Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Brederodestraat een week na de rellen
Buurtbewoners niet bang, maar wel op hun hoede voor nieuwe opstootjes
In wat voor buurt woon jij eigenlijk, is dat een getto? Dat vroegen vrienden mij deze week”, zegt Robby De Keyser (44), die het weekend inzet met een pintje in zijn stamkroeg De Vryheyt. “Ik heb ze vanuit mijn raam zien vechten in de Brederodestraat vorig weekend. Ik ben zelf niet bang. Wel een beetje dat mijn dochters iets overkomt. Maar laten we niet overdrijven: het is hier Molenbeek niet.”
Je eigen buurt op het nieuws zien komen, het gebeurt niet elke dag. “Spijtig dat het omwille van die vechtpartij tussen de Koerden van de PKK en de Turken vorig weekend wel is gebeurd”, vindt Robby. “Mensen die hier niet wonen, krijgen zo een vertekend beeld. Straks denkt iedereen dat het hier een getto is. Die reacties krijg ik van mensen die het hier niet kennen.” Robby is rustig het nieuwe weekend aan het inzetten in zijn stamcafé op de Troonplaats. “Ik woon hier om de hoek, tussen de Brederodestraat en de Troonplaats. Ik kom eigenlijk uit Tielrode, een klein dorp. Maar in deze buurt heb ik dat warme, dorpse gevoel teruggevonden, zonder de bekrompenheid die je soms in dorpen vindt. De mensen zijn open, kennen elkaar, het hangt hier goed samen. En mensen leven ook goed samen, waar ze ook vandaan komen. Het is hier een fijne buurt en een rustige straat.”
Eenmalig
De opstootjes van vorig weekend, dat was eenmalig, meent Robby. “Spijtig, maar die dingen gebeuren. Wie had er kunnen voorzien dat er een bus van de PKK hier zou doorrijden op weg naar een meeting van Koerden in de stad en dat er hier een gevecht zou ontstaan. Dat het alleen de mensen van de bus, van buiten Antwerpen waren, die gevochten hebben, dat is niet waar. Ik heb het zelf vanuit mijn raam gezien, er waren ook jongeworden ren vanuit de buurt bij. Ze gingen stokken halen, waren de politie aan het provoceren. Dat valt niet goed te praten.” Ook al geldt er een samenscholingsverbod van een maand in de straat en is er voor negen horecaen gokzaken een avondklok die ingaat om 20u, Robby komt met een gerust hart buiten. “Ik ben niet bang. Met mijn postuur – groot en een baard – vallen ze mij niet vlug lastig. Mijn dochters, dat is een andere zaak. Met 17 jaar zijn ze geen kinderen meer, maar mochten er opnieuw gasten rondlopen die ambras zoeken… Een beetje voorzichtigheid kan nooit kwaad.” Voorzichtigheid is de moeder van de porseleinwinkel, zegt het spreekwoord. En ook van de huisraadwinkel die een Turk en Koerd al jaren samen uitbaten in de Brederodestraat. “Elke dag vragen wij ons nu af: zouden we onze tapijten wel buitenzetten? Wat als er nieuwe rellen zijn en ze kapot gemaakt? We zijn ongerust. Onze namen, die geven we liever niet. Je weet nooit wie er meeleest”, zeggen de twee. De zoon van de Koerd helpt een handje mee. “Turken en Koerden zijn broeders”, zegt hij. “En radicale mensen zijn niet goed”, voegt zijn vader eraan toe. “Of het nu radicale Turken zijn, radicale Koerden, radicale islamieten,… Radicaal is nooit goed: daar komen problemen van”, besluit zijn Turkse collega.
Ongerust
Zijn ze bang dat het dit weekend opnieuw een warme herfst wordt in de Brederodestraat? “We zijn ongerust”, zegt de Turk. “Ik woon hier, ik heb kleine dochters die normaal ook op straat lopen.
deze week, ook al is het vakantie, heb ik liever dat ze binnen spelen. Ik ben wel blij dat de politie hier zo sterk aanwezig is. Ze mogen zelfs nog wat strenger zijn, wat mij betreft. Het samenscholingsverbod, de avondklok: dat is goed. Zo voelen wij ons veiliger. Burgemeester De Wever heeft de goede aanpak gekozen. Ik hoorde dat het geweld zich nu aan het verplaatsen is naar Limburg en de grens met Nederland. Dat ze daar opnieuw gaan vechten. Zelfs in Duitsland is het onrustig.” Zijn ze blij met de kordate N-VAaanpak op het vlak van veiligheid en migratiebeleid? “Ik moet nog nadenken voor wie ik ga stemmen. Belgische politiek, dat is belangrijk voor ons. De problemen en spanningen in Turkije, waarom zouden wij daar mee moeten bezig zijn? Dit is een vrij land, iedereen is hier vrij zijn mening te hebben, zijn geloof te belijden. Waarom willen mensen hier een conflict uit Turkije uitvechten? Belgische politici interesseren me, wat zij doen en zeggen. Voor wie ik hier moet kiezen, dat is belangrijk, want mijn leven speelt zich hier af.”
Stenen en fake news
Koerd Edip Tunç (41) en zijn zoon van 14 schrokken heel erg toen bij de rellen stenen in hun richting werden gegooid. “Of ze nu echt naar ons gooiden of niet, dat weet ik niet”, zegt Edip. “Er vlogen opeens overal stenen in het rond, op iedereen. Mijn zoon en ik zijn een supermarkt ingevlucht. Ik hield hem vast in mijn armen, zo bang was hij. Gelukkig hebben we niets van wonden. Alleen mijn auto, die hier op straat geparkeerd stond, is beschadigd.” Edip is net terug van het politiekantoor op de Quinten Matsijslei, waar hij aangifte wou doen. “Ik ben geschokt dat zoiets hier kan gebeuren. Turks geweld tegen de Koerden: ik dacht niet dat ik dat ooit in België zou meemaken. Wij Koerden en Turken wonen hier samen, zonder dat er problemen zijn. Ik hoop dat dit nooit meer gebeurt.” Alperen (20) en zijn vriend Ketuiging mal (19) denken er hetzelfde over. “We waren net aan het praten over wat er gebeurd is”, zegt Kemal (19), die voor burgerlijk ingenieur studeert. “En over de rol van de sociale media en fake news. Wie als eerste een bericht post, krijgt in een mum van tijd shares en reacties, of dat bericht nu waar is of niet. Ik merk dat veel mensen wel een mening hebben, maar niet altijd goed weten wat er nu precies gebeurd is. Het eerste bericht dat verspreid wordt, wordt vaak ten onrechte als de waarheid gezien.” Zijn vriend Alperen knikt instemmend: “Je informeren over wat er gebeurt, met elkaar praten, dat is zo belangrijk”, vindt Alperen, half Turks, half Kazachs. “Ik zetel in het jeugdparlement. Daar bespreken we problemen en vaak zijn we het niet eens met elkaar. Maar zet je lang genoeg aan tafel met iemand met een andere overMaar en je komt er wel uit. Vechten lost niets op. Dan zijn er alleen maar verliezers. Ook aan de kant van de winnaars: daar vallen evengoed doden en gewonden. Alleen degene die wapens verkoopt, wint.” Het optreden van de politie hadden ze liever zonder wapenstokken zien gebeuren. “Als jij je wapen bovenhaalt, dan haalt de andere ook zijn wapen boven. Het is spijtig dat het niet opgelost is geraakt zonder gewonden”, zegt Alperen. “Of wij bang zijn? Nee. Het zou wel fijn zijn als het hierbij blijft, en de straat terug rustig en vredig wordt, zoals altijd.”
Meir van het Zuid
Weinig mensen wonen al zo lang in de Brederodestraat als Arseen Van Laeke (89) van primeurgroentewinkel De Fruittuin. “Ik kom uit een boerenfamilie. In de kelder heb ik nog een aardappelriek, bietensteker en tarwezeef staan: dat zijn erfstukken van de familie. Deze groentewinkel is hier al sinds eind jaren veertig. Toen waren er hier honderd winkels: het was de Meir van het Zuid”, herinnert hij zich. Vandaag staat de Brederodestraat vooral bekend als een Turkse straat. “Eind jaren tachtig kwamen de eerste buitenlanders hier wonen”, weet zoon Herman (60), die vandaag De Fruittuin runt. “Dat waren Joegoslaven, de Turken zijn iets later gekomen. De nieuwe gezinnen kwamen hun groenten en fruit vaak bij ons kopen. De eerste Turkse handelszaken kwamen er later, tegen de jaren negentig: Osman, waar je gordijnen en huisraad kan kopen, was de eerste. Daarna zijn er nog heel wat bijgekomen. Maar geweld of spanningen tussen de bewoners, heb ik nooit geweten. Iedereen leeft goed samen.” Tot vorig weekend dan, toen zat het er boenk op. “Ik heb iemand horen zeggen dat ze dit weekend opnieuw willen proberen vechten”, zegt Herman. “Maar ik geloof niet dat dat gaat resulteren in geweld. De politie heeft al zijn ogen op onze straat gericht, ze hoeven maar een gerucht op te vangen en ze staan hier direct. Nee, ik denk niet dat het opnieuw gaat escaleren.” Hadise (6), Naïm (7) en Abdullah (7) zitten vrolijk bij een paar rode Velo’s te spelen. “Vorig weekend hebben wij alles gezien! We zagen vanuit het raam de politie met een hond die hard blafte”, vertelt Hadise (6). “En iemand pakte een step en klopte daarmee op een auto”, zegt Naïm verontwaardigd. “Ik ben naar mijn slaapkamer gegaan, ik was bang”, zegt Abdullah. De kinderogen die het allemaal hebben zien gebeuren, glunderen vandaag vrolijk terwijl ze chips eten op hun fietsjes. “Wij zijn niet bang op straat. Vorig weekend was ik bang, maar nu niet”, zegt Hadise. “Waarom, ben jij bang misschien?”
ALPEREN (20) Buurtbewoner Brederodestraat ‘‘Vechten lost niets op. Dan zijn er alleen maar verliezers. Ook aan de kant van de winnaars: daar vallen evengoed doden en gewonden.’’
HERMAN VAN LAEKE (60) Buurtbewoner en eigenaar De Fruittuin ‘‘Geweld of spanningen tussen de bewoners heb ik, op vorig weekend na, nooit geweten. Iedereen leeft hier goed samen.’’