “De prijsverhogingen hebben de verkoop flink doen dalen, wat tot ontslagen heeft geleid in onze sector.” Een op de vijf leden van de sectorvereniging – producenten én handelaars – moest in 2016 werknemers ontslaan. “Dit jaar zitten we met gelijkaardige cijfers. Vooral kmo’s hebben het moeilijk.” De wereldwijde drankgigant Diageo kondigde al aan meer te zullen investeren in Nederland dan in België, en de banengroei bij ons stop te zetten.

De Belg drinkt niet minder. De consument hopt gewoon over de grens, meestal naar Frankrijk, op zoek naar goedkopere alcohol. “Vooral de verkoop van schuimwijn (+63%) en sterkedrank (98%) nam in 2017 spectaculair toe in de buurlanden”, zegt Van Lerberghe. “In amper een jaar kochten Belgische gezinnen dubbel zoveel gedistilleerde drank over de grens.”

“Ook de overheid haalde haar doelstellingen niet”, zegt Van Lerberghe. “De accijnsinkomsten blijken, door die dalende verkoop, veel lager uit te vallen dan gebudgetteerd.” Na 21 maanden – van januari 2016 tot en met september 2017 – is er een tekort van 242 miljoen euro, blijkt uit berekeningen van de sector, op basis van cijfers van de FOD Financiën. “De btw-ontvangsten vallen 114 miljoen euro lager uit.”

De sector wil de accijnsverhoging zo snel mogelijk terugdraaien. “Alcoholmisbruik kan je niet tegengaan met een maatregel. Daar heb je een veel bredere, preventieve aanpak voor nodig, net als in Nederland.” Toch is financiënminister Johan Van Overtveldt (N-VA) niet van plan zijn beleid aan te passen, zegt zijn woordvoerder. “De verkoopcijfers van 2017 zijn gestabiliseerd. Ook in de inkomsten uit accijnzen zien we geen daling.” En toch, besluit Van Lerberghe. “Voor whisky, wodka en gin blijft de verkoop verder dalen.”